Hoe oliebedrijven de klimaatwetenschap in diskrediet brengen

De belangrijkste Amerikaanse en Europese oliebedrijven weten al minstens sinds 1981 dat de CO2-uitstoot de aarde opwarmt. Toch spendeerden ze ook nadien miljoenen om wetenschappers te financieren die de klimaatverandering negeren.

Meer dan tien jaar voor de eerste bijeenkomst van het VN-klimaatpanel (UNFCCC) erkenden directeurs van het huidige ExxonMobil het verband tussen fossiele brandstoffen en de klimaatverandering. Dat blijkt uit het rapport Climate Deception Dossiers van de Union of Concerned Scientists (UCS).

Die Amerikaanse organisatie onderzoekt de mechanismen waarmee multinationals als ExxonMobil, Shell, Peabody Energy, Chevron en Conoco-Phillips de klimaatwetenschap in diskrediet brengen. Het nieuwe rapport bevat meer dan 330 pagina’s met documenten uit 85 interne rapporten van bedrijven en ondernemersorganisaties van de laatste 27 jaar.

Aardgas in Indon

esië

Een belangrijk document is een e-mail die klimaatwetenschapper Lenny Bernstein in 2014 verstuurde. Bernstein was in de jaren tachtig in dienst bij Exxon. De mail laat zien dat het bedrijf al sinds 1981 wist hoe complex het probleem van de CO2-uitstoot was.

Het bedrijf besloot toen om het aardgasveld Natuna in Indonesië niet te ontginnen vanwege de grote hoeveelheid CO2. Was het wel tot ontginning overgegaan, dan was Natuna op dat moment de grootste individuele bron van CO2-uitstoot ter wereld geweest. Het zou goed geweest zijn voor 1 procent van de wereldwijde uitstoot.

Exxon vreesde nieuwe regulering die het project zou beperken. “In 1981 moest Exxon wel de draagwijdte inzien van de bezorgdheid over de klimaatverandering die tot regulering kon leiden voor Natuna en andere projecten”, schreef Bernstein.

Klimaatwetenschappers financieren

“Toen ze bedrijfsbeslissingen namen in 1981, hielden ze al rekening met de risico’s van de klimaatverandering”, zegt UCS-campagnedirecteur Nancy Cola, een van de auteurs van het rapport. “34 jaar later liegen ze de mensen nog altijd voor en blijven ze de klimaatwetenschap in diskrediet brengen.”

De onderzochte dossiers laten zien hoe Exxon en andere oliebedrijven een grote desinformatiecampagne financierden. Er ging geld naar klimaatsceptici, onderzoekscentra en PR-bureaus. Dat ging zeker tot begin dit jaar door.

“De bedoeling was twijfel te zaaien”, zegt Cole. “Ze hoeven de klimaatwetenschap niet te weerleggen, ze willen alleen dat mensen denken dat er geen consensus is.”

De zon

Een van die sceptici is Wei-Hock “Willie” Soon, een ingenieur van het Centrum voor Astrofysica van het Smithsonian-instituut en de Harvard-universiteit in de VS. Die kreeg van 2001 tot 2012 meer dan 1,2 miljoen dollar (1,1 miljoen euro) van de oliebedrijven. Zijn salaris en begroting hingen helemaal af van deze financiering, zegt UCS.

Jarenlang kende Soon de zon een veel grotere rol toe in de opwarming van de aarde. Zijn collega’s en ook het VN-klimaatpanel vochten dat systematisch aan, maar politici en oliebedrijven gebruikten Soons argumenten om aan te geven dat er geen consensus was onder wetenschappers.

Scholen bereiken

Een andere protagonist in het rapport is het American Petroleum Institute (API), naar eigen zeggen “de enige nationale vereniging die alle aspecten van de petroleum- en gasindustrie in de Verenigde Staten vertegenwoordigt”.

Een intern document van het API uit 1998 laat gedetailleerd de strategie zien waarmee de industrie de opkomende klimaatwetenschap wilde aanpakken. Het spreekt expliciet over het verwarren en desinformeren van de publieke opinie, onder meer via de financiering van klimaatsceptici, om zo leerkrachten en studenten in alle scholen van de VS te bereiken.

Die strategie zou pas succesvol zijn, zegt het document, “als gewone burgers inzien dat de klimaatwetenschap niet zeker is.”

Tabaksbedrijven

Deze manier van werken doet sterk denken aan die van de tabaksbedrijven, zegt advocate Sharon Eubanks, die met succes deze bedrijven voor de rechtbank bracht. “Het is zoals wat we bij de tabak ontdekten: hoe langer men kan uitstellen hoe groot de schade is, hoe langer het duurt voor er oplossingen zijn en hoe meer mensen getroffen worden”, zegt ze op de blog Desmog.

Katherine Sawyer, klimaatverantwoordelijke van de organisatie Corporate Accountability International, gaat daarop verder. “We zouden nooit toestaan dat de tabaksindustrie het rookbeleid van overheden bepaalt. Waarom staan we dan toe dat de olie-industrie het klimaatbeleid bepaalt?” (IPS/TE)