Ze wordt beschouwd als één van de meest markante schrijfsters van de Britse misdaadliteratuur: zelfs op 90-jarige leeftijd leverde P.D. James nog spannende romans met het predicaat “very British” af. De oude dame van de Engelse misdaadroman is op haar 94ste overleden.
Eigenlijk wilde ze enkel wat oefenen. Misdaadverhalen waren voor Phyllis Dorothy James slechts een voorbereiding op “echte” romans. Het personage van haar speurder Adam Dalgliesh werd door de auteur uit Oxford zo treffend neergezet, dat haar loopbaan onmiddellijk was gelanceerd. Het verschafte haar internationale roem. De avonturen van de speurder van Scotland Yard met een zwak voor poëzie werden door de BBC in een televisiereeks gegoten.
Maar nieuwe verhalen over hem komen er niet meer. P.D. James overleed deze week op 94-jarige leeftijd, zo maakte het bureau van haar agent bekend. Ze is vredig ingeslapen in haar woning in Oxford. “Het nieuws over de dood van één van de grootste Britse misdaadschrijfsters maakt me droevig”, zei premier David Cameron.
In 2011, toen ze de 90 al gepasseerd was, had de krasse oude dame met “Death comes to Pemberley” nog een succesvolle roman gepubliceerd. Ze schreef daarmee een vervolg op Jane Austens bestseller “Pride and Prejudice”, natuurlijk met moord en doodslag als inhoud. Haar eerste boek had ze bijna 50 jaar eerder geschreven. “Cover Her Face” was de titel van haar eersteling, die ze in drie jaar in bijberoep voor en na haar dagelijkse job als ambtenares op het ministerie van Binnenlandse Zaken op papier had gezet. Voor haar levenswerk ontving P.D. James de hoogste onderscheidingen voor misdaadauteurs in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten: de “Diamond Dagger” en de “Grand Master Award”.
“Als iemand op zijn 94ste overlijdt, is dat eigenlijk niet echt een schok”, zei de Britse misdaadromanschrijver Mark Billingham in een reactie op de dood van zijn collega. “Maar bij haar kwam het toch als een verrassing, omdat zij tot het kringetje schrijfsters behoorde dat almaar doorging”, zei Billingham op de BBC. Haar handschrift als schrijfster en door haar gecreëerde karakters waren op en top Brits.
Britishness
Van critici oogstte de moeder van twee kinderen tijdens haar leven veel lof voor haar fijn getekende personages en de getrouwe weergave van plaatsen en gebeurtenissen. “Vrouwen hebben nu eenmaal een beter oog voor detail”, zei ze eens over het succes van vrouwelijke auteurs in het misdaadvak.
Een groot deel van haar werk werd ook verfilmd, vooral voor de Britse televisie. Haar in 1992 verschenen science-fictionthriller “The Children of Men” werd 14 jaar later verfilmd voor het witte doek.
De “Britishness” van haar literair werk drukte ze ook in haar leven naast de schrijfmachine uit. P.D. James was lid van de Britse conservatieven. Ze bemoeide zich steeds weer met de politiek en werd in 1991 met een zetel in het House of Lords, het Britse Hogerhuis, geadeld. In Groot-Brittannië kennen velen luisteraars haar radio-interview, dat ze met de toenmalige BBC-intendant Mark Thompson voerde over diens in haar ogen overdreven jaarloon.
Onlangs nog had ze zich publiekelijk tegen de Schotse onafhankelijkheid van Groot-Brittannië uitgesproken.
(Belga/MS)
