In #MeToo-tijden komt Bill Clinton weer in het vizier
Terwijl de stormvloed aan beschuldigingen over seksueel geweld of wangedrag wisselend succes genereert in politiek Amerika, is er een merkwaardige terugkeer te merken van aandacht voor ‘het geval Bill Clinton’. Daarnaast geniet ook een vrouw die beweert verkracht te zijn door de ex-president nieuwe geloofwaardigheid.
Nadat eerst de Amerikaanse showbizz het terrein was voor groeiende klachten over seksueel misbruik (Harvey Weinstein, Kevin Spacey, Louis CK…), is de aandacht nu duidelijk verlegd naar het politiek terrein.
Een groeiend aantal vrouwen in de staat Alabama getuigt tegen de controversiële en ultraconservatief-evangelische Republikeinse kandidaat-senator Roy Moore, die volgens vrij gelijklopende verhalen zo rond zijn 32ste levensjaar eindeloos pogingen heeft ondernomen om seksueel contact te hebben met minderjarigen, onder meer door in winkelcentra rond te hangen. De jongste van intussen acht vrouwen die naar buiten zijn gekomen, was 14 op het moment van de feiten.
Moore, destijds adjunct-procureur, had haar, verklaarde ze aan The Washington Post, naar zijn huis gevoerd. Hij had zichzelf en haar tot het ondergoed uitgekleed, had haar borsten doorheen haar kledij betast en had haar hand naar zijn erectie gevoerd (boven zijn strakke witte onderbroek).
De reactie van de beschuldigde is tot dusver: alles ontkennen, zonder specifiek te worden twijfel zaaien over de vrouwen die naar buiten zijn getreden, speculeren over het moment van de onthullingen (bijna veertig jaar na de feiten, en op vier weken voor verkiezingen). Tegelijk trommelt Moore andere vrouwen op, en een resem predikanten, die hem in een positief daglicht proberen te stellen.
Andere sympathisanten of simpelweg kiezers laten in reacties in kranten weten dat in de Bijbel ook veel seks te bespeuren valt met minderjarigen. Of dat in Alabama meisjes van veertien jaar oud dikwijls heel volwassen lijken.
Die strategie lijkt maar beperkt succes te hebben.
https://twitter.com/JackPosobiec/status/931881255884509185Jack Posobiec 🇺🇸https://twitter.com/JackPosobiec
Alabama Governor Kay Ivey: I’m voting for Roy Moore pic.twitter.com/Im9obzyhXI
— Jack Posobiec 🇺🇸 (@JackPosobiec) November 18, 2017
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0
De gouverneur van Alabama, Kay Ivey, reageerde op de zaak nadat ze vrijdag in het kader van Thanksgiving een kalkoen gratie had verleend, een politiek ritueel in de Verenigde Staten. Ze zag, zei ze, ‘geen reden’ om aan de getuigenissen van de acht vrouwen te twijfelen, en hun verhalen zaten haar ‘dwars’. ‘Maar tegelijk heeft de Senaat naar mijn mening een meerderheid aan Republikeinse stemmen nodig om grote beslissingen door te voeren.’ Slotsom: ze zal haar weerzin overwinnen en toch maar op Moore stemmen.
Zo gebeurt het wel vaker, ook nog in tijden van #MeToo: seksueel wangedrag wordt ondergeschikt gemaakt aan politiek belang.
De beschuldigingen tegen Moore, en ruim een jaar geleden de aantijgingen tegen toenmalig presidentskandidaat Donald Trump, die door veertien vrouwen van seksueel wangedrag en/of geweld werd beschuldigd, worden door aanhangers ook vaak gecounterd door te verwijzen naar de gewezen Democratische president Bill Clinton. Clinton, vinden ze, heeft ergere dingen uitgehaald, en is toch altijd ongestraft gebleven.
Bill Clintons lot als president hing in 1998 aan een zijden draadje. Een langlopend onderzoek naar onwettig gedrag van de Clintons had zich onder leiding van speciaal procureur Ken Starr eindeloos verlegd van onder meer corruptieverdenkingen naar onbetamelijke seksuele avances tegen Paula Jones (Clinton was toen gouverneur van de staat Arkansas) en mondde uit in twee concrete beschuldigingen: tegenwerking van het gerecht en liegen onder ede.
Bill Clinton zou getuigen hebben overtuigd om te liegen. En hij had onder ede verklaard dat hij geen seks had gehad met toenmalige stagiaire Monica Lewinsky, terwijl Lewinsky in een buiten haar weten opgenomen gesprek met een zogenaamde vriendin had verklaard dat ze hem een blowjob had gegeven.
Clinton probeerde een tijdlang de hele affaire te ontkennen. Hij deed dat onder andere op televisie met een historisch geworden uitspraak: ‘I did not have sexual relations with that woman, Miss Lewinsky.’ Wat al gauw een leugen bleek. Zijn sperma werd namelijk aangetroffen op een jurk van Lewinsky. Daarna argumenteerde Bill dat fellatio geen seks is. Hij stelde zich een ook weer historisch geworden vraag naar de betekenis van ‘is’.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Er kwam dus een afzettingsprocedure. Het Huis van Afgevaardigden besliste tot afzetting, maar de Senaat hield die uiteindelijk tegen.
De ‘massale rechtse samenzwering’
De Amerikaanse politiek was op dat moment, zoals vandaag eigenlijk, in twee duidelijke kampen verdeeld die nauwelijks tot samenwerking kwamen. De Republikeinen waren voor afzetting, de Democraten tegen.
Monica Lewinsky was ongeveer tweeëntwintig jaar oud toen ze als stagiaire werkte, dus volwassen. Zij heeft daarenboven nooit beweerd dat de president haar tot wat dan ook gedwongen heeft. Voor vele Democraten ging het dan ook gewoon om overspel, wat wettelijk niet strafbaar is. Dat voor Republikeinen meineed de kern van de zaak werd, werd door aanhangers van Clinton (die destijds ook de steun genoot van ene Donald Trump) gezien als een zoveelste poging van ‘de massale rechtse samenzwering’ (vast right-wing conspiracy, nvdr.) om iets op te rakelen waarmee men Bill voetje hoopte te lichten.
Hillary Clinton was jaren eerder met het idee van die ‘grote rechtse samenzwering’ op de proppen gekomen om andere aantijgingen te relativeren. En ze greep dat niet helemaal uit het luchtledige. Er waren wel degelijke rijke financiers die detectives betaalden om belastende informatie en getuigen te vinden. De beschuldigingen gingen alle kanten uit, en grenzen waren er niet. De Clinton werden onder meer van moord beticht.
Democraten rondom de Clintons hadden de neiging ontwikkeld om alle kritiek van tafel te vegen als onderdeel van die ‘massale rechtse samenzwering’.
Terug naar Bill en Monica. Er was misschien geen sprake van dwang maar zeker wel van machtsongelijkheid in de relatie tussen de twee. Toen de affaire uiteindelijk niet langer ontkend kon worden, schoot de Clintonmachine in actie. Voormalig topadviseur George Stephanopoulos, die net was opgestapt, beschrijft in zijn boek All too human hoe hij kon observeren dat anderen deden wat hij eerder had gedaan: de geloofwaardigheid van de minnares in kwestie ondermijnen. Hij had het zelf met Clintons langlopende minnares Jennifer Flowers gedaan, en met andere vrouwen. Nu werd Lewinsky voorgesteld als een tot over de oren verliefde puber, een geile stalkster eigenlijk, en nog wat te dik ook.
Toen de rook rond de Lewinsky-affaire was opgetrokken, en de afzetting op een mislukking was uitgedraaid, bleek de president populairder dan ooit.
Niet alleen de Democraten maar een grote meerderheid van Amerikanen beschouwde het Republikeins onderzoek naar Clinton als een vorm van buitensporige, moedwillige vervolging.
Clinton mocht dan wel met brio de episode overleefd hebben, er bleef wel een waas van onbetrouwbaarheid rond hem hangen en aan Republikeinse kant werden de beschuldigingen van seksueel wangedrag regelmatig herhaald. Maar in eerste instantie leek Monica Lewinsky te worden wat ze nooit had willen zijn: de dupe van de affaire. Haar leven was compleet verstoord, en een tijdlang gebroken.
‘Ik geloof Juanita’
De interpretatie van de Clintonaffaire is de voorbije tien dagen aan Democratische kant enigszins veranderd.
Het begon met een brave tweet van de linkse tv-figuur Chris Hayes, die zijn dagelijks uur heeft op nieuwszender MSNBC, All in with Chris Hayes.
https://twitter.com/chrislhayes/status/929109210968805376Chris Hayeshttps://twitter.com/chrislhayes
As gross and cynical and hypocrtical as the right’s "what about Bill Clinton" stuff is, it’s also true that Democrats and the center left are overdue for a real reckoning with the allegations against him.
— Chris Hayes (@chrislhayes) November 10, 2017
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0
Nadat hij nog altijd de ‘hypocrisie’ van de Republikeinen had aangekaart, gaf hij aan: ‘Het is ook waar dat het meer dan tijd is voor Democraten en centrumlinks om een echt oordeel te vellen over de beschuldigingen’ (tegen Bill Clinton).
Enkele dagen later, voorbije week maandag, verscheen in The New York Times een column onder de titel Ik geloof Juanita van de hand van Michelle Goldberg.
Want voor de Lewinsky-affaire waren er dus vele andere affaires, bijna-affaires, en eenmalige ontmoetingen. Er waren momenten – althans volgens minstens vier vrouwen – waarbij Bill Clinton de grens van de wederzijdse instemming ver overschreed. In het ergste van die vier gevallen was sprake van verkrachting. Als deze beschuldiging klopt, is dit vergelijkbaar met het ergste dat Harvey Weinstein ten laste wordt gelegd.
Het jaar was 1978, en het slachtoffer was (naar haar zeggen, want Bill Clinton heeft alles ontkend) Juanita Broaddrick. Bill was op dat moment minister van Justitie in de staat Arkansas. Hij voerde campagne om gouverneur te worden, en had het bejaardentehuis bezocht waar Broaddrick directrice was. Ze was onder de indruk van hem en wou vrijwilligerswerk doen voor zijn campagne. Toen ze in Little Rock moest zijn voor een bijeenkomst van de bejaardensector, telefoneerde ze het team achter de campagne om een afspraak te maken. Bill stelde voor om in de lobby van haar hotel een koffie te drinken. Kort voor de afspraak veranderde hij de plaats. Omdat er bekenden in de lobby waren, had hij liever dat ze elkaar in haar kamer zouden ontmoeten.
Zo geschiedde. Maar hij begon haar tijdens de afspraak te kussen. Ze wees zijn avances af, hij werd gewelddadig en heeft haar volgens haar verkracht, op het bed geduwd, haar kleren gescheurd, en op haar lip gebeten.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Toen hij weer vertrok zou hij haar aangemaand hebben ijs op haar bloedende lip te leggen.
Er waren geen getuigen of bewijzen die Bill Clinton in de kamer plaatsten. Broaddrick sprak over het gebeuren met vriendinnen en met haar toenmalige minnaar, die de geweldpleging vaststelden en zagen dat ze overstuur was. Broaddrick zag er de zin niet van in klacht neer te leggen. Niet alleen was Clinton als minister van Justitie quasi onaantastbaar, ze had zelf een buitenechtelijke relatie die in toenmalig Arkansas, en misschien nog altijd, haar geloofwaardigheid zou aantasten.
Daarenboven zouden enkele van haar vriendinnen, aan wie ze over de zaak vertelde, onbetrouwbaar geacht worden omdat Clinton gratie had verleend aan de moordenaar van hun vader.
Vele jaren na de feiten getuigde Broaddrick dan toch op NBC over de zaak.
NBC had een diepgravend programma met haar gemaakt, maar zond dat pas uit nadat de afzettingsprocedure tegen Clinton was mislukt, een opmerkelijke keuze.
De andere gevallen van grensoverschrijdend gedrag waren minder verregaand. Paula Jones bijvoorbeeld beweerde dat ze in 1991 – anderhalf jaar voor hij tot president zou worden verkozen – naar de hotelkamer van Clinton werd geëscorteerd, waar Bill zijn broek afstroopte en haar om orale seks vroeg.
De Clintonmachine maakte brandhout van Jones, die als ’trailer trash’ werd omschreven, maar in 1998 betaalde Bill Clinton haar wel een vergoeding uit van 850.000 dollar. Officieel betaalde hij haar omdat de politieke schade te hoog opliep, niet omdat hij schuld wou bekennen.
In haar column toont Goldberg nog altijd veel twijfel over de beschuldigingen van andere vrouwen, maar dat is anders met Broaddrick. ‘Simpel gezegd: ik geloof haar’, schrijft ze. Als het verhaal van Broaddrick klopt, heeft Clinton veel ergere zaken gedaan dan wat 14 vrouwen aan Donald Trump verwijten.
De vrijbrief van Gloria Steinem
Na Goldberg en Hayes volgden vele anderen, zowel op televisie als online als op papier, die de periode en het gedrag van Bill Clinton opnieuw onder de loep namen of die de rol van Hillary Clinton in het verguizen van de vrouwen in de verf zetten.
In 2015 tweette Hillary dat elk slachtoffer van seksueel geweld het verdient ‘gehoord, geloofd en ondersteund’ te worden, maar die theorie heeft ze zeker niet altijd zelf in de praktijk gebracht toen het haar echtgenoot was die beschuldigd werd.
https://twitter.com/HillaryClinton/status/668597149291184128Hillary Clintonhttps://twitter.com/HillaryClinton
Every survivor of sexual assault deserves to be heard, believed, and supported. https://t.co/mkD69RHeBL
— Hillary Clinton (@HillaryClinton) November 23, 2015
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0
Een weerkerende naam in de serie artikels was die van feministe Gloria Steinem, die Bill Clinton in een veelzeggend opiniestuk de absolutie had gegeven. Ja, de president had zich slecht gedragen, maar zelfs als we de verklaringen van Paula Jones voor waar aanvaarden, had hij met afgestoken broek niet aangedrongen toen ze zijn avances weigerde. De affaire Broaddrick was op het moment dat ze haar stuk schreef nog niet bekend.
Als de president zich met gelijkaardig ongevoeligheid had gedragen tegenover milieuactivisten, argumenteerde Steinem, zouden die milieuactivisten dan zijn ontslag hebben geëist als hij toch hun steunpunt zou blijken te zijn in de strijd voor milieubehoud?
Clinton stond duidelijk aan de kant van feministen inzake onder meer abortusrechten. Vrouwen en feministen zouden goed gek zijn om op zijn afzetting aan te sturen, zo redeneerde Steinem.
The New York Times peilde deze week bij Steinem of ze intussen tot andere inzichten is gekomen. Niet zo, bleek uit een geschreven reactie. Ze ging volgens de krant niet in op vragen naar Broaddrick.
Her en der beginnen columnisten en oude medewerkers van Clinton vandaag aan te sturen op verontschuldigingen, bijvoorbeeld aan het adres van Monica Lewinksy, maar ook aan andere vrouwen die door het slijk werden gehaald.
De Democratische senator Kirsten Gillibrand verklaarde dat ze nu voorstander zou zijn van het aftreden van Bill Clinton. Het werd haar niet overal in dank afgenomen. Zoals de Clintonaanhang niet naliet duidelijk te maken: ze kon de Senaatszetel overnemen, die Hillary Clinton in 2008 had opgegeven om een presidentscampagne te voeren, en de Clintons hadden geld ingezameld voor de campagnes van Gillibrand en campagne met haar gevoerd. ‘Ondankbaar wicht’, luidde het in reacties op Twitter, ‘nestbevuiler’.
https://twitter.com/steph93065/status/931541709313290240Stephhttps://twitter.com/steph93065
Gillibrand (D-HY) NOW says Bill Clinton should have resigned but she was perfectly happy to campaign with him AND fought to put him back in the White House just last year.
Please shut up, you are embarrassing yourself. @SenGillibrand pic.twitter.com/u5E6kDhW5t
— Steph (@steph93065) November 17, 2017
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0
Het verdedigen en ‘dedramatiseren’ van Bill Clintons gedrag door vele Democraten, maakte dat de Democraten, ook en vooral Hillary Clinton, tot op zekere hoogte ongeloofwaardig waren toen ze Trump aanvielen om zijn pussy-uitspraak of diens seksueel wangedrag (zoals geformuleerd door veertien vrouwen). Tijdens het debat na het bekendworden van de pussy-tape had het Trumpkamp onder meer Broaddrick en Paula Jones in het publiek doen plaatsnemen.
In de zondagseditie van The New York Times vraagt columniste Maureen Dowd zich af of Gillibrand haar uitspraak over het aftreden van Bill ook zou hebben gedaan mocht Hillary president zijn. Wellicht niet, suggereert Dowd.
‘Zeggen de progressieven dat Bill ontslag had moeten nemen om zo schoon schip te maken zodat ze beter achter president Trump aan kunnen gaan? Ze denken misschien dat seks een meer efficiënt wapen is dan Rusland.’
Helpt dit alles de strijd tegen seksueel geweld? Niet zolang de waarheid verschilt al naargelang de partij waartoe de verdachte behoort.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier