Is joggen gevaarlijk wanneer je zwanger bent?

‘Al dat schokken kan toch niet goed zijn voor de baby. En die baarmoeder, die moet toch zakken en komt de baby er dan niet rapper uit?’ Zulke redeneringen lijken vaak gezond verstand, maar zijn bij nader inzien klinkklare onzin. Ja, vrouwen mogen gerust blijven joggen tijdens hun zwangerschap. Hun baby zal er echt niet uit floepen.

Lopen is een van de meest beoefende sporten in ons land. Zelfs een halfuurtje enkele malen per week levert al een mooi gezondheidsrendement op. En je hebt er zo goed als niets voor nodig. Een short, T-shirt en loopschoenen. Dat is het. En een regenjek, soms.

Loopsport is de laatste decennia erg populair geworden bij vrouwen. Wat minder bij tienermeisjes, maar van zodra ze de dertig naderen, trekken steeds meer vrouwen de loopschoenen aan. Net de periode waarin ze ook met kinderen beginnen.

Schadelijke bangmakerij

Heel wat oudere artsen zijn daar niet zo voor te vinden. Hun kennis stamt nog uit de tijd dat mannelijke geneesheren in de geneeskunde het grote woord voerden, ook in de gynaecologie en de verloskunde. Bij die heren overheerste de conservatieve instelling dat het vrouwelijk lichaam niet geschikt was sport. Pas iets meer dan 30 jaar geleden, namelijk in 1984, organiseerden De Olympische Spelen voor de eerste maal een marathon voor vrouwen, en dan nog pas na veel discussie in de sportmedische wereld.

Vrouwen werden voortdurend bang gemaakt dat intensieve en zware sporten gevaarlijk waren voor moeder en baby en ook vandaag gebeurt dan nog al te vaak. Veel zwangere vrouwen krijgen nog steeds te horen dat hun baby schade kan oplopen door sportactiviteiten. Of dat ze moeten uitkijken in de zomer en bij warm weer. Dat hun temperatuur niet te hoog mag opklimmen, omdat hun baby daaraan aangeboren afwijkingen kan overhouden. Totaal onterecht, zo bleek recent nog. Een hoge lichaamstemperatuur tijdens sportactiviteiten vormt zo goed als nooit een gevaar voor de groeiende baby.

Voordelen plukken

Andere problemen vormen wel een goedgekend risico, maar daar wordt dan vaak in een wijde boog omheen gelopen, terwijl extra beweging net een goede remedie is tegen een aantal van die problemen. Tegen zwaarlijvigheid bijvoorbeeld. Veel zwangere vrouwen hebben last van een te hoog lichaamsgewicht en dat overgewicht draagt bij tot extra zwangerschapscomplicaties, zoals pre-eclampsie, miskramen, zwangerschapsdiabetes, een te hoge bloeddruk, bloedklonters, een verstoorde nachtrust en verwikkelingen bij de bevalling zoals bloedingen en infecties.

De baby’s lopen ook meer gevaar, zoals een hoger risico op overlijden, op aangeboren afwijkingen en op nood aan intensieve zorgen na de geboorte. Zelfs later in het leven gaan de kinderen nog gebukt onder het hoge gewicht van hun moeder tijdens de zwangerschap met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, ernstig overgewicht en alle bijhorende complicaties.

Extra beweging draagt net bij tot de preventie van zulke zwangerschapscomplicaties. Het leidt tot minder zwangerschapsdiabetes, minder pre-eclampsie, minder miskramen, een vlottere bevalling enzovoort . Het helpt het lichaamsgewicht onder controle houden en draagt bij tot de preventie van de risico’s die met een te hoog gewicht gaan.

Stevig genesteld

Is er dan echt geen gevaar dat de baby door al dat schokken tijdens het joggen te vroeg indaalt en het kind te vroeg geboren wordt? Neen, stelt een onderzoeksteam van het Women’s Health, King’s College in Londen, dat de gegevens natrok van 1.293 zwangere loopsters die deelnamen aan parklopen. Met dit grote aantal is deze studie de grootste in zijn soort tot op heden waarin uitsluitend naar gewone vrouwen gekeken wordt. Vroegere studies gingen altijd over veel kleinere groepen, soms zelfs minder dan 10 en gingen vaak alleen over competitieloopsters, die toch een groep apart zijn.

De studie vond geen verschil van betekenis in het geboortegewicht van de baby’s tussen de vrouwen die veel, weinig of helemaal niet liepen tijdens hun zwangerschap. Ook de duur van de zwangerschap was zowat gelijk.

Ook het aantal te vroeg geboren baby’s vertoonde geen wezenlijk verschil.

De onderzoekers besluiten hieruit dat de schokken of de drukgolven die ontstaan tijdens het lopen geen impact hebben op de normale duur van de zwangerschap.

De vrouwen die bleven lopen, bleken wel minder spontaan te bevallen en hadden wat meer hulp nodig om hun baby op de wereld te zetten. Dit gaat in tegen vroegere bevindingen.

De onderzoekers vermoeden dat loopsters stevigere bekkenbodemspieren hebben die minder gemakkelijk ontspannen tot er voldoende opening is voor een spontane bevalling.

Zwangere vrouwen mogen dus gerust blijven lopen tijdens hun zwangerschap. Ze mogen zich niet bang laten maken door achterhaald advies op dit vlak.

Dat ze vaak stoppen van zodra ze merken dat ze zwanger zijn of wanneer het buikje al te pront in beeld komt, is dan weer begrijpelijk. Een zwangerschap doet heel wat met het lichaam en het extra gewicht en de ruimere rondingen willen wel eens flink in de weg zitten.

Maar dat flink wat lichaamsbeweging schadelijk zou zijn? Neen, dat is het zeker niet.