Wereldoorlog II Adolf Hitler en de vrouwen: bewondering, invloed en steun aan de basis van zijn macht
Als vrouwen te veel verliezen, wil De Wever zijn zomerakkoord aanpassen: beluister hier de nieuwe aflevering van Tussen Wetstraat en Wall Street
Verlichting Verlichting Napoleons vrouwen en kinderen: liefde, macht en strategie achter de schermen van het keizerrijk Wie waren de vrouwen rond Napoleon? En wie van hen had er invloed op zijn werk?
Verlichting Verlichting De werkdag van de keizer Napoleon was een selfmade man en een werkbeest, die vooral in de eerste vier jaren van zijn bewind - het Consulaat - bergen wist te verzetten. In de periode van het keizerrijk bleef hij een harde werker, maar hij liet de republikeinse omgangsvormen varen en riep een nieuw soort hofhouding in het leven.
Verlichting Verlichting Napoleon Bonaparte en zijn gezondheid: ziek op weg naar de ondergang? Als jonge generaal leek Napoleon wel immuun voor vermoeidheid en ontbering, maar gaandeweg begon zijn enorme takenpakket een fysieke en psychische tol te eisen. Zeker is dat hij aan een chronisch blaasprobleem leed, en dat aambeien hem in Waterloo verhinderden zijn soldaten te paard aan te sporen.
Verlichting Verlichting Hoe Napoleon Bonaparte nog steeds ons leven bepaalt Napoleon Bonaparte blijft tot op vandaag een van de meest invloedrijke figuren uit de Europese geschiedenis. Meer dan we beseffen, duikt de nalatenschap van de Franse keizer nog steeds op in ons dagelijks leven.
Verlichting Verlichting Wie vooruit wil in Napoleons rijk, moet het verdienen Napoleon Bonaparte verving het ancien régime door een systeem waarin verdienste centraal stond. Ontdek hoe hij de basis legde voor moderne meritocratie.
Verlichting Verlichting Napoleons blijvende erfenis: De Code Napoléon 'Een nieuwe regering moet inspireren en verwonderen', heeft Bonaparte ooit gezegd. 'Als ze ophoudt te schitteren, dan valt ze.' Het waren geen loze woorden. Vooral in de eerste jaren van zijn heerschappij bestookte hij zijn ministers en raadgevers met richtlijnen, en werden de principes van de Franse Revolutie in wetteksten verankerd.
Verlichting Verlichting Medische zorgen op het slagveld Ondanks de inspanningen van dokters, chirurgijns en gewone burgers was het lot van de gewonden na een veldslag op zijn minst erbarmelijk te noemen. Kanonvuur en geweerschoten zorgden voor verwondingen die met de beperkte kennis van de chirurgie niet of nauwelijks verzorgd konden worden. In een tijd waar de medische wetenschap nog in de kinderschoenen stond, was amputatie - meestal onverdoofd - meestal de enige optie.
Verlichting Verlichting Napoleon Bonaparte als strateeg: van theorie tot triomf Zoals Napoleon niet de bedenker maar wel verspreider van de ideeën van de Franse Revolutie was, zo was hij ook niet de uitvinder van de nieuwe militaire strategieën die in zijn tijd opgang maakten. Wel had hij als man van de praktijk het onmiskenbare talent om alle vernieuwende ideeën op het slagveld in klinkende overwinningen om te zetten.
Verlichting Verlichting De Russische veldtocht van 1812: van triomf naar terreur Het begon met een indrukwekkende opmars, het eindigde in een catastrofale terugtocht. Waarom verloor Napoleon de Russische veldtocht?
Verlichting Verlichting Napoleon in Spanje: luidde een misrekening zijn ondergang in? Verblind door de sneeuw en gedeukt door de storm trok Napoleon met zijn soldaten door Spanje. Was het een slimme zet?
Verlichting Verlichting De Belgisch-Nederlandse troepen in de slag bij Waterloo: een vergeten bijdrage Hoewel zowat alles over de definitieve nederlaag van Napoleon al gezegd en geschreven is, blijft de Belgisch-Nederlandse inbreng in de overwinning van het geallieerde leger bij Waterloo tot op heden onderbelicht. Dat is voornamelijk het gevolg van de geschiedenisvervalsing van opperbevelhebber Wellington, waar de Britse geschiedschrijving vervolgens naarstig aan heeft meegewerkt.
Verlichting Verlichting Napoleons laatste wapenfeit: hoe zijn testament nog chaos zaaide Negentien dagen voor zijn dood stelde Napoleon eigenhandig zijn testament op, waarbij hij voor één keer de moeite deed om leesbaar te schrijven. Het document, van de geest van de keizer doordrongen, bevindt zich in de archieven van Les Archives Nationales in de Marais te Parijs. Het ligt in een safe in een speciale kamer die afgesloten is met grote, gesculpteerde mahoniehouten deuren.
Verlichting Verlichting De Franse keizer versus de Duitse dictator Nadat Napoleon als Eerste Consul de macht had gegrepen, werden de grote maatschappelijke hervormingen ingezet. De principes van de verlichting werden omgezet in regels, wetteksten en maatschappelijke organisatie, met gelijkheid en vrijheid als leidmotieven. Op het vlak van gelijkheid heeft Napoleon zeker de bakens verzet, maar de vrijheid hinkte achterop.
Verlichting Verlichting Napoleon Bonaparte als keizer: hij was niet alleen op het slagveld op veroveringstocht Na vier jaar Consulaat (1800-1804) was Eerste Consul Bonaparte het onbetwistbare staatshoofd. Meer dan ooit was hij de man die het hele republikeinse bestel bij elkaar hield, maar zoals elke leider ontsnapte hij niet aan de noodzaak om zijn macht te legitimeren. De grondslag voor zijn gezag werd gevonden in het statuut van vorst.
Verlichting Verlichting De keizer, de zaken en het geld Antoine-Jean Gros, Portret van Jean-Antoine Chaptal (1824). Binnenlandminister Chaptal gaf in 1804 zijn ontslag. Hij was een criticus van het economisch beleid van Napoleon.
Verlichting Verlichting Napoleons laatste levensjaren: van keizer tot eenzaat in ballingschap Wat gebeurde er met Napoleon Bonaparte op Sint-Helena? Was zijn dood natuurlijk, of toch niet? Ontdek het slothoofdstuk van de gevallen keizer.
Verlichting Verlichting Waarom stak Napoleon Bonaparte zijn hand in zijn jas? Wie aan Napoleon denkt, denkt ongetwijfeld ook aan zijn beroemde pose: een hand op zijn buik. Er werd al wild gespeculeerd over de reden. Had hij last van maagklachten? Had hij pijn? Of had het daar allemaal niets mee te maken?
Verlichting Verlichting De politieke situatie na Napoleon Napoleons laatste Europese jaar kende nog een dramatisch verloop.
Verlichting Verlichting De bewogen honderd dagen van Napoleon Bonaparte 1815 kennen we als het jaar waarin Napoleon Bonaparte definitief verslagen wordt in Waterloo. Maar de honderd dagen die aan die slag voorafgaan, zijn minstens even bewogen.
Verlichting Verlichting Meester in crisiscommunicatie: hoe Napoleon een wanhopig leger weer liet vechten Tijdens de Egyptische oorlog had het leger zwaar te lijden onder de verzengende hitte van de woestijn. De ontbering was bijna onuitstaanbaar, terwijl het einddoel maar niet in zicht kwam. Het leger begon te morren, de Grande Armée zat in de put. Maar dat was buiten de meester in crisiscommunicatie gerekend.
Verlichting Verlichting Napoleons database avant la lettre: de livrets De keizer wilde van alles op de hoogte zijn, en bemoeide zich ook in alles. Hij had een enorm olifantengeheugen, en wat hij toch zou vergeten zijn, zocht hij op in zijn gigantische database.
Verlichting Verlichting Napoleon Bonaparte, ‘De Kleine Generaal’, de keizer van Frankrijk Op 15 augustus 1769 schonk Maria Leatitia Ramolino, echtgenote van edelman en advocaat Carlo Maria Buonaparte, in het Corsicaanse Ajaccio het leven aan een zoontje. Ze noemden hem Nabulione. Als tweede oudste van een gezin van acht kinderen was er niets dat hem voorbestemde om een van de grootste leiders aller tijden te worden, tot hij als jongeling werd voortgestuwd door de uitzonderlijke maatschappelijke orkanen van zijn tijd. De Franse Revolutie heeft hij niet gemaakt, maar wel meegemaakt en ook beëindigd met zijn keizerschap.
Verlichting Verlichting Napoleon en de pers: kranten in quarantaine Napoleon Bonaparte wilde terugkeren naar het basisidee van gelijkheid en vrijheid, maar wel binnen bepaalde grenzen. Het werd al snel duidelijk dat vrijheid er niet was voor de meningsuiting, en de pers in het bijzonder. Hoe ver ging de keizer om het publieke narratief in eigen handen te houden?
Verlichting Verlichting Hoe Napoleon de basis legde voor een moderne politiestaat Satirische toneelstukken, gefluister in cafés, ongewenste rechters: niets ontsnapte aan Napoleons alziende oog. Hij beloofde orde en rechtszekerheid, maar bouwde intussen een systeem van binnenlandse spionage, politieke zuiveringen en rechtspraak op bevel. Was zijn politiestaat onvermijdelijk? Of een bewuste stap richting absolute macht?
Verlichting Verlichting Tussen idealen en belangen: hoe Napoleons politiestaat de slavernij opnieuw toestond Vrijheid, gelijkheid en de afschaffing van onrecht was beloofd. Maar onder druk van diplomatie, koloniale angst en economische belangen draaide Napoleon één van de grootste verworvenheden van de Franse Revolutie deels terug. Waarom liet de politiestaat van Bonaparte de slavernij herleven, en hoe ver ging hij daarin?
Verlichting Verlichting Pest en propaganda: hoe Napoleon zijn imago bouwde op lef en beeldvorming Een leger in paniek, een klooster vol pestlijders, en een generaal die zich met open armen tussen de zieken begaf. Zijn staf hield de adem in; waarom deed hij dit? Was het mededogen of perfecte propaganda?
Verlichting Verlichting Het 29e Bulletin: Hoe Napoleon met woorden probeerde te winnen wat hij op het slagveld verloor In de winter van 1812 liep Napoleons Russische veldtocht op zijn laatste benen. De terugtocht was een catastrofe geworden. Tienduizenden verloren het leven door koude en ontbering. Wat doe je als je veldtocht in puin ligt, je leger in de sneeuw achterblijft en je keizerlijke aura op instorten staat?
Opinie | Redactie Knack Opinie | Redactie Knack 'Het is zeldzaam dat één man de lijn van de geschiedenis verandert' 'Napoleon Bonaparte was zeker een dictator', schrijft Hubert van Humbeeck naar aanleiding van de 250e verjaardag van zijn geboorte. 'Maar hij zorgde ook voor zoiets als godsdienstvrijheid en introduceerde een rechtsorde, waarin iedereen gelijk was voor de wet.'
Verlichting Verlichting De keizer als spindoctor: De employer branding van Napoleon Nog voor hij zichzelf tot keizer kroonde, had Napoleon Bonaparte al een ander rijk veroverd: dat van de publieke opinie. Met kranten, kunst, toespraken en zorgvuldig geregisseerde media-evenementen bouwde hij zijn mythe uit nog voor Parijs hem goed en wel had gezien.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II 8 mei 1945: het einde van de Tweede Wereldoorlog Op 8 mei 1945 zwegen de wapens in Europa. Maar de echo van de Tweede Wereldoorlog galmt tot vandaag na. Waarom vocht nazi-Duitsland tot het bittere einde? Welke strategische blunders maakten Hitlers val onvermijdelijk? En hoe kijken we terug naar het verleden van onze (over)grootouders?
Wereldoorlog II Wereldoorlog II Goede Duitsers, slechte nazi's? Verhalen over WO II blijven populair In België blijven verhalen over de Tweede Wereldoorlog enorm populair. De Duitse bezetter speelt daarin eerder een negatieve rol. Hij vervolgt immers andersdenkenden, voert mensen weg, creëert schaarste, executeert gijzelaars... In een aantal verhalen klinkt er echter ook bewondering voor de Duitse soldaat. Men looft zijn discipline en militaire kunde. In die verhalen wordt soms ook een onderscheid gemaakt tussen de 'goede Duitse soldaat' en de 'slechte nazi' (SS'er, Gestapo-agent, collaborateur, enz.). De soldaat deed immers enkel zijn plicht. De populaire media lijken ook die tweedeling te volgen. Waar komen die beelden vandaan en hoe zijn ze geëvolueerd?
Wereldoorlog II Wereldoorlog II Na D-day is de oorlog nog niet voorbij: de graag vergeten slag om de Schelde Na D-day moeten de geallieerden nog elf maanden stug doorvechten. Te grote ego's zorgen voor spanningen tussen de Amerikaanse en Britse generaals, en daardoor voor onnodige en vaak noodlottige vertragingen. De Slag om de Schelde is een tweede D-day, zegt Dwight Eisenhower. Maar hij en de geallieerden willen die slag het liefst snel vergeten vanwege hun blunders in en rond Antwerpen.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II Het dagelijkse leven tijdens WO II : "Altijd was er die angst..." Ook voor de gewone burgers wordt het dagelijkse leven onder de bezetting hoe langer hoe penibeler. Opeisingen, rantsoenering, controles, restricties op zowat alles en het woekerende wantrouwen onder de bevolking zelf, beginnen na al die jaren door te wegen en dwingen de bevolking om risico's te nemen om hun situatie minder hachelijk te maken.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II De kiemen van de Koude Oorlog Met het einde van de Tweede Wereldoorlog in zicht, komen de overwinnaars bijeen om niet alleen de toekomst van Duitsland, maar ook die van de rest van de wereld uit te tekenen. Wat begint als een vriendschappelijk overleg tussen Roosevelt, Churchill en Stalin verzandt al gauw in een sfeer van wederzijds wantrouwen. De tegenstrijdige belangen van de overwinnaars steken opnieuw de kop op nu de gezamenlijke vijand verslagen is en de Grote Alliantie valt opvallend snel uiteen. Op de achtergrond doemt een IJzeren Gordijn op tussen Oost en West.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II Het einde van de Tweede Wereldoorlog: waarom Duitsland vecht tot de laatste man Op 8 mei vieren we de 80ste verjaardag van de capitulatie van nazi-Duitsland en het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa. Duitsland vocht in de lente van 1945 op twee fronten met de rug tegen de muur. Er was nergens een uitweg. De generaals beseften dat er vanwege hun oorlogsmisdaden voor hen ook geen toekomst meer bestaat. De nazi's kozen voor de zelfvernietiging.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II WO II is meest moorddadige conflict ooit : vooral burgers vielen als slachtoffer De Tweede Wereldoorlog maakt wereldwijd 70 tot 85 miljoen doden, waarvan 50 tot 55 miljoen burgers. Burgers als belangrijkste doelwit: dat is dé revolutie op het slagveld tijdens de Tweede Wereldoorlog, het meest moorddadige conflict uit de geschiedenis van de mensheid.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II Hoe de kansen keerden in WO II : de wenteltrap naar de afgrond Vanaf 1943 keren langzaam maar zeker de kansen in de Tweede Wereldoorlog. Aanvankelijk zonder het te beseffen belanden de Nazi’s op de wenteltrap naar de afgrond.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II 80 jaar V-day: wat als Hitlers entourage minder jaknikkers telde? Had Hitler de Tweede Wereldoorlog kunnen winnen als hij niet omringd was geweest door een bende jaknikkers? Die historische vraag blijft onbeantwoord, maar historici analyseren wel graag waaróm de Führer zo weinig weerstand kreeg.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II Het einde van WO II : zes tactische blunders van de Führer Op 8 mei vieren we de 80e verjaardag van de capitulatie van nazi-Duitsland en het officiële einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa. Het had helemaal anders kunnen aflopen, concludeert de Britse historicus Ian Kershaw in 'Keerpunten. Tien beslissingen die de loop van de Tweede Wereldoorlog voorgoed veranderden, 1940-1941'. Zijn collega Andrew Roberts stelt het in 'Wereld in vlammen. Een nieuwe geschiedenis van '39-45' nog scherper: 'Als Hitler geen nazi was geweest, had hij de oorlog kunnen winnen.' De Führer is toch niet zo'n strategisch genie als hij zelf denkt: zijn zes grootste tactische blunders op een rij.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II Op zoek naar de eigen oorlogshistorie: 'Was opa een nazi? Of een held?' Een foto, een uniform op zolder, een oorlogsverhaal dat in de familie verteld wordt... Het kan de trigger zijn om op zoek te gaan naar de geschiedenis van je eigen familie in de Tweede Wereldoorlog. 'Die vraag, "wat deed (o)pa of (o)ma toen eigenlijk?" wordt door de (klein)kinderen steeds vaker gesteld,' zegt historicus Koen Aerts. Op zoek gaan naar de oorlogshistorie van je eigen familie: intrigerend, maar hoe begin je aan die zoektocht als je weinig aanknopingspunten hebt?
Geschiedenis Geschiedenis IJdeler, dommer, zondiger: Tom Lanoye bewerkt Vanden vos Reynaerde Deze fonkelnieuwe versie van het Reynaertverhaal is een klein mirakel, schrijft medioneerlandicus Frits van Oostrom. Strak in het spoor van Willem, maar ook helemaal Lanoye.
Wereldoorlog I Wereldoorlog I Eerste Wereldoorlog werd een ware tragedie voor een totaal verscheurd Griekenland Ondanks zijn neutrale koers is de Eerste Wereldoorlog een bijzonder heet hangijzer in Griekenland. Er heerst grote interne verdeeldheid over het conflict. Buitenlandse mogendheden schenden meer dan eens de neutraliteit en uiteindelijk zal ook Griekenland partij kiezen.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II 75 jaar geleden: grote volksraadpleging over de Koningskwestie Leopold III 75 jaar geleden, op 12 maart 1950 om precies te zijn, vond in ons land de eerste en enige volksraadpleging plaats. Op de vraag ‘Moet koning Leopold III terug op de troon ?’ antwoordde bijna 58 % van de Belgen ja, maar de resultaten lieten wel een verscheurd land zien en zorgden voor nog meer verdeeldheid dan er al was : in Vlaanderen was ruim 72 % voor de terugkeer van Leopold, maar in Brussel (bijna 52 % tegen) en vooral in Wallonië (58 % tegen) zagen ze dat niet zitten. Vooral in de industriële bekkens van Henegouwen en Luik was de tegenstand erg groot. Daar brak in dezelfde maand nog een staking uit tegen de terugkeer van de koning.
Wereldoorlog II Wereldoorlog II Onderzoek naar moord op communistenleider Julien Lahaut was gedoemd om te mislukken Niet de leopoldisten na de koningskwestie maar wel de anticommunistische krachten uit de politiek, het politieapparaat en de haute finance in ons land waren verantwoordelijk voor de moord in 1950 op de communistische voorman Julien Lahaut. Maar de daders gingen vrijuit.