24 augustus is een mijlpaal in de geschiedenis van het menselijk planetenjagen met de ontdekking van de meest dichtstbijzijnde levensvatbare planeet die we ooit zullen vinden.
Proxima Centauri b (of gewoon Proxima b) is gesitueerd op amper 4,22 lichtjaren van onze planeet en draait rond de meest nabije buur van onze zon, een rode dwergster bekend als Proxima Centauri. Het is vooral die nabijheid die zorgt dat het hart van astronomen sneller gaat slaan. En wat de ontdekking nog interessanter maakt is dat Proxima b ongeveer even groot is als de Aarde en in de ‘bewoonbare zone’ ligt van Proxima Centauri.
Maar hoewel de planeet in de bewoonbare zone ligt, is er geen zekerheid dat Proxima b echt in staat is om onderdak te bieden aan buitenaards leven. De auteurs van de studie in Nature kunnen immers nog niet zeggen of de planeet een atmosfeer heeft of dat er water voorkomt op het oppervlak. Ze weten ook niet hoe de nieuwe wereld werd gevormd. De onderzoekers benadrukken tot slot dat ze niet noodzakelijk een ‘Aarde-achtige’ planeet hebben ontdekt, maar eerder een planeet met het ‘formaat van de Aarde’.
Dat onderscheid is belangrijk, zo schrijft Space.com. In ons zonnestelsel bestaan planeten van dit formaat meestal uit steen, maar hoe het in andere zonnestelsels zit, weten we eigenlijk niet. Het zou kunnen dat ze ‘Aarde-achtig’ zijn, maar het kan ook gaan om ‘waterwerelden’ zoals Europa, de maan van Jupiter. Die bestaat vooral uit water of ijs met een kleine stenen kern.
Straling
Er zijn nog andere factoren die de levensvatbaarheid van Proxima b kunnen hypothekeren. Rode dwergsterren zoals Proxima Centauri zijn namelijk zeer actieve sterren en de afstand van Proxima b tot zijn ster bedraagt slechts 5 procent van de afstand tussen de Aarde en de zon. De planeet wordt dus voortdurend gebombardeerd door 100 keer meer ultraviolette en röntgenstraling dan de Aarde. En het is bovendien niet duidelijk of Proxima b een magnetisch veld heeft zoals de Aarde dat de exoplaneet beschermt tegen zulke hoeveelheden straling die schadelijk kunnen zijn voor eventueel leven.
Als blijkt dat de planeet geen atmosfeer heeft, zan zou Proxima b vrij koude temperaturen hebben van min 40 graden. Een atmosfeer en dus ook een broeikaseffect zouden die temperaturen de hoogte in jagen. Als Proxima b wel een atmosfeer heeft dan is er mogelijk ook water aanwezig. Dat is een voorwaarde voor leven.
Al deze vragen over de röntgenstraling, temperatuursextremen en de samenstelling van de atmosfeer kunnen in de toekomst beantwoord worden door supertelescoop E-ELT die de Europese Zuidelijke Sterrenwacht ESO in 2024 in gebruik zal nemen.
Lange reis
Kunnen we de planeet dan ook niet met een ruimtesonde een bezoekje brengen om na te gaan of er effectief water aanwezig is? In theorie kan dat, maar gezien de in 1977 gelanceerde Amerikaanse Voyager-sondes (nu pas) in de buitenste regio’s van ons zonnestelsel zijn en Proxima b zich op vier lichtjaar (40 triljoen kilometer) van ons zonnestelsel bevindt, zal de reis met de huidige technologie zeer lang duren. Aan de snelheid (84,000 km/u) waarmee ruimtesonde New Horizons de planeet Pluto bereikte na meer dan 9 jaar, zou het 54,400 jaar duren vooraleer we Proxima Centauri ontmoeten. De ruimtesonde Juno werd vorige maand in een baan rond Jupiter gebracht aan een snelheid van 265,000 km/u. daarmee zouden we Proxima Centauri bereiken binnen de 17,157 jaar. Ook nog altijd veel te traag. Bovendien moet ook het signaal van de sonde een lange weg afleggen voor het ons bereikt.
Hoe dan ook, Proxima b zal ‘een belangrijk doelwit zijn in de jacht naar het bewijs van leven elders in het heelal’, zegt de ESO.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier