Factcheck Factcheck: nee, deze drijvende elektriciteitscentrale had geen invloed op de overstromingen in Valencia
Factcheck Factcheck: nee, de Italiaanse regering heeft geen duizenden migranten aan de poorten van het Vaticaan afgezet
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, Spaans Meteorologisch Agentschap heeft niet toegegeven dat Spanje besproeid wordt om het weer te manipuleren Op Telegram circuleert de bewering dat vier medewerkers van het Spaanse Meteorologische Agentschap (AEMET) bekend zouden hebben dat Spanje met looddioxide, zilverjodide en diatomiet zou besproeid worden om zo het weer te manipuleren. Maar dat klopt niet. Volgens AEMET heeft geen enkele medewerker dergelijke getuigenis afgelegd.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze video toont geen vierende Nederlanders na aanval op Israëlische Maccabi-supporters Online circuleert een video waarin een groep Nederlanders te zien is die in een kerk pro-Palestijnse leuzen scanderen. Volgens socialemediagebruikers zouden ze de aanval op Israëlische voetbalsupporters vieren. Maar het gaat om een oude video, gemaakt in mei 2024, na een evenement rond persvrijheid waar ook een Palestijnse fotograaf aanwezig was.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, je hoeft geen uur te wachten voor je ’s morgens koffie drinkt ‘Koffie drink je het best pas een uurtje na het opstaan, anders raakt je lichaam meteen gewend aan de cafeïne en heb je dan steeds meer koffie nodig om wakker te worden’, zo lazen we in Goed Gevoel. Volgens experts klopt dit niet. We beoordelen de stelling als onwaar.
Factcheck Factcheck Factcheck: hangt het van de gemeente af of een student een leefloon krijgt? In een opiniestuk stelt professor corporate finance Rudy Aernoudt (UGent) dat studenten te makkelijk een leefloon krijgen en dat de gemeente waar ze zijn gedomicilieerd daarin doorslaggevend is. In principe zijn de voorwaarden waaraan iemand moet voldoen om een leefloon te krijgen overal dezelfde, maar uit een Pano-reportage over het OCMW in de Brusselse gemeente Anderlecht is gebleken dat die voorwaarden niet overal even streng worden gecontroleerd.
Factcheck Factcheck Factcheck: het klopt dat je beter je neus ophaalt dan hem te snuiten ‘Je neus snuiten is eigenlijk helemaal niet goed voor je. Voor je eigen gezondheid én die van anderen is het veel beter om je neus op te halen’, zo lazen we op Metronieuws.nl. Volgens experts klopt dat. We beoordelen de stelling als waar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze video toont niet hoe een man stembiljetten voor Trump vernietigt Op sociale media circuleert een video waarin te zien zou zijn hoe een man stembiljetten voor de Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump vernietigt. Maar de video is in scène gezet en maakt deel uit van een Russische desinformatiecampagne.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, korte microwandelingen zorgen er niet per se voor dat je gezonder wordt Zeer korte microwandelingen van een paar seconden maken je gezonder, claimt De Telegraaf. Experts vinden de interpretatie te ver gezocht. Knack beoordeelt de stelling als eerder onwaar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, gebakken aardappelen zijn niet gezonder dan gekookte ‘Afgekoelde aardappelen bakken is, zelfs met een beetje mayonaise, nog veel gezonder dan ze direct opeten’, zo lazen we op de website van AD. Volgens experts bevatten afgekoelde en gebakken aardappelen meer resistent zetmeel, maar dat maakt ze nog niet gezonder. We beoordelen de stelling als eerder onwaar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, horrorfilms zijn niet slecht voor de gezondheid ‘Horrorfilms zijn slecht voor je gezondheid’, zo kopte de Nederlandse website Amayzine. Maar volgens experts is het bekijken van zo’n film perfect veilig. We beoordelen de stelling als onwaar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, ‘steun aan de taliban’ staat niet in het PVDA-programma In de talkshow De tafel van Gert stelt N-VA-voorzitter en Antwerps burgemeester Bart De Wever dat in het programma van de PVDA ‘steun aan de Taliban’ zou staan. Dat is noch in het nationale, noch in het Antwerpse stadsprogramma van die partij terug te vinden. In een reactie laat De Wever weten dat hij zijn uitspraak baseerde op een passage in het verslag van een PVDA-congres in 2008, maar ook in die tekst vinden we geen sluitend bewijs voor de claim van De Wever.
Factcheck Factcheck Factcheck: kleine maar intense work-outs van tien minuten helpen bij spierbehoud Fitness microdosing, korte maar intense work-outs van tien minuten, zou helpen om je spiermassa te behouden. Dat lezen we in De Telegraaf. En dat klopt, zeggen experten. Maar reken er niet op dat zo’n korte trainingssessies ook je spieren gaan versterken.
Factcheck Factcheck Factcheck: kun je een jetlag vermijden door je slaap- en eettijden voor je vertrek aan te passen? Touroperator TUI biedt samen met maaltijdboxenleverancier HelloFresh een preventief slaap- en voedingsschema aan dat ervoor zou zorgen dat reizigers minder hinder ondervinden van het uurverschil op hun verre bestemming. In theorie kun je de symptomen van een jetlag beperken door je slaap- en eetpatroon al voor je reis geleidelijk op te schuiven, zeggen specialisten, maar in de praktijk is dat een pak moeilijker dan de touroperator in zijn reclame laat uitschijnen. Dat je er een jetlag mee kunt voorkomen, is daarom overdreven.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, lawaai kan invloed hebben op vrouwelijke vruchtbaarheid ‘Geluidsoverlast kan vrouwelijke vruchtbaarheid schaden’, zo kopte de Britse website Women’s Health. Uit onderzoek blijkt inderdaad een beperkt verband tussen verkeerslawaai en verminderde vruchtbaarheid bij vrouwen. Al kunnen ook andere factoren meespelen. We beoordelen de stelling als eerder waar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze beelden tonen geen bombardement op Tel Aviv Op sociale media circuleert een video waarin een bombardement in Tel Aviv te zien zou zijn. Dat klopt niet. Het gaat om een oude video van een drone-explosie in Moskou die in juli 2023 plaatsvond.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze video toont niet hoe Netanyahu wegloopt van Iraanse bombardementen Op sociale media wordt een video gedeeld waarin de Israëlische premier Benjamin Netanyahu te zien is terwijl hij zou wegvluchten voor de Iraanse bombardementen. Dat klopt niet. Het gaat om een video uit 2021, toen Netanyahu zich moest haasten voor een stemming in de Knesset, het Israëlische parlement.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, lachtherapie kan een oplossing zijn tegen droge ogen ‘Een team van Britse en Chinese onderzoekers heeft ontdekt dat lachtherapie minstens zo effectief is tegen droge ogen als het nemen van oogdruppels’, zo lazen we op Metronieuws.nl. Bij jonge Chinezen met milde droge ogen kan lachtherapie inderdaad even goed werken, al kan dit niet veralgemeend worden en zijn langetermijnresultaten niet bekend. We beoordelen de stelling als eerder waar.
Wereld Wereld Irankenner Elly Mansoury: ‘Het Iraanse regime heeft een enorm legitimiteitsprobleem’ Iran zit gevangen in zijn eigen retoriek, zegt politicologe Elly Mansoury (VUB). ‘Op het moment dat het Iraanse regime de strijd tegen Israël opgeeft, is het ermee gedaan.’
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze advertentie voor de verkoop van huizen aan Israëli's in Zuid-Libanon is niet echt Online circuleert een Israëlische advertentie voor de verkoop van luxueuze villa’s in Zuid-Libanon. Veel socialemediagebruikers reageren gechoqueerd op de afbeelding. Het gaat evenwel niet om een echte advertentie maar om een politieke post van een Israëlische kolonistenorganisatie die pleit voor de bezetting van Zuid-Libanon door Israël. Volgens de organisatie verkopen ze ‘momenteel geen eigendommen in Zuid-Libanon’ maar toont de advertentie wel ‘een mogelijke toekomst voor Israëli’s en Joden waarin zij goedkope en luxueuze huizen in Zuid-Libanon kunnen kopen, als deel van de staat Israël’.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze beelden tonen niet de Iraanse aanval op Israël Online circuleert een video waarin het Iraanse bombardement op Israël van dinsdag 1 oktober te zien zou zijn. Dat klopt niet. Het gaat om een oude video van een ontploffing van een tankstation in de Jemenitische havenstad Aden.
Factcheck Factcheck Factcheck: meer spelen kan ADHD niet voorkomen ‘Om de toenemende gevallen van ADHD te verminderen, moeten we kinderen aanmoedigen om te spelen’, zo lazen we op de website ABC Gezondheid. Volgens experts is er te weinig wetenschappelijke evidentie om dit te onderbouwen. We beoordelen de stelling als eerder onwaar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, man die plan had om Trump neer te schieten was niet te zien in reclamevideo voor vermogensbeheerder Online circuleert een video dat een reclamefilmpje van de Amerikaanse vermogensbeheerder Blackrock zou voorstellen. In de video is Ryan Routh te zien, de man die afgelopen weekend een aanslag wilde plegen op de Amerikaanse oud-president Donald Trump. De video is bewerkt. Een beeld van Routh werd toegevoegd aan een bestaande reclamevideo van Blackrock.
Factcheck Factcheck Factcheck: impact van kind krijgen verschilt sterk van verkeersongeval ‘Mijn osteopaat vertelde me dat de fysieke impact van een kind krijgen te vergelijken is met een zwaar verkeersongeval: je hebt tijd nodig om daarvan te herstellen’, zo zei Danira Boukhriss Terkessidis in De Morgen. Die vergelijking is volgens experts niet onderbouwd. We beoordelen de stelling als eerder onwaar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, Kamala Harris heeft niet gezegd dat ze X zal verbieden als ze president wordt Online circuleert een videofragment van de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris. Daarin lijkt ze te zeggen dat ze van plan is om het socialemediaplatform X te sluiten als ze president wordt. Maar dat klopt niet. Het fragment werd uit zijn context getrokken. In het interview had Harris het over het offline halen van de X-account van Republikeins politicus Donald Trump.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, eieren bevatten veel gezonde voedingsstoffen ‘Als je elke dag een ei eet, heb je geen supplementen meer nodig’, zo lazen we in Amayzine. Eieren bevatten inderdaad heel wat belangrijke voedingsstoffen, maar zijn ook geen ‘wondermiddel’ dat een ongezond voedingspatroon compenseert. We beoordelen de stelling als eerder waar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze video toont geen groep Franse vrouwen die zich verdedigt tegen een bende aanvallers Online circuleert een video van wat een aanval zou zijn van een bende jongeren op een groep Franse vrouwen. Maar dat klopt niet. Het gaat om een video van een Frans stuntteam.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze video toont geen rij voor uitkering in Antwerpen Online circuleert een video waarin een rij mensen te zien is. Zij zouden aanschuiven om hun werkloosheidsuitkeringen te ontvangen. Dat klopt niet. Het gaat om een rij wachtenden bij de opening van klerenwinkel Merrachi in Antwerpen afgelopen juni.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, dit is geen recente video van een schermutseling met de Britse premier Keir Starmer Online circuleert een videofragment van de Britse premier Keir Starmer, die door een groep omstanders wordt belaagd. Volgens socialemediagebruikers gaat het om recent beeldmateriaal, en toont de video hoe onpopulair de Britse premier nu al is. Maar het beeldmateriaal dateert uit 2022. Starmer was toen nog geen premier.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, Zelensky heeft het christendom niet verboden Volgens socialemediagebruikers zou de Oekraïense president Volodymyr Zelensky het christendom in zijn land hebben verboden. Maar dat klopt niet. Oekraïne voerde een wet in die de activiteiten van de Russisch-Orthodoxe kerk en daarmee geaffilieerde organisaties verbiedt vanwege hun vermeende links met het Russische regime.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze foto toont niet de dader van de mesaanval in Solingen Online circuleert een foto van een man die de dader zou zijn van de mesaanval in de Duitse stad Solingen. Dat klopt niet. De man op de foto is niet de dader, maar een van zijn huisgenoten die ook gearresteerd werd.
Factcheck Factcheck Factcheck: ja, deze speech van Kamala Harris is echt, maar fragment is uit context getrokken Online circuleert een videofragment van de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris dat voor veel socialemediagebruikers een bewijs vormt voor de machtshonger van Harris. Maar het fragment is uit de context getrokken. In het volledige fragment is te horen hoe Harris in feite kritiek leverde op voormalig Amerikaans president Donald Trump, die volgens Harris niet begrijpt hoe macht werkt.
Factcheck Factcheck Factcheck: lage-emissiezone is volgens experts wél cruciaal voor luchtkwaliteit ‘Studies tonen aan dat de luchtkwaliteit in Gent niet proportioneel is verbeterd door de LEZ in te voeren’, zo beweerde Anneleen Van Bossuyt (N-VA) in ‘t Pallieterke. Volgens experts zijn lage-emissiezones wel degelijk nodig om de luchtkwaliteit te verbeteren. We beoordelen de stelling als eerder onwaar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, Jane Goodall pleitte niet voor grote globale reductie van menselijke bevolking Online circuleert een video van primatologe en biologe Jane Goodall die zou pleiten voor een algemene vermindering van de wereldbevolking. Dat klopt niet, de uitspraken van Goodall zijn uit hun context gehaald. In het gesprek gaat Goodall in op de gevolgen van de huidige wereldbevolking. Over een bevolkingsvermindering spreekt ze niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, The Simpsons voorspelden de uitbraak van de apenpokken niet Online circuleren afbeeldingen die uit de televisieserie The Simpsons lijken te komen. Op de afbeeldingen heeft Homer Simpson huiduitslag en zit hij naast een aap in de zetel. Volgens socialemediagebruikers zou de serie daarmee de uitbraak van apenpokken hebben voorspeld. De afbeeldingen zijn echt, maar ze komen uit twee verschillende The Simpsons-episodes. Van apenpokken is daarin geen sprake.
Factcheck Factcheck Factcheck: sport is minstens zo effectief tegen depressie als therapie of medicatie ‘Uit onderzoek blijkt dat sporten 1,5 keer zo effectief is tegen een depressie in vergelijking met de standaard behandelmethode van therapie en medicijnen’, zo lazen we in Margriet. Uit onderzoek blijkt dat sport minstens even effectief is. Of het 1,5 keer effectiever is, kunnen experts niet bevestigen. We beoordelen de stelling als eerder waar.
Factcheck Factcheck Factcheck: mogelijk verband tussen avondtypes en hoger IQ ‘Avondmensen hebben een hoger IQ’, zo lazen we in Amayzine. Uit verschillende studies blijkt inderdaad een verband tussen avondtypes en een hoger IQ, ander onderzoek spreekt dit tegen. De experts die we spraken, zijn verdeeld. We beoordelen de stelling als eerder waar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, de Chicago River kleurt niet rood om abortus te vieren Online circuleert een foto van de Chicago River, de rivier die door de Amerikaanse stad Chicago loopt, die rood kleurt. Volgens socialemediagebruikers werd de rivier rood gekleurd naar aanleiding van de Democratische Conventie die er momenteel plaatsvindt. De rivier zou rood gekleurd zijn om abortusrechten te vieren. Maar dat klopt niet. De foto werd getrukeerd.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze video toont geen mobilisatie van het Turkse leger Online circuleert een video waarin een vloot van schepen en helikopters te zien is. Volgens socialemediagebruikers zou de video de mobilisatie van het Turkse leger tonen. Dat klopt niet. Het gaat om beelden van een militaire oefening die het Turkse leger in mei hield.
Factcheck Factcheck Factcheck: controversiële uitspraak Kamala Harris is verspreking Op sociale media circuleert een videofragment van de Amerikaanse presidentskandidaat Kamala Harris, waarin ze lijkt te pleiten voor bevolkingsvermindering. Dat was niet de bedoeling: op het moment dat ze het over ‘population’ (bevolking) heeft, had ze ‘pollution’ (vervuiling) willen zeggen. Het gaat dus om een verspreking.
Factcheck Factcheck Factcheck: doorsnee Belg kan voldoende vitamine D opnemen via zonlicht ‘De zon is onze beste leverancier van vitamine D door productie in de huid. Spijtig genoeg is de zon in onze streken meestal onvoldoende sterk om die productie te stimuleren’, zo lazen we in ABC Gezondheid. Maar uit gesprekken met experts blijkt dat de doorsnee Belg voldoende vitamine D kan opnemen via zonlicht. We beoordelen de stelling als eerder onwaar.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, we krijgen geen kleinere neus en grotere ogen in de toekomst De Nederlandse krant De Telegraaf schrijft dat de mens in de toekomst een kleinere neus en grotere ogen zou krijgen. Maar dat klopt niet, zeggen experten.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, deze video toont geen beelden van de maanlanding, gelekt door WikiLeaks Online circuleert een video die beelden zou tonen van de opname van de maanlanding. De video zou gelekt zijn geweest door WikiLeaks. Maar dat klopt niet. Het gaat om beelden gemaakt op de filmset van Capricorn One, een film uit 1977.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, Zwitserland heeft mammografie niet verboden Online circuleert de claim dat Zwitserland mammografieën zou verboden hebben. Dat klopt niet. Volgens de Zwitserse regering en de Zwitserse kankerliga is een mammografie nog altijd de meest gebruikte procedure om vroegtijdig borstkanker te kunnen opsporen.
Factcheck Factcheck Factcheck: geen bewijs dat Israëlische vrouw die zoontje vermoordde overlevende van Supernova-muziekfestival is Online circuleert een video waarin te zien is hoe een Israëlische vrouw, gewapend met een bijl, een veiligheidsagent aanvalt. Volgens socialemediagebruikers zou de vrouw een overlevende zijn van het Supernova-muziekfestival, waar Hamas op 7 oktober 2023 binnenviel en honderden festivalgangers vermoordde. Israëlische autoriteiten ontkennen dat de vrouw in de video, die ook haar zesjarig zoontje en haar hond vermoordde, daar aanwezig was, maar sluitend bewijs daarvoor is er niet.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, Biden maakte in deze speech geen beledigende opmerking over NAVO-baas Jens Stoltenberg Online circuleert een video waarin de Amerikaanse president Joe Biden een ongepaste opmerking lijkt te maken over de vrouw van NAVO-topman Jens Stoltenberg. Maar dat klopt niet. Biden zei iets anders dan wat wordt gesuggereerd.
Factcheck Factcheck Factcheck: nee, foto toont geen slapende Trump tijdens de conventie Op sociale media wordt gretig een afbeelding gedeeld van de Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump, waarop die aan het slapen zou zijn tijdens de Republikeinse Nationale Conventie. Maar het beeld is misleidend. Trump was aan het bidden, niet aan het slapen.