Lekker lang aan moeders borst
Borstvoeding raakt (opnieuw) steeds meer ingeburgerd. Wie bewust kiest voor flesvoeding, krijgt soms zelfs scheve blikken. Maar dat geldt ook voor zogenaamde ‘langvoeders’. ‘Mijn zoon heeft zeven jaar bij mij gedronken. Hij had dat nodig.’
Borstvoeding: het blijft voor veel moeders een heikel thema. Er worden heuse mommy wars over uitgevochten en veel jonge mama’s voelen zich schuldig. Omdat ze kiezen voor kunstvoeding. Omdat ze ‘maar’ drie maanden borstvoeding geven. Of omdat ze in het openbaar hun borst bovenhalen. Al zijn er ook vrouwen die hun kinderen heel bewust jaren borstvoeding geven. Scheve blikken of niet.
Tina is een van die ‘langvoeders’. Al houdt ze niet van die term. ‘Ik geef gewoon borstvoeding, iets heel natuurlijks. Bij kinderen neemt de zuigbehoefte en de drang naar melk pas af tussen de 2,5 en 7 jaar. Hoeveel kindjes van vijf komen ’s avonds niet tot rust dankzij een fles melk of een fopspeen? Waarom zou je dan niet voor de natuurlijke weg gaan?’
Tina heeft vijf kinderen en geeft al bijna veertien jaar non-stop borstvoeding. ‘Ik heb daar vanaf het begin bewust voor gekozen en me grondig geïnformeerd. Mijn oudste was een moeilijke eter, het was dus een extra voordeel dat zij dankzij die moedermelk genoeg voedingsstoffen binnenkreeg. Bovendien kreeg mijn moeder in die periode borstkanker en de dokter vertelde me dat lang borstvoeding geven de kans op borstkanker kon verkleinen.’
Uiteindelijk kreeg de oudste dochter van Tina drie jaar en acht maanden borstvoeding. ‘Daarna kwam mijn zoon, die bijna zeven jaar aan de borst heeft gedronken, ook in tandem met mijn derde kind. De vierde is nu bijna vier en wil voorlopig nog niet stoppen, en mijn jongste is nog maar negen maanden. Ik kijk gewoon naar mijn kinderen: zolang zij het nodig hebben, ga ik door. Het is ook meer dan gewoon voeding. Voor oudere kinderen gaat het eerder om troost en geborgenheid. Als de kinderen ziek of moe zijn, kan het veel comfort bieden.’
Jaren geleden kreeg Tina soms vreemde reacties uit haar omgeving, maar intussen is iedereen het gewend. ‘Ik doe het bijna overal: op de bus, in de bibliotheek… Wat mij betreft, is het de normaalste zaak ter wereld. Hoe vaker mensen het zien, hoe sneller het aanvaard wordt. Alleen op school zal ik mijn kinderen niet voeden. Ik wil voorkomen dat ze gepest worden. Al voelen ze zelf totaal geen gêne. Met mijn kleuter heb ik zelfs afspraken moeten maken: ze was het gewend om mijn T-shirt zomaar omhoog te trekken als ze honger had, maar in het openbaar kan dat natuurlijk niet.’
Bijten in de borst
Gynaecologe Ellen Roets (UZ Gent) is een groot voorstander van borstvoeding. ‘Er zijn voordelen die zwart op wit bewezen zijn. Zo biedt moedermelk bescherming tegen allerlei infecties, omdat baby’s antistoffen binnen krijgen. Het helpt tegen maag-darminfecties, middenoorontstekingen en luchtweginfecties. En in hun latere leven hebben ze minder kans op overgewicht en een hoge bloeddruk. Ook het risico op astma, eczeem en diabetes type 1 zou kleiner zijn, al zijn die bewijzen minder overtuigend.’
Ook voor de moeder zijn er een aantal voordelen, aldus Roets. ‘Minder kans op reumatische artritis en mogelijk ook minder kans op baarmoeder- en eierstokkanker. Maar daarnaast zijn er een heleboel vaak genoemde voordelen (minder kans op wiegendood, kinderkanker, geelzucht…) die nooit bewezen zijn.’
Elke moeder mag borstvoeding geven zolang zij en haar kinderen zich daar goed bij voelen, vindt Roets. ‘Het is zeker goed voor de band tussen mama en kind. Al zijn goede afspraken belangrijk. Zo ken ik een kleutertje dat soms boos wordt en in mama’s borst bijt. Als straf mag het dan een hele dag niet bij haar drinken.’ (glimlacht)
Maar of dat ‘langvoeden’ ook meer medische voordelen heeft voor het kind dan zes maanden voeden, betwijfelt ze toch. ‘Er wordt vaak geschermd met de norm van de Wereldgezondheidsorganisatie, die moeders aanraadt om zes maanden exclusief borstvoeding te geven, en minstens twee jaar in totaal. Maar die norm is geformuleerd op wereldschaal, dus ook voor niet-geïndustrialiseerde landen. Als moeders geen toegang hebben tot veilig drinkwater, is lang borstvoeding geven zeker de veiligste optie. Bij ons zijn er minder bewezen voordelen. Integendeel: er zijn aanwijzingen dat kinderen die zes maanden exclusief borstvoeding kregen meer risico lopen op voedselallergieën, omdat ze later in contact komen met andere voedingsmiddelen.’
DOOR STEFANIE VAN DEN BROECK, ILLUSTRATIE BART SCHOOFS
‘Mijn kleuter was het gewend om mijn T-shirt zomaar omhoog te trekken als ze honger had, maar in het openbaar kan dat natuurlijk niet.’