‘Zijn de werken om onze kust te beschermen een maat voor niks?’

‘Kustburgemeesters en -bewoners willen meer duidelijkheid over wat er nodig is om onze kust te beschermen tegen een stijgende zeespiegel’, schrijft Vlaams parlementslid en burgemeester van Bredene Steve Vandenberghe (SP.A). Volgens hem zijn de geplande maatregelen enkel goed op de korte termijn.

De ene orkaan na de andere teistert het Noord-Amerikaanse continent. Als ik de hallucinante beelden zie van bijna wegwaaiende reporters met achter hen een oceaan die hevig tekeer gaat, denk ik: zou het ook bij ons kunnen? Laat ons hopen dat de zus van orkaan Irma niet aan de Vlaamse kust op visite komt.

Als kustburgemeester van Bredene ben ik meer dan vertrouwd met de dreiging van een overstroming. Het was ver voor mijn tijd, maar 6 mensen lieten in 1953 het leven toen een deel van de gemeente overstroomde. Pas enkele jaren terug zorgde de Sinterklaasstorm ei zo na voor een nieuwe dijkbreuk. Dat waren zelfs niet de gevreesde 1000-jarige stormen die voor zoveel averij zorgden. En toch, wie dacht dat, met de serie ‘Als de dijken breken’ de Vlaamse regering gewaarschuwd zou zijn voor een niets ontziende storm, heeft het verkeerd voor. De geplande werken om de Vlaamse kust te beschermen tegen een mogelijke superstorm en de tegen de stijging van het zeeniveau als gevolg van de klimaatverandering, stuiten op steeds meer vragen van wetenschappers en lokale actiecomités.

Laat me duidelijk zijn: niemand trekt de noodzaak om onze kust te beschermen in twijfel. Maar meer en meer lijkt het erop dat de Vlaamse regering de verkeerde investeringen doet en dat de kust daardoor niet de optimale bescherming zal krijgen. De vragen die rijzen hebben dringend sluitende antwoorden nodig, anders dreigen de investeringen een maat voor niets te worden en blijft het gevaar voor de kustbewoners.

De Vlaamse overheid heeft vorig jaar beslist onze kustlijn te versterken om ons te beschermen tegen de zogenaamde duizendjarige storm – een superstorm die zich statistisch gesproken eens om de duizend jaar kan voordoen, maar waar we terdege rekening mee moeten houden- en tegen de stijging van de zeespiegel. Om de kans op overstromingen te beperken, is vorig jaar in september gestart met de noodzakelijke investeringen. Zo moet o.m. werk worden gemaakt van een splinternieuwe stormvloedkering in de havengeul van Nieuwpoort, om de stad en de gemeentes langs de IJzer te beschermen. Het budget hiervoor bedraagt ongeveer €50 miljoen. Niet iedereen is echter gerustgesteld door de oplossing die minister Weyts naar voren schuift. Wetenschappers formuleren nogal wat vragen en bedenkingen over deze oplossing. Ook het actiecomité Havengeul Nieuwpoort, dat meer dan 1.000 leden telt, heeft in een brief zijn bedenkingen bij de geplande werken voor een stormvloedkering kenbaar gemaakt aan minister Weyts. Het beantwoorden van de vragen van wetenschappers inzake zeewering en een eventuele bijsturing van de plannen moet de schrik bij de inwoners wegnemen.

Georges Allaert, professor emeritus van de Ugent, heeft hierover vorig jaar reeds de Vlaamse regering zijn bezorgdheid meegedeeld. Volgens hem dreigen de financiële inspanningen een maat voor niets te worden omdat het slechts een oplossing is op korte termijn. Oplossingen die in de zee liggen zoals een strekdam zijn volgens de professor duurzamer en hebben ook recreatieve voordelen.

In dat kader stelde mijn gemeente zich al een tijdje geleden kandidaat voor de aanleg van een kunstmatig proefeiland in zee. Daarenboven stelt de professor dat het kustveiligheidsplan meer dan vijf jaar geleden opgemaakt werd en dat ondertussen de klimaatwijziging nieuwe berekeningen en scenario’s noodzakelijk maken. De actiegroepen vrezen dan weer dat de komst van de stormvloedkering economische schade met zich zal meebrengen voor de jachthaven en de veiligheid van de commerciële scheepvaart, de recreatieve watersporter en de kleinzeilerij in het gedrang brengt.

Een ambitieus plan is nodig om onze kust te beschermen tegen een eventuele 1000-jarige storm, maar de minister moet de vele vragen en onduidelijkheden wegwerken. Als kustburgemeester nodig ik de minister daarom nogmaals uit om een werkbezoek te brengen aan de kust om er het dossier van de kustbescherming te bespreken. En misschien kunnen we dan in onderling overleg duidelijke antwoorden vinden op de vele vragen en bedenkingen van de kustburgemeesters en de ongeruste inwoners die zijn ingegeven door de kritiek uit wetenschappelijke hoek. De veiligheid van onze kustbewoners mogen we niet aan het toeval overlaten. Want als de perfecte storm komt…