Waarom de topwetenschapper nog steeds een man is

© Thinkstock
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Hoe hoger op de wetenschappelijke ladder, hoe minder vrouwen er vertegenwoordigd zijn. Het is een oud zeer dat moeilijk de wereld uit raakt. Maar hoe komt dat eigenlijk? Waarom krijgen vrouwen in de wetenschap niet dezelfde kansen als mannen?

Uit een Zweedse studie blijkt dat vrouwen ongeveer 2,5 keer meer moesten publiceren dan mannen om een postdoctorale beurs in de biomedische wetenschappen te verwerven. Een ander onderzoek door het tijdschrift Behavioural Ecologytoonde dan weer aan dat het invoeren van anonimiteit in het beoordelen van manuscripten tot een stijging van 30 procent van het aantal vrouwelijke auteurs leidt.

Het zijn twee duidelijke voorbeelden van het feit dat vrouwen in de wetenschap nog steeds harder moeten knokken voor hun carrière dan mannen en dat er een ondervertegenwoordiging is van het percentage vrouwen aan de top van de wetenschap.

Vooroordelen

Het maandblad Samenleving en politiek onderzocht in zijn jongste editie de verschillende oorzaken van deze problematiek. Een daarvan zijn de nog steeds heersende onbewuste vooroordelen tegenover vrouwen waardoor mannen, bij gelijke prestaties of talenten, een positievere evaluatie krijgen dan vrouwen.

Zo hebben vrouwelijke studenten een grotere kans een lager cijfer te krijgen, hebben vrouwelijke sollicitanten een kleinere kans om uitgenodigd te worden voor een gesprek en hebben vrouwelijke onderzoekers minder kans dat ze als spreker voor een lezing worden gevraagd.

De prijs van het moederschap

Andere redenen voor het kleine aantal vrouwen aan de top van de wetenschap zijn het feit dat vrouwen zich bewust zijn van de heersende stereotypen in een hoofdzakelijk mannelijke wereld en daardoor minder goed presteren.

Ook nepotisme benadeelt vrouwen meer dan mannen en uiteraard is er – zoals in zo vele andere sectoren – de prijs die vrouwen op de arbeidsmarkt betalen voor het moederschap. Zo is het voor vrouwen in de wetenschap alleen maar mogelijk om een wetenschappelijke carrière te combineren met zorgtaken als de partner de helft van het werk thuis doet, maar in de praktijk zijn er maar weinig mannen die hun werkambities ondergeschikt maken aan die van hun partner.

Te weinig rolmodellen

Daarnaast zijn er een pak minder rolmodellen voor vrouwen in de wetenschap dan voor mannen, zorgen maatregelen om voor de volgende generatie gelijke kansen te creëren op korte termijn voor extra werk voor de huidige generatie vrouwelijke onderzoekers en krijgen vrouwen tenslotte nog steeds met seksueel getinte opmerkingen en daden te maken, die overigens door de omgeving niet als storend worden ervaren, behalve dan door de vrouwen die er last van hebben.

Tot slot beschrijft Samenleving en politiek 17 manieren om komaf te maken met de kansenongelijkheid voor vrouwen zoals onder meer het zoveel mogelijk anonimiseren van manuscripten voor tijdschriften, het zichtbaar maken van vrouwelijke wetenschappers binnen het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek en rekening houden met de eventuele zorgplichten van vrouwen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content