Jan Cornillie (SP.A) houdt de werkloosheidscijfers in Vlaanderen tegen het licht. ‘De werkloosheid van hooggeschoolde allochtonen is meer dan verdubbeld sinds 2008.’
De nieuwe OESO-vergelijking over de leerprestaties van 15-jarige leerlingen bevestigt een oud zeer in het Vlaamse onderwijs: bijna nergens is de kloof tussen jongeren met en zonder migratieachtergrond zo groot als bij ons. Een blik op de werkloosheidscijfers van de VDAB toont dat die kloof bovendien netjes wordt doorgetrokken naar onze arbeidsmarkt. Daarbij valt vooral op dat hoogopgeleiden met een migratieachtergrond het een pak moeilijker hebben om een job te vinden. Er is dus meer aan de hand dan een probleem van taal en opleiding. De geldigheid van diploma’s hier én discriminatie spelen eveneens een rol.
Mei 2008 was de maand met de laagste werkloosheid van de laatste 15 jaar. In vergelijking met toen telt Vlaanderen 65.737 werklozen extra. Het aantal Vlaamse werklozen ligt nu al meer dan 3 jaar onafgebroken boven de 200.000. Dat is veel. Maar er is beterschap. Sinds augustus 2015 neemt de algemene werkloosheid in Vlaanderen maand na maand af, samen goed voor zo’n 10.000 werklozen minder. De verwachting is dat de werkloosheid verder zal afnemen, tot onder de 200.000 in mei volgend jaar.
Werkloosheid allochtonen: ‘Er is meer aan de hand dan een probleem van taal en opleiding’
Maar binnen dat goed nieuws is er ook slecht nieuws: de werkloosheid onder mensen met migratieachtergrond groeit nog altijd, zowel bij hoog- als bij laaggeschoolden. De VDAB hanteert als definitie van mensen met migratieachtergrond (allochtonen) de 1ste en 2de generatie migranten, dus de mensen die naar Vlaanderen gemigreerd zijn en hun kinderen, maar niet de 3de generatie migranten.
Bovendien, nog onrustwekkender is dat de werkloosheid van hooggeschoolde allochtonen het meest van al is toegenomen. Die is zelfs meer dan verdubbeld sinds mei 2008. Verdere analyse van de cijfers leert dat er een verschil is tussen migranten van verschillende origines: de werkloosheid van allochtonen uit 15 landen van de EU (West- en Zuid-Europa) was in mei 2016 wel al gedaald, maar die van allochtonen uit de rest van de wereld (Oost-Europa en niet-EU) nog niet.
Wat betekent dit nu?
Ten eerste leren deze cijfers ons dat de crisis van 2008 dramatisch was voor de werkloosheid in Vlaanderen. In eerdere columns stelde ik dat België één van de enige landen van de eurozone was die een zogenoemde double-dip recessie vermeed: twee periodes van recessie onderbroken door een kort herstel in 2010-2011. Op werkloosheidsvlak echter hadden we wél die dubbele crisisperiode. En helaas is de tweede dip nog altijd niet voorbij.
Een tweede conclusie is dat de werkloosheid van allochtonen bleef stijgen, zelfs tijdens periodes van economisch herstel. Dat is niet helemaal verwonderlijk: een crisis treft de zwaksten op de arbeidsmarkt eerst. Zij worden als eerste ontslagen door oa de contracten die ze krijgen. En ze worden veelal ook als laatste terug een job aangeboden als de economie beter gaat. Maar te gemakkelijk wordt aangenomen dat die zwakte grotendeels verklaard wordt door een combinatie van gebrekkige taalkennis, lage opleiding en een eerder rigide arbeidsmarkt met weinig flexibele jobs en lage lonen. Uiteraard spelen die factoren een rol, maar ze verklaren niet waarom de werkloosheid van hoogopgeleide allochtonen het sterkst van al stijgt. Wellicht speelt dus ook de equivalentie van buitenlandse diploma’s hoger onderwijs een rol, zeker voor de 1ste generatie migranten van niet-EU afkomst.
‘We kunnen niet genoeg het belang van opleiding als instrument van sociale vooruitgang benadrukken. Net daarom fknuikt werkloosheid van hoogopgeleide migranten het geloof in die vooruitgang.’
Maar bovenal ontsnappen we niet aan de realiteit dat ook discriminatie een cruciale rol speelt. En daarmee moet het nu maar eens gedaan zijn. Migrant lives matter, om de Afro-Amerikaanse leuze te parafraseren. We kunnen niet genoeg het belang van opleiding als instrument van sociale vooruitgang benadrukken. Net daarom fnuikt werkloosheid van hoogopgeleide migranten het geloof in die vooruitgang. Of anders gezegd: je hebt dan al die tijd je best gedaan en daar sta je dan. Trots op je diploma, maar woedend over het gebrek aan kansen. De voorbije jaren was er het excuus van de conjunctuur. Maar we zijn daar nu ver voorbij. Het is dringend tijd om deze ongelijkheid van kansen recht te trekken. In Brussel en Gent is men al begonnen met praktijktesten tegen discriminatie. Hoog tijd om komaf te maken met discriminatie in heel Vlaanderen.
Het Schaduwparlement van Knack.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier