‘Is Bernard Wesphael de metafoor van een milieu dat meer bedwelmt en verbrijzelt dan een ander?’

Bernard Wesphael heeft altijd al willen verleiden, tot elke prijs. Net zoals hij altijd mensen moest overreden van zijn antisysteem logica. Tot hij in de politiek en in zijn privéleven verbrijzeld werd. Is Wesphael de metafoor van een milieu dat meer bedwelmt en verbrijzelt dan een ander, vraagt Olivier Mouton zich af.

Als er zoveel bericht wordt over de zaak Wesphael, dan is dat omwille van het statuut en de persoonlijkheid van de beschuldigde: politicus, Waals Kamerlid, historische figuur van Ecolo, leider van de partij, lichtgeraakt, al dertig jaar een prachtige rebel. Het drama dat op 31 oktober 2013 met gesloten deuren in Oostende plaatsvond brengt ook bepaalde realiteiten aan het licht van een dramatische, energieverslindende, egocentrische politieke wereld die slecht tegen mislukkingen bestand is en waar strategie en brutaliteit, eigenbelang en drift naast elkaar leven…

Het is een uitputtende en allesverslindende wereld die zijn spelers van de hoogste toppen naar de diepste en verwoestende dalen kan brengen. Hun hele bestaan is gewijd aan macht, aan de zoektocht en het behoud ervan. Zo is ook Bernard Wesphael. Een vechter die heeft moeten strijden om zich te doen gelden. Hij is ook verblind geraakt door dat permanente circus. Hij smaakte de geneugten en overleefde de kwellingen voor hij verbrijzeld werd door zijn geweld. Hij is ervan overtuigd dat hij verraden, in de steek gelaten was en onbegrepen. Hij was alleen, noodgedwongen alleen en wou altijd alles radicaal veranderen. Om uiteindelijk de enen te ergeren en bespot te worden door de anderen.

De leider van de Mouvement de Gauche was tegen de permanente compromissen, het lot van alle bestuurders. Toch was de schijnbaar rustige tegenstander niet verschillend van degenen die hij hekelde: hij popelde bij het idee om de macht te heroveren bij de nieuwe partij, de Mouvement de Gauche, die hij in 2012 uit wrok oprichtte. Zoals vele anderen, was hij zeker van zijn goed recht, de juistheid van zijn verklaringen, zijn statuut van redder in nood, hij die een nieuwe democratische revolutie wilde leiden.

Complottheorieën

Daardoor kreeg hij een gevoel van striemende vernedering toen hij opzij gezet werd door de nieuwe generatie van Ecolo terwijl hij één van medeoprichters van de partij was. Bernard Wesphael, fractieleider bij het Waalse parlement, kon niet verkroppen dat hij geen eersterangs functie kreeg, het voorzitterschap van zijn fractie of dat van het Waalse parlement. En dus koos hij voor de vlucht. De Luikenaar wou alles op alles zetten: tegen de bezuiniging, tegen de ongecontroleerde immigratie, tegen het Europa van het grote kapitaal… Hij verdedigde een totale hervorming van de democratie, die volgens hem met de voeten getreden wordt door de elite. Desnoods door zijn bijval te getuigen aan complottheorieën.

Zo verscheen de oprichter van de Mouvement de Gauche op 3 september 2013 in het journaal van 13u op de RTBF om in het openbaar te dreigen zijn nieuwe baby te verlaten. Breed glimlachend verkondigde hij dat een bepaald aantal mensen “uit de oude garde van de PS” in het MG probeerden te komen om zuivere, private, machtsredenen”. “Een infiltratie van zijn beweging?”, vroeg een verbaasde Nathalie Maleux. “Inderdaad! Het was tijd dat ik reageerde, anders ging de Mouvement de Gauche niet van de grond komen.” En de journaliste stelde hem de echte vraag: “Dreigt u niet uw geloofwaardigheid te verliezen?”, “Misschien”, antwoordde hij, en hij voegde er aan toe dat hij zich in dat geval zou terugtrekken.

Er zijn veel politici die vinden dat ze de wonderrecepten hebben en die protesteren als je zo verwaand bent om dat niet te erkennen. Hun wereld slorpt al hun tijd, leven en bestaansredenen op. Sommigen verbreken gewoonweg relaties met degenen die hen niet volgen. Anderen kiezen nauwkeurig hun uitdrukkingskanalen, onderhouden hun netwerken en verschansen zich bij hun supporters. Er zijn er die zich zo opgejaagd en bedreigd voelen dat ze zich letterlijk wapenen. Zonder te beseffen dat ze paranoïde dreigen te worden, die grote zieken die ons besturen en overal vijanden zien.

Onbemind en dus niet liefhebbend? Hij is in ieder geval alleen gebleven. En zelfs twee keer, en bijna op hetzelfde moment: voor ze stierf wou Véronique Pirotton, die hij zo graag zag, hem verlaten. En het lijkt erop dat ze hem verschillende keren zei dat zijn politieke carrière ten einde was. De held werd in de steek gelaten door degenen die hem het meest dierbaar waren.

De in het nauw gedreven en naar de hel verbannen leider van de Mouvement de Gauche draagt een statuut van “politicus” dat het niet altijd gemakkelijk maakt om zijn onschuld te verdedigen. Toch gebruikt Wesphael nu al drie jaar lang dezelfde wapens om zijn goede trouw te bewijzen. Diezelfde media waar hij zoveel kritiek op had. Zo schrijft hij in december 2013 in een brief aan de kranten: “Ik ben niet schuldig. Ik wil degenen die weten dat ik onschuldig ben, die me al lang kennen en weten dat ik niet in staat ben tot een moordend gebaar – zelfs op een moment dat terecht waanzin genoemd wordt – , verzekeren van mijn liefde en diepe erkenning. Ze helpen me om niet gek te worden.”

Het gevallen kamerlid schreef ook een boek- met de provocerende titel Assassin (Moordenaar) – die na het proces zal gepubliceerd worden door de uitgeverij NowFuture van Laurent Minguet, de Luikse miljardair, ecologist, en vriend van Wesphael van wie hij de onschuld al verschillende keren op de sociale media uitriep. Het manuscript zit nu in een kluis, maar Wesphael zal zijn post-juridische waarheid publiceren.

Begin september werd een verslag van een psychiatrische expert onthuld waarin staat dat Wesphael “een buitengewone capaciteit heeft om te liegen, zodat je niks kan geloven dat niet bewezen is. Het gemak en de overtuiging waarop hij verhalen uitvindt, waarvan hij weet dat de waarheid niet gemakkelijk gecontroleerd worden, zijn opmerkelijk. In het persoonlijk contact zie je dat hij een overschat imago van zijn persoonlijkheid heeft. Tijdens onderzoeksdaden stellen we soms een theatrale, dramatische uitdrukking van zijn emoties vast, wat haaks staat op zijn rustige houding vlak na de feiten.”

“Een leugenaar? Maar nee, hij is een politicus”, spotte iemand op Twitter. Voor Bernard Wesphael meer dan voor anderen, zijn politiek en privéleven altijd verweven. Tot in het ergste.