Een anti-haatprotest in Berkeley liep afgelopen weekend uit in gewelddadige confrontaties tussen zogenaamde ‘black bloc’-demonstranten en Trump-supporters. Knack was ter plaatse.
‘Wist je wel dat ons progressieve belastingbeleid gebaseerd is op het werk van Marx?’ vraagt een anonieme liberal aan de conservatieve Johnny Benitez, op het Martin Luther King-plein in de Amerikaanse stad Berkeley, afgelopen zondagochtend. ‘Nee, het is gebaseerd op Adam Smith, maar ik ben tegen belastingen’, antwoordt Benitez, ‘ik vind dat de overheid daarmee van de mensen steelt.’
Het zijn dit soort gesprekken die in eerste instantie vooral gevoerd worden tijdens de demonstratie zondagmiddag in Berkeley. Oorspronkelijk stond er een ‘No to Marxism in America‘-rally gepland, maar die werd vrijdag afgelast door de organisator, omdat ze vreesde voor de veiligheid van de bezoekers. Desondanks kwam een handjevol Trump-supporters opdagen om zich naar eigen zeggen sterk te maken voor de vrijheid van meningsuiting.
‘Ik wil laten zien dat conservatieven er in alle kleuren zijn’, zegt Matt, die niet met zijn naam in de media wil en zelf een donkere huidskleur heeft. Matt was eerder dit jaar op hetzelfde plein aanwezig, toen een confrontatie tussen rechtse en linkse demonstranten op rellen uitliepen. ‘Ik kreeg pepperspray in m’n ogen en ben flink in elkaar geslagen’, zegt hij. ‘Toch sta ik nu weer hier om voor de vrijheid van meningsuiting op te komen. Maar ik kijk telkens achterom.’
Iedereen welkom
Het afgelopen weekend stonden er demonstraties van rechtse organisaties gepland in San Francisco en Berkeley, twee steden vlak bij elkaar in Californië die bekend staan als zeer progressief. Na Charlottesville leidde het nieuws over de rechtse rallies ertoe dat er razendsnel tegendemonstraties werden gepland in beide steden om de conservatieve demonstranten en de rest van de wereld te laten zien: hier in de Bay Area (zoals de regio bekend staat) is iedereen, van elke kleur, nationaliteit en geaardheid, welkom.
Maar de rechtse demonstranten, die door online bedreigingen zich genoodzaakt zagen beide rallies te annuleren, hebben zich meerdere malen uitgesproken tegen nazisme en en wit nationalisme. Ze zijn bewust zwartgemaakt door lokale en nationale politici, zeggen ze. Joey Gibson, organisator van de Patriot Prayer-rally die zaterdag in San Francisco zou plaatsvinden, zegt: ‘Het zijn mensen als Nancy Pelosi (minderheidsleider van de Democraten in het Huis van Afgevaardigen en afgevaardigde van San Francisco, nvdr) en Ed Lee (burgemeester van San Francisco, nvdr) die ons hebben afgeschilderd als witte nationalisten, maar dat zijn we helemaal niet. We hebben mensen van alle kleuren en afkomsten in onze groep.’
Overal waar we komen zoekt Antifa het geweld op
De directe reden om de rally te afgelasten waren volgens Gibson bedreigingen van het radicaal linkse Antifa. ‘Overal waar we komen zoekt Antifa het geweld op.’
Black bloc
Antifa is niet zozeer een organisatie als wel een politieke stroming van linkse activisten, die nauw geassocieerd wordt met het anarchisme. De meest radicale anti-fascisten gebruiken een strategie die bekend staat als ‘black bloc’, waarbij de activisten volledig in het zwart gekleed gaan, met doeken om hun hoofd. Soms dragen ze ook een helm, skibril en schild. Op die manier zijn ze niet herkenbaar voor autoriteiten wanneer ze geweld gebruiken -dat schuwen ze niet- en niet voor rechtse aanhangers die foto’s van linkse demonstranten online opzoeken om de personen op die foto’s vervolgens online lastig te vallen. Dat staat bekend als doxing en gebeurt beide kanten op.
Na een rustig begin van de demonstratie in Berkeley dook plotseling, toen de algemene anti-haatdemonstratie zich vanaf de universiteitscampus bij het protest op het MLK-plein voegde, een black bloc van zeker 100 activisten op. Daarop trok de politie zich terug van het plein. De commandant van de politie zei tegen Associated Press dat ze een gewelddadige confrontatie met de black bloc-ers wilden vermijden.
Dat leidde ertoe dat toen Gibson en een van zijn rechtse kameraden zich op het plein lieten zien, het bloc zich ernaartoe haastte om de confrontatie te zoeken. Onder het scanderen van ‘Nazi go home‘ werden er objecten naar het paar gegooid. Gibson en de ongeidentificeerde persoon begaven zich richting de politie, die hen voor hun eigen veiligheid in de boeien sloeg. Ondertussen richtte de meute zich op een aantal andere rechtse demonstranten. Onderstaand filmpje werd gemaakt door een journalist van Mother Jones. De man in het rode shirt is een verslaggever van de podcast Reveal, die het slachtoffer, een rechtse demonstrant, probeert te beschermen tegen drie aanvallers van het black bloc.
https://twitter.com/shane_bauer/status/901910682030882816Shane Bauerhttps://twitter.com/shane_bauer
Antifa beat down apparent alt-righter. pic.twitter.com/WVdDJqLKmA
— Shane Bauer (@shane_bauer) August 27, 2017
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Uiteindelijk wist het handjevol rechtse demonstranten weg te vluchten in een busje. De politie greep in met rookbommen en verschillende arrestaties. Het bleef nog even onrustig, maar halverwege de middag vervolgde de protestmars zich richting een ander park en viel het protest langzaam uit elkaar.
Geen nazi’s
Met de gebeurtenissen in Charlottesville nog vers in het geheugen, was het felle activisme op links in zekere zin te verwachten. Zeker in steden als San Francisco en Berkeley, die zich laten voorstaan op tolerantie, openheid en de vrijheid van meningsuiting. Het is juist daarom dat de organisatoren van rechtse rallies die steden opzoeken. Ze willen de enkele conservatieven in die stad de mogelijkheid geven hun stem te laten horen, maar meer nog willen ze een agressieve reactie van links uitlokken. Het is olie op het vuur voor de klaagzang dat rechtse Amerikanen hun mening niet mogen uiten.
Maar anders dan in Charlottesville liepen er in San Francisco en Berkeley afgelopen weekend geen nazi’s of Klan-leden rond. Patriot Prayer, van organisator Joey Gibson, staat niet bekend als extreem-rechtse haatgroep. Gibson zelf is Aziatisch-Amerikaans en Amber Cummings (de organisator van het oorspronkelijke anti-marxismeprotest in Berkeley) is een transvrouw. Beiden hebben de afgelopen weken meerdere keren nazi’s en wit nationalisme streng veroordeeld.
Met de extreme reactie in Berkeley heeft het linkse protest geen vrienden gemaakt op rechts. Ook binnen de linkse kringen wordt het geweld betreurd. Toen de gevechten uitbraken verlieten veel mensen het protest en op verschillende sociale media wordt opgeroepen het protest voortaan vreedzaam te houden.
Het soort geweld dat afgelopen weekend, en eerder al in februari en in april, plaatsvond, leidt alleen maar tot een steeds diepere kloof. Johnny Benitez, de conservatieve activist die aan het begin van de rally afgelopen zondag nog over Adam Smith stond te discussiëren, post op Twitter berichten dat de zogenaamde ‘patriots’ zich op moeten maken voor een burgeroorlog.
De organisatie ‘Berkeley Patriot’, een groep conservatieve studenten aan de Berkeley-universiteit, wil eind september een congres ter ere van de vrijheid van meningsuiting organiseren. Daarvoor hebben ze Milo Yiannopoulos en Ann Coulter uitgenodigd, twee sprekers wiens voorgenomen lezingen op de universiteit eerder dit jaar niet door konden gaan wegens rellen tussen links en rechts. En mogelijk zou zelfs Steve Bannon langskomen.
Maar als de radicale actievoerders uit het black bloc van afgelopen weekend daar lucht van krijgen, zou het wel eens opnieuw tot flinke rellen kunnen leiden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
