In memoriam Geert Bekaert

De figuur van de zondag overleden Geert Bekaert (Kortrijk, 1928) is niet meer weg te denken uit de architectuurliteratuur in Vlaanderen, schrijft Ludo Bekkers.

Gevormd door zijn aanvankelijke keuze voor de Jezuïetenorde ontwikkelde hij een kritisch vermogen ten overstaan van vele vormen van artistieke bedrijvigheid. Als redacteur van het weekblad De Linie en later van het tijdschrift “Streveb” peilde hij naar de essentie van zowel beeldende kunst als architectuur. Het is in die laatste discipline dat hij een van de meest gezaghebbende stemmen in het Nederlandse taalgebied zou worden.

Geert Bekaert zag de beeldende kunst zowel als de architectuur en alles wat daarmee verband hield als een uiting van het menselijk streven om het persoonlijke zowel als het algemene welzijn te bevorderen. Niet louter schoonheid moest de stelregel zijn maar de geestelijke inhoud moest daaraan superieur zijn. Hij verwierp het modieuze om het modieuze en in zijn soms heftige kritiek verwierp hij elke vorm die dergelijke richting uitging. Nadat hij zich volledig aan de architectuurkritiek had gewijd trok hij die lijn door en poneerde dat ook een gebouw waarde en betekenis diende te geven aan het leven. Vanuit die optiek was hij een felle verdediger van het oeuvre van architecten zoals achtereenvolgens bOb van Reeth, de jonge Nederlander Rem Koolhaas, Charles van den Hove en later Stéphane Beel. Ook urbanisme liet hem niet onverschillig als bindmiddel voor afzonderlijke bouwprojecten. Hij zette zich onder meer in, met al zijn ondertussen verworven gezag, tegen de afbraak van de Antwerpse Entrepot site en de eclectische Zurenborg wijk de Cogels Osylei. Het tweede gevecht won hij, het eerste niet. Het stemde hem niet zozeer bitter maar wel sceptischer ten overstaan van stedenbouwkundige overheidsinmenging.

Bekaett heeft ook een prominente rol gespeeld in architectuur en urbanistische projecten bij de Vlaamse Televisie. Hij was deactieve raadsman van zowel de producer als de regisseurs waarmee hij in nauwe samenwerking diverse filmische ideeën ontwikkelde. Het was voor hem een modern middel om het publiek, niet slechts te informeren over de bestaande en nieuwe woonproblematiek maar ook om nieuwe inzichten op dat gebied uit te dragen. Bovendien bracht hij zijn gedreven boodschap ookmiddels zijn hoogleraarschap in Vlaanderen en Nederland. Zijn teksten werden samengebracht in tot nu toe negen delen “Verzamelde opstellen” en geven een uitstekend overzicht van de consequenteevolutie die zijn denken doormaakte. Hij werd geëerd met talrijke prijzen en een eredoctoraat aan de Gentse Universiteit. Geert Bekaert overleed in Antwerpen op 12 september.