Zowel in de Rwandese hoofdstad Kigali als in Brussel werd de gruwelijke genocide die exact 20 jaar geleden startte, herdacht. ‘De genocide heeft getoond dat er geen grenzen zijn aan menselijke wreedheid.’
In de Rwandese hoofdstad Kigali heeft een herdenkingsplechtigheid plaatsgevonden voor de gruwelijke genocide die twintig jaar geleden startte. Een getuigenis van een overlever werd enkele vrouwen even te veel, waarop zij prompt verwijderd werden door de ordediensten.
Bij aanvang hebben de Rwandese president Paul Kagame, zijn echtgenote en VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon een ‘rouwvlam’ aangestoken aan het memoriaal van Gisozi, die honderd dagen zal branden. Symbool voor het honderdtal dagen dat het bloedvergieten aanhield. Belgisch minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) vertegenwoordigde België aan het memoriaal, waar honderdduizenden slachtoffers begraven liggen.
Kagame beschuldigt kolonisatoren
De Rwandese president Paul Kagame legt een deel van de verantwoordelijkheid van de genocide in 1994, waarbij 800.000 doden vielen, bij de Europese kolonisatie die tweehonderd jaar geleden begon. Dat zei hij tijdens de herdenking.
“Geen enkel land, in Afrika of daarbuiten, is erbij gebaat een tweede Rwanda te worden”, aldus Kagame. Hij legt de verantwoordelijkheid voor de genocide voor een stuk bij de Europese kolonisatie. “Deze ideologie (het onderscheid tussen Hutu’s, Tutsi’s en Twa) bestond al in de negentiende eeuw en werd gevestigd door de Franse missionarissen.” De president gelooft niet in de ‘koloniale theorie’ die zou stellen dat de tegenstellingen tussen de drie bevolkingsgroepen onoplosbaar zijn.
Frankrijk was de opvallende afwezige. De Rwandese autoriteiten hadden namelijk de accreditatie van de Franse ambassadeur in Kigali, Michel Flesch, ingetrokken.
Herdenking Rwandese ambassade in Brussel
Ook in België werd stilgestaan bij de Rwandese genocide. De Rwandese ambassade in Brussel organiseerde een ceremonie. De Rwandese ambassadeur Robert Masozera verklaarde tijdens de ceremonie dat er na al die jaren nog steeds geen woorden zijn om de horror te beschrijven. Tegelijkertijd prees hij de veerkracht van het Rwandese volk.
“De genocide heeft getoond dat er geen grenzen zijn aan de menselijke wreedheid”, aldus Masozera.
De Belgische overheid werd vertegenwoordigd door de ervaren diplomaat Johan Van Dessel. De voormalige ambassadeur in onder meer Congo (1994-1997) beklemtoonde in zijn speech het belang van internationale engagementen, om herhalingen van een volkerenmoord zoals in Rwanda in de toekomst te voorkomen. (Belga/AVE)
