UK krijgt voor het eerst sinds Thatcher weer vrouw als premier: Theresa May of Andrea Leadsom

Conservatieve politici Theresa May en Andrea Leadsom © Reuters

De Conservatieve leden van het Britse parlement hebben in een tweede stemronde bepaald dat ofwel Andrea Leadsom ofwel Theresa May de opvolgster wordt van David Cameron als Brits premier.

Daags nadat de Britten op 23 juni in een referendum hadden beslist uit de Europese Unie te stappen kondigde de Conservatieve premier David Cameron zijn ontslag aan. Met vijf kandidaten was de procedure bij de regeringspartij om een nieuwe leider en bijgevolg ook premier te kiezen één van lange adem.

De ene is voor een snelle Brexit, de andere pleitte om in de EU te blijven. Beiden willen nu de Britse regering aanvoeren. Het belooft een spannende strijd te worden.

Een kwarteeuw na Margaret Thatcher zal Groot-Brittannië opnieuw geleid worden door een vrouw. De strijd om de opvolging van premier David Cameron gaat tussen minister van Binnenlandse Zaken Theresa May (59) en staatssecretaris van Energie Andrea Leadsom (53). Dat beslisten de afgevaardigden van de conservatieve partij donderdag in Londen.

De race tussen beide vrouwen wordt de komende weken beslecht in een primaire verkiezing. Volgens de openbare omroep BBC roept een groeiende groep Tories op om de procedure te versnellen.

Margaret Thatcher
Margaret Thatcher© /

Met May of Leadsom staat voor het eerst na het aftreden van Margaret Thatcher in 1990 – overigens ook voor en belangrijk stuk omwille van haar houding in de Europese discussie – weer een vrouw voor haar intrek in Downing Street 10. De nieuwe premier staan de lange en moeilijke echtscheidingsonderhandelingen met de EU te wachten.

Brexit

May wil het officiële proces mogelijk pas volgend jaar beginnen – dit tot grote ergernis van de EU. Ze beloofde ook al ‘verdomd lastig‘ te zullen zijn tijdens die onderhandelingen. Leadsom daarentegen wil geen tijd verliezen.

Bij de stemming van de afgevaardigden behaalde May donderdag met 199 stemmen een duidelijke meerderheid. Voor Leadsom stemden 84 parlementsleden. Justitieminister Michael Gove kreeg met 46 de minste stemmen en is uitgeschakeld.

Michael Gove
Michael Gove© Belga

Gove verbaasde vriend en vijand de afgelopen dagen: verwacht werd dat hij Boris Johnson zou steunen als nieuwe leider. Hij deed dat ook deels, maar besloot dan uiteindelijk toch voor zichzelf te gaan. Na de broedermoord van Johnson op Cameron, kreeg Boris dus een koekje van eigen deeg. Ook die andere Leave-brulboeiNigel Farage wierp de handdoek in de ring. De luidste anti-EUstem wil meer tijd voor zijn gezin, nu zijn doel bereikt is. Politieke waarnemers noemden het een weinig verheffende akte in een al onverkwikkelijk toneelspel: opportunisme, broedermoord en bovendien bleken de brexiteers niet het minste plan te hebben om wat ze beloofden, geregeld te krijgen.

May: ‘Onder mijn leiding zal de Conservatieve Partij zich verenigen’

Dinsdag viel de vroegere minister van Defensie Liam Cox af. Minister van Werk en Pensioenen Stephen Crabb stapte zelf uit de race.

May bedankte onmiddellijk na de stemming voor de brede steun. “Deze stemming toont aan dat de conservative partij zich kan verenigen – en onder mijn leiding zal ze dat ook doen.”

May had bij het referendum over de Brexit gepleit voor een verblijf in de EU, maar haar mening voor de volksraadpleging echter demonstratief voor zich gehouden. Nu stelt ze zich op als verzoener, die de diep verdeelde partij weer kan samenbrengen.

Leadsom toonde zich voorstander van de Brexit en stelde dat slechts een aanhanger van de Brexit de juiste koers kan uitstippelen. Leadsom riep donderdag op tot optimisme na de Brexit. Indien de partijbasis haar tot opvolger van Cameron zou kiezen, zou ze een eind maken aan het huidige pessimisme.

150.000 Tory-leden kunnen stemmen

Rond de 150.000 Tory-leden hebben het nu in de komende weken voor het zeggen door hun stem uit te brengen per brief. De juiste termijn voor de primaire verkiezing is nog niet duidelijk. Het resultaat moet uiterlijk tegen 9 september bekendgemaakt worden.

David Cameron: exit
David Cameron: exit© AFP

In het historische referendum van 23 juni hadden de Britten met 52 procent beslist om uit de EU te stappen en daarmee een aardbeving in de Britse partijen veroorzaakt. Cameron, die voor het verblijf in de Europese Unie had gestreden, kondigde onmiddellijk na de verkiezingsnacht zijn aftreden aan.

De Britten hopen na hun stem voor de Brexit op een royaal aanbod uit Brussel bij de boedelscheiding. Drieënvijftig procent van de bevraagde Britten gaf in een peiling van YouGov aan dat de EU zich genereus moet opstellen, omdat ze toch een buurland zijn en een belangrijke handelspartner. Slechts 27 procent van de Duitsers vindt dat de EU zich royaal moet gedragen, meer dan de helft van de bevraagden bij onze oosterburen is van mening dat een land dat opstapt uit de EU beter geen gunsten wordt verleend. Aan de bevraging van YouGov namen burgers uit Groot-Brittannië, Duitsland, Frankrijk, Denemarken, Zweden, Finland en Noorwegen deel.

(Belga/NSK/SD)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content