De toegang van mensen zonder papieren tot dringende medische zorg moet worden hervormd. Volgens het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) moet de toegang tot dringende medische zorg makkelijker worden, en moet duidelijker worden voor welke zorg mensen gedekt zijn.
Ook wie onwettig (‘zonder papieren’) in België verblijft, heeft recht op gezondheidszorg. Dat is onder meer verplicht op basis van internationale verdragen.
Mensen zonder papieren kunnen zich niet aansluiten bij een ziekenfonds en moeten zich richten tot het OCMW van hun gemeente. Het KCE heeft een groot aantal mensen op het terrein en mensen zonder wettig verblijf gevraagd naar de sterke en zwakke punten van het systeem. Dat blijkt zijn verdiensten te hebben, maar de manier waarop de procedures worden toegepast varieert sterk van OCMW tot OCMW.
Zo varieert het aantal weigeringen tussen 2 en 26 procent. Dat toont volgens het KCE aan dat de toegang tot de zorg ongelijk is. Ook de zorg die wordt gedekt verschilt tussen de OCMW’s.
‘Nieuw evenwicht’
Tegelijk werd vastgesteld dat zowel de mensen zonder papieren als de zorgverleners onvoldoende informatie hebben over wat dringende medische hulp precies inhoudt en over de te volgen administratieve procedures. Dat leidt bij de OCMW’s tot administratieve overlast en soms overbodige, repetitieve taken. Het KCE stelt een hervorming voor die zorgt voor “een nieuw evenwicht tussen het respect voor het recht op gezondheidszorg en het rationeel gebruik van publieke middelen”. Enerzijds moeten de administratieve procedures eenvoudiger worden gemaakt en geharmoniseerd, anderzijds moet er een efficiëntere organisatie en een betere opvolging komen van de zorgpraktijk en de kosten. In de negen punten tellende hervorming staat het vergemakkelijken en verduidelijken van de aanvragen tot dringende medische hulp vooraan.
De rol van de OCMW’s moet teruggebracht worden tot de sociale aspecten, terwijl de verantwoordelijkheid over de medische beslissingen bij de artsen moet komen te liggen. Een ander voorstel is het harmoniseren van de zorg waarvoor mensen zonder wettig verblijf zijn gedekt door de zorgdekking identiek te maken aan die van de asielzoekers.
17.600 tussenkomsten
Volgens het KCE bevinden zich tussen 85.000 en 160.000 mensen zonder wettig verblijf in België, of 0,8 tot 1,4 procent van de bevolking. In 2013 deed 10 tot 20 procent van hen (of 17.600 personen) een beroep op dringende medische hulp. Dat aantal is stabiel sinds 2010, maar de jaren daarvoor was het sterk gedaald. Het KCE verwacht dat door de huidige migratiecrisis de cijfers voor 2014 en 2015 opnieuw hoger zullen zijn. Het is de overheid die de kosten van dringende medische hulp betaalt. In 2013 ging het om 44,6 miljoen euro, of minder dan 0,2 procent van de totale kosten voor gezondheidszorg.
(Belga/RR)
