Gezonde voeding is nauwelijks duurder

Gezond voeding is veel te duur, hoor je vaak. Maar volgens een recente studie bedraagt het verschil slechts iets meer dan een euro per dag. Ondertussen zorgt de huidige crisis voor meer gevallen van ondervoeding.

Een gezonde voeding is de basis van elke actie tegen chronische aandoeningen zoals overgewicht, diabetes, hart- en vaatziekten, kanker en ga zo maar door.

Dit geldt zeker voor mensen met een minder gunstige sociaaleconomische achtergrond omdat zij vaak minder gezonde voedingspatronen aanhouden en een groter risico lopen op chronische aandoeningen dan wie van betere komaf is.

De prijs van de voedingsmiddelen wordt vaak aangehaald als een van de belangrijkste obstakels voor mensen om gezonder te gaan eten. Dikwijls wordt daarbij verwezen naar biologische en vegetarische producten, maar die vergelijking loopt mank. Je kunt immers ook binnen het klassieke aanbod perfect een keuze maken tussen meer en minder gezonde producten. Bijvoorbeeld door voor niet bewerkte basisproducten te kiezen en zelf te koken en geen fastfood, pizza’s, schnitzels of sticks op het menu te zetten. Door meer te kiezen voor fruit en groenten en minder voor vlees en vette voedingsmiddelen.

Iets meer dan een euro per dag

Mayuree Rao van de Harvard School of Public Health in de Verenigde Staten komt alvast tot de slotsom dat gezonde voedingspatronen nauwelijks duurder zijn dan minder gezonde. Het verschil lijkt neer te komen op ongeveer 1 euro per dag.

Dat geldt bijvoorbeeld zelfs wanneer je een hoogwaardig voedingspatroon volgens het oude mediterrane type met veel groenten, fruit, peulvruchten, noten en vis vergelijkt met een ongezond voedingspatroon met veel vooraf klaargemaakte gerechten, veel geraffineerde producten (granen en suikers) en veel vlees.

Het mediterrane voedingspatroon is rijk aan vezels en bioactieve plantaardige stoffen, met weinig verzadigde vetten en relatief veel onverzadigde vetten (noten!) en arm aan geraffineerde suikers en het levert uitstekende resultaten op voor de gezondheid. Zoals een lager risico op overgewicht, een lagere bloeddruk, enzovoort.

Rao ging voor haar berekeningen uit van studies uit tien verschillende landen, namelijk Nederland, Frankrijk, Spanje, Zweden, Canada, de Verenigde Staten, Nieuw-Zeeland, Japan, Zuid-Afrika en Brazilië.

Haar studie werd gepubliceerd in de British Medical Journal onder Open Access en dus integraal toegankelijk voor iedereen die haar wil raadplegen.

Voedselarmoede

Eén euro per dag is niet veel, zeker niet in verhouding met het totale bedrag dat we dagelijks aan voeding en drank besteden. Voor veel mensen in armoede blijft die kloof echter nog altijd onoverbrugbaar, terwijl zij net de meest kwetsbare personen zijn.

Bovendien neemt de voedselarmoede onder invloed van de crisis in verschillende landen rondom ons dramatische hoogtepunten aan. In Spanje bijvoorbeeld, maar ook in het Verenigd Koninkrijk waar het aantal mensen dat voor ondervoeding opengenomen werd, meer dan verdubbeld is sinds 2008-2009.

Voedselbanken bieden wel hulp en zijn beter dan niets, maar de producten die ze meegeven kan je helaas vaak geen gezonde voeding noemen. Dikwijls zijn het goedkope producten omdat je daar met een beperkt budget immers meer van kan wegschenken en dus meer mensen helpen.

Waarom geen taks op ongezonde voeding?

De vraag waarom gezondere voedingsmiddelen duurder zijn en blijven dan minder gezonde die op massale schaal geproduceerd worden, smeekt om ernstige bezinning. Zeker omdat die minder gezonde producten de maatschappij handen vol geld kosten aan chronische aandoeningen, overgewicht, vroegtijdige overlijdens en andere miserie.

Vanuit dat opzicht lijkt een of andere vorm van overheidsinterventie om het prijsverschil te reduceren een aantrekkelijke optie. Het is geen hapklare brok om een coherent beleid in die zin uit te werken, maar het is onze plicht er grondig over na te denken.