‘La France est en guerre? We zijn in de val van IS aan het trappen’

Midden-Oosten-kenner Koert Debeuf stelt enkele vragen bij het Syrische paspoort dat de Franse politie vond in Parijs.

Iyas, een Syrische politieke vluchteling in Gent, vertelde me zondagavond dat hij nu uitkijkt op straat. Sinds de aanslag in Parijs probeert hij elk contact met politie te vermijden. Hij is anderhalf jaar geleden uit Syrië moeten vluchten omdat IS het op zijn leven gemunt had. Nu wordt hij met achterdocht bekeken. Hij zou wel eens een IS-terrorist kunnen zijn.

Zijn voorzichtigheid is terecht. Ik heb het sinds zaterdagnacht al overal gehoord: ‘We moeten onze grenzen sluiten voor die vluchtelingen en zij die hier zijn, terugsturen’. De reden is simpel: tussen die vluchtelingen zitten terroristen.

Het is natuurlijk een vermoeden dat velen al langer hadden. Dit vermoeden werd tegengesproken door de belangrijkste experts. Zo liet Prof. Peter Neumann van het Centre for the Study of Radicalisation in London nog vorige maand weten dat er geen enkel bewijs is dat ook extremisten zich tussen de vluchtelingen zouden hebben vermengd.

Maar zaterdag kwam plots het grote bewijs: een Syrisch paspoort was gevonden vlakbij het dode lichaam van een van de terroristen. Met andere woorden, diegenen die vermoedden dat onder vluchtelingen ook terroristen zitten, kregen gelijk. Het antwoord hierop ligt voor de hand. Voor onze eigen veiligheid kunnen we niet anders dan onze grenzen te sluiten.

Net omdat het allemaal logisch klinkt, maakt het mij achterdochtig.

Na bijna vijf jaar wonen in het Midden-Oosten heb ik geleerd om bij elk nieuwsfeit en bij elke logische gevolgtrekking een paar extra vragen te stellen.

Hier zijn de vragen duidelijk: waarom brengt een zelfmoordterrorist zijn paspoort mee naar de aanslag en laat hij dat paspoort vallen net voordat hij zichzelf opblaast? Immers, indien hij het niet had laten vallen, dan was het mee opgeblazen.

Waarom is dit een Syrisch paspoort?

En waarom is de eigenaar van dit paspoort als vluchteling geregistreerd in Griekenland?

Mijn stelling is heel eenvoudig: als de Franse politie een Syrisch paspoort kan vinden, dan is dat omdat IS wil dat dit paspoort gevonden wordt. IS wil dat wij, Europeanen, schrik krijgen van vluchtelingen en onze grenzen sluiten. IS wil dat wij de schuld leggen bij de islam en IS de oorlog verklaren. Waarom?

IS is in Syrië en in Irak terrein aan het verliezen. De reden hiervoor is de combinatie van anti-IS bombardementen door de VS-coalitie en de opmars van Syrische en Koerdische rebellen. Maar IS verliest niet alleen grond. Ze verliezen ook aantrekkingskracht. Er zijn wellicht meer mensen die IS willen verlaten dan nieuwe foreign fighters die IS komen vervoegen. Dit zijn voor IS twee levensbedreigende trends.

Bovendien zag IS dat ook hun ideologisch verhaal werd ondermijnd door Europa. Ze publiceerden niet minder dan 12 video’s waarin ze vluchtelingen trachten te overtuigen niet naar Europa te gaan, maar bij de Islamitische Staat te blijven. Een aantrekkelijk Europa is overigens het tegenovergestelde beeld dat IS van Europa wil creëren: een decadent, atheïstisch, islamofoob continent van kruisvaarders die de islam willen kapot maken. Maar dan zei Duits bondskanselier Angela Merkel: ‘Wir schaffen das‘. En toen kwamen de beelden uit de voetbalstadia met de boodschap: Refugees welcome.

Het effect dat deze beelden had in de Arabische wereld is moeilijk te overschatten. Plots bleek Europe veel minder vijandig dan zovelen altijd hadden gedacht. En plots klonk het verhaal van IS wel heel erg hol. Waarom zouden we een of andere apocalyptische oorlog voeren tegen het Westen, wanneer ze een miljoen vluchtelingen willen opvangen, ongeacht hun religie?

Dat kon IS niet laten gebeuren. Open, tolerante samenlevingen zijn hun grootste vijand. IS wordt alleen groter als de vijand – de rest van de wereld, eigenlijk – agressiever wordt in woorden en daden.

Wil dit dan zeggen dat we IS niet moeten bombarderen? Nee, we moeten er alles aan doen om deze barbaren te stoppen. Maar het zou dom zijn om in de val van IS te trappen.

Vluchtelingen zijn geen terroristen. Als we onze grenzen sluiten en diegenen volgen die angst prediken en onze openheid en tolerantie willen terugschroeven, dan doen we precies wat IS met deze aanslagen had gehoopt.