De ziekenfondsen zoals ze nu georganiseerd zijn, kunnen afgeschaft worden. Dat zeggen gezondheidsexperts Marc Cosyns, Lieven Annemans en Ignaas Devisch. Zij pleiten voor grondige heroriëntering. ‘Het kan gerust met enkele honderden miljoenen minder.’
‘Volgens mij moeten de mutualiteiten in hun huidige vorm en inhoud afgeschaft worden. Heroriëntering is dringend noodzakelijk, maar spijtig genoeg valt daarover niets over te lezen in het regeerakkoord,’ zo zei dokter Marc Cosyns in de chatsessie over gezondheidszorg op Knack.be. Een fikse stelling, die opgepikt werd door de twee andere experts van het panel: gezondheidseconoom Lieven Annemans en Ignaas Devisch.
‘Ontzuiling is een eerste belangrijke stap,’ verklaart Cosyns – verbonden aan de UGent – zich nader. ‘Ik begrijp dat het historisch zo is gegroeid, maar die politieke afhankelijkheid mag en kan nu niet meer tellen.’
De rol van de ziekenfondsen is tweeledig, legt Cosyns uit. ‘Enerzijds preventie en advies en anderzijds vervullen ze een rol als terugbetalingsmechanisme. Dat laatste kan eruit, dat kan de overheid doen. De overheid heeft al een ziekenfonds, die zou dat kunnen overnemen.’
‘Ziekenfondsen kunnen gerust met enkele honderden miljoenen minder’
Lieven Annemans, gezondheidseconoom aan de UGent, pikt in: ‘Zo verliezen de ziekenfondsen hun loketfunctie. Die kunnen ze inruilen voor een adviesfunctie. Maar dat kan enkel als ze slanker worden. Nu gaat het over miljarden, dat kan gerust met enkele honderden miljoenen minder.’
‘Regering-Michel schuift hete aardappel door naar volgende regering’
Ethicus Ignaas Devisch (UGent) gaat akkoord dat de klassieke loketfunctie en de politieke kleuren van de mutualiteiten voorbijgestreefd zijn. ‘Het is beter om één goed functionerende overheidsdienst uit te bouwen. De mutualiteit kan wel een belangrijke rol spelen in het idee dat we verder moeten kijken dan het individu.’
Volgens Devisch ligt er op mesoniveau (wijken, buurten) nog veel ‘onontgonnen gebied’: ‘Op het niveau tussen vadertje staat en de burger, kunnen de mutualiteiten een heel zinvolle, ondersteunende taak vervullen.’
De drie experts betreuren het dat de regering-Michel niets over de rol van de ziekenfondsen in het regeerakkoord stak. ‘Ze schuiven de hete aardappel door naar de volgende regering.’
Makelaarsrol
Annemans: ‘De OESO raadt ook een makelaarsrol aan voor mutualiteiten. Zij kunnen dan aan de behandelende arts, die een heel belangrijke rol krijgt, advies geven over waar zijn of haar patiënt terecht kan. Dat is een mooi model, op voorwaarde dat ze echt onafhankelijk zijn.’
Cosyns benadrukt de rol van de huisarts en de eerstelijnszorg in dit model: ‘Die is essentieel en de samenwerking tussen beiden moet optimaal zijn. Het gevaar is immers dat er een apart circuit ontstaat. Je kan verwijzen naar de beste cardioloog, maar misschien heeft die patiënt helemaal geen cardioloog nodig.’
‘Blijven zoeken naar hoe stem patiënt gehoord kan worden’
De vraag wie of wat advies moet geven, blijft belangrijk, zegt Cosyns. ‘Er is gepoogd om de mensen mee te laten stemmen over de gezondheidszorg, via de ziekenfondsen. Dat is niet gelukt, maar we moeten blijven zoeken om de stem van de patiënt te laten horen, in samenwerking met de beroepsgroepen en de overheid.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier