WHO roept wereldwijde noodtoestand uit wegens zikavirus

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) roept de wereldwijde noodtoestand uit wegens het zikavirus. Dat betekent dat de organisatie specifieke regels kan uitvaardigen ter bestrijding van het virus.

De beslissing komt er vanwege de veronderstelde link tussen het zikavirus en een forse toename van het aantal baby’s dat geboren wordt met een te kleine schedel en te kleine hersenen in Zuid-Amerika, vooral dan Brazilië.

Vorige week al waarschuwde de WHO dat het virus zich explosief verspreidt op het Amerikaanse continent. Deze week starten de carnavalsvieringen in Rio de Janeiro en zullen naar schatting 1 miljoen mensen naar de Braziliaanse stad afzakken. Komende zomer vinden in Rio bovendien de Olympische Spelen plaats.

Directeur-generaal Margaret Chan van de WHO spreekt van een ‘internationaal zorgwekkende bedreiging voor de gezondheid’ en zegt dat de prioriteiten nu zijn om zwangere vrouwen te beschermen en de muggen die het virus verspreiden, te bestrijden.

WHO Director-General Dr Margaret Chan: #ZikaVirus & #microcephaly situation is a Public Health Emergency of Intl Concern #alert

— WHO (@WHO) 1 februari 2016

Actie

De WHO stond onder steeds hogere druk om actie te ondernemen in de strijd tegen zika, na de kritiek dat het te laat reageerde op de ebola-epidemie in West-Afrika.

Een WHO-adviesraad van medische experten uit verschillende landen beraadde zich maandag in een telefonische vergadering over te nemen maatregelen.

Mondiale noodtoestand

De laatste keer dat de organisatie de term gebruikte, was in augustus 2014 wegens de ebola-epidemie in West-Afrika. Eerder had de WHO de Mexicaanse griep (2009) en de verspreiding van kinderverlamming (2014) als internationale noodtoestand bestempeld.

Bij een noodtoestand worden ook landen buiten de besmette gebieden opgeroepen om maatregelen te nemen die een uitbreiding van het virus of overdraagbare ziekte moet voorkomen. De raad van experten moet nu maatregelen voorstellen voor de indijking van het virus, dat zich in Latijns-Amerika razendsnel verspreidt.

Microcefalie

Het zikavirus, voor het eerst ontdekt bij apen in het Oegandese Zikawoud in 1947, wordt overgedragen door de muggensoort ‘Aedes aegypti’ en zorgt voor heel wat – vaak niet ernstige – gezondheidsklachten, zoals koorts, uitslag of spierpijn. Er wordt echter aangenomen dat het vooral gevaarlijk is voor zwangere vrouwen. Het virus wordt immers gelinkt aan microcefalie (te kleine schedel) en andere afwijkingen bij baby’s.

Lees ook: ‘Ontwikkeling vaccin tegen zika kan tot vijf jaar duren’

Volgens de WHO is het virus al opgedoken in 21 Latijns-Amerikaanse landen. Maar de toestand is vooral in Brazilië zeer precair. Daar zijn naar schatting 1,5 miljoen mensen geïnfecteerd en vorig jaar alleen meer dan 4.000 baby’s met mycrocefalie geboren. Binnen de twaalf maanden zou het aantal gevallen op het Amerikaanse continent kunnen toenemen tot vier miljoen.

Reizen

De mug die het zikavirus verspreidt, komt bij ons (zo goed als) niet voor. Het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) in Antwerpen geeft zwangere vrouwen en vrouwen die zwanger willen worden, de raad om niet-noodzakelijke reizen uit te stellen naar landen die door het zikavirus zijn getroffen.

Lees meer op de website van het ITG.

De enige mogelijke preventie bestaat uit muggenwerende maatregelen, zoals het dragen van lange mouwen en broekspijpen, en het gebruik van insectenrepellents. (KVDA)