‘Laat de natuur de klimaatverandering oplossen’

Natuurlijke oplossingen zoals het aanplanten van bomen en de bescherming van waardevolle gebieden, kunnen meer dan een derde van de klimaatinspanningen opleveren die nodig zijn tegen 2030. Dat blijkt uit grootschalig onderzoek naar bos- en landbeheer.

Geo-engineering, het ingrijpen op natuurlijke systemen op wereldniveau, wordt vaak voorgesteld als mirakeloplossing voor de klimaatverandering. Voorstanders denken dan aan de injectie van enorme hoeveelheden sulfaatdeeltjes (aërosolen) in de stratosfeer of ijzerpartikels in de oceaan.

Maar het kan veel eenvoudiger, blijkt uit het nieuwe onderzoek in Proceedings of the National Academy of Sciences. Een goede bescherming van draslanden die CO2-opslaan, beter beheer van grond en de aanplant van bomen kunnen 37 procent van alle inspanningen voor hun rekening nemen die nodig zijn tegen 2030. Dat is ongeveer evenveel als een wereldwijd einde aan de verbranding van olie.

De wetenschappers verfijnden voor hun studie de veronderstellingen van het VN-klimaatpanel (IPCC) uit 2014. Daaruit bleek dat het potentieel van de natuur om CO2 op te nemen tot 30 procent hoger is.

Rekening houdend met de kosten zou een beter milieubeheer 11,3 miljard ton CO2 per jaar kunnen uitsparen tegen 2030. Dat is evenveel als de wereldwijde uitstoot uit de verbranding van olie en voldoende om 37 procent van de nodige klimaatinspanningen te leveren. Als er geen rekening wordt gehouden met de kosten, kan zelfs 23,8 miljard ton CO2 per jaar uitgespaard worden.

‘Landgebruik is een sleutelsector waar we zowel de uitstoot kunnen verminderen als de opname van CO2 uit de atmosfeer kunnen verhogen’, zegt voormalig VN-klimaatchef Christiana Figueres in een reactie. ‘Dit is een nieuwe studie die toont hoe we de actie op dat vlak enorm kunnen verhogen, in tandem met toegenomen actie op het vlak van energie, transport, financiën, industrie en infrastructuur. Natuurlijke klimaatoplossingen zijn vitaal om onze uiteindelijke doelstelling van volledige decarbonisering te bereiken.’

Meer bomen

Zoals verwacht zijn bossen de goedkoopste manier om CO2 uit de atmosfeer te halen. Herbebossing, bescherming van bestaande wouden en een bosbeheer zijn samen goed voor de opslag van 7 miljard ton CO2 per jaar tegen 2030 – het equivalent van 1,5 miljard auto’s die van de weg worden gehaald.

En een beter bosbeheer kan leiden tot een betere opslag van CO2 en toch de houtproductie verhogen. De landen met het hoogste potentieel zijn Brazilië, Indonesië, China, Rusland en India.

Landbouw

Ook voor de landbouw is een grote rol weggelegd, schrijven de onderzoekers. Landbouwareaal maakt ongeveer 11 procent uit van het aardoppervlak, en de manier waarop aan landbouw wordt gedaan kan 22 procent van de uitstoot verkleinen, vergelijkbaar met 522 miljoen auto’s minder. Een slimmer gebruik van chemische meststoffen bijvoorbeeld kan de oogst doen groeien en tegelijk de uitstoot verminderen van stikstofoxide, een broeikasgas dat driehonderd maal krachtiger is dan CO2.

Paul Polman, ceo van Unilever, noemt het goed nieuws dat de wereldwijde voedselproductie zo’n groot potentieel heeft. ‘De klimaatverandering bedreigt een kwart van de productie van belangrijke voedingsgewassen zoals maïs, tarwe, rijst en soja, terwijl de groeiende wereldbevolking de helft meer voedsel nodig zal hebben tegen 2050’, zegt hij. ‘Gelukkig blijkt uit dit onderzoek dat er een grote opportuniteit is om ons landgebruik te hervormen. Zo kan landgebruik het centrum vormen van zowel de doelstelling van Parijs, als de Duurzame Ontwikkelingsdoelen.’

‘Onze impact op landgebruik is vandaag al goed voor een kwart van de CO2-uistoot’, zegt Mark Tercek van de The Nature Conservancy, een van de organisaties die meewerkte aan de studie. ‘De manier waarop we met land omgaan, kan 37 procent leveren van de oplossing voor de klimaatverandering. Dat is een immens potentieel. Als we ernstig de klimaatverandering willen bestrijden, moeten we ook ernstig investeren in de natuur, naast de investeringen in schone energie en schoon transport. We zullen de voedsel- en houtproductie moeten verhogen om tegemoet te komen aan een groeiende bevolking, maar we moeten dat op een manier doet die rekening houdt met de klimaatverandering.’