Time to Read-project van Knack: vooral vrouwen en jongeren hunkeren naar boeken

Ruim 62 procent van de Belgen wil meer boeken lezen. Dat blijkt uit een enquête van onderzoeksbureau Kantar, in opdracht van Knack en Le Vif. Met die enquête geven we het startschot voor ‘Time to read’, een project waarmee we onze smartphoneverslaving te lijf willen gaan en het plezier van het lezen willen herontdekken.

Belgen lezen vandaag over het algemeen iets minder dan vijf jaar geleden. Volgens onze enquête, afgenomen in juli, is net geen 30 procent van de Belgen de afgelopen jaren minder gaan lezen. Daartegenover staat een kleinere groep die zegt dat ze in die periode net méér gingen lezen (25,6 procent).

Aan onze leeshonger ligt die (licht) negatieve trend alvast niet. De deelnemers werd ook gevraagd of ze graag meer boeken zouden willen lezen. Bij 62,4 procent was het antwoord volmondig ‘ja’. De leeshonger is duidelijker groter bij vrouwen en jongeren. 70 procent van de bevraagde vrouwen wil graag meer lezen, bij de 18- tot 34-jarigen loopt dat percentage op tot 75 procent.

Conclusie: de oorzaken van het probleem ‘ontlezing’ liggen zeker niet in de eerste plaats bij jongvolwassenen of twintigers. Bij hen is de leeshonger het grootst. In tegenstelling tot alle andere leeftijdsgroepen geven ze ook aan vandaag méér boeken te lezen dan vijf jaar geleden. Het cliché dat het vooral jongere mensen zijn die afhaken, wordt ook nog door een ander cijfer tegengesproken. Volgens de enquête leest 13,5 procent van de Belgen ‘nooit’ een boek. Bij de jongste groep respondenten is dat 11,9 procent. ‘Een steeds grotere groep jonge mensen leest graag en veel’, bevestigt Paul Hermans, directeur van Literatuur Vlaanderen. ‘Dat kun je bijvoorbeeld afleiden uit de verkoopcijfers van boekhandelaren. Een op de vijf verkochte boeken is Engelstalig. De verklaring daarvoor ligt bij de jonge lezers. Ze lezen Sally Rooney, Zadie Smith of young adult-romans in het Engels, zo vaak zelfs dat uitgevers het soms niet meer de moeite vinden om die boeken naar het Nederlands te vertalen.’

Concentratie

’Wat de Belgen tegenhoudt om nog meer te lezen? De grootste hinderpaal blijkt ‘gebrek aan tijd’. Meer dan 40 procent van de vrouwen noemt ‘gebrek aan tijd’ de belangrijkste hinderpaal. Bij de jongeren valt op dat ze veel vaker dan de andere leeftijdsgroepen ‘schermtijd’ en ‘moeilijkheden met concentratie’ inroepen. Ongeveer 20 procent geeft aan dat die twee factoren hen verhinderen om meer te lezen.

Voor Knack en Le Vif zijn de cijfers het vertrekpunt voor een nieuw, ambitieus project. Met ‘Time to read’ willen ze zo veel mogelijk Belgen afhelpen van hun smartphoneverslaving en (opnieuw) aan het lezen krijgen. Ambassadrice van het project is tv- en radiomaker Linde Merckpoel. Ze zal de komende maanden het gevecht met de smartphone aangaan en zich, samen met zo veel mogelijk lezers, proberen te verdiepen in boeken van Saskia De Coster, Tinneke Beeckman, Dirk De Wachter, Lucas Rijneveld, Wendy Wauters en Zadie Smith.

Opvallende cijfers:

13,5 procent van de Belgen zegt ‘nooit’ een boek te lezen. Niet-lezers zijn vaker mannen (16 procent). Bij de Nederlandstaligen vind je significant meer niet-lezers dan bij Franstaligen (16,3 tegenover 10,1 procent).

‘Gebrek aan tijd’ is voor 35,5 procent van de lezende Belgen de belangrijkste hinderpaal. Tekenend: vrouwen komen meer tijd te kort dan mannen (40,4 tegenover 31,3 procent).

19,8 procent van de jongere lezers ervaart concentratieproblemen bij het lezen, bij de 65-plussers is dat maar 4,6 procent.

De belangrijkste informatiebron over boeken zijn vrienden en familie. 39,5 procent haalt er zijn info over boeken. Op twee staan de sociale media (26,3 procent).

Hugo Claus is voor 77,6 procent van de Vlamingen een bekende naam. Bij de 65-plussers is dat 93,3 procent, bij de jongeren nog 52,2 procent.