‘Wie zichtbaar zwanger is, vindt vaak moeilijker werk’

‘Mannen meer vaderschapsverlof geven is de enige manier om tot gendergelijkheid op het werk te komen’, zegt Liesbet Stevens van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen.

Zullen werkgevers niet altijd aarzelen om zwangere vrouwen in dienst te nemen als ze daardoor geld verliezen? (Jan Paulussen, Zwitserland)

Liesbet Stevens: Het is helemaal niet zo vanzelfsprekend dat ze inkomsten mislopen. De sociale zekerheid betaalt voor de afwezigheid van de zwangere vrouw, dus je kunt haar tijdelijk vervangen. Natuurlijk kan zo’n vervanging lastig zijn, zeker in een kleine onderneming. Maar we hebben als samenleving besloten dat vrouwen niet gediscrimineerd mogen worden omdat ze zwanger zijn. Anders kom je nooit tot gendergelijkheid. Een werkgever die een zwangere vrouw discrimineert, kan overigens wél veel geld verliezen, omdat daar fikse boetes op staan.

Onlangs ging mijn werkgever failliet. Omdat ik hoogzwanger ben, vind ik moeilijk een nieuwe job. Bovendien daalt mijn uitkering zoals bij elke werkloze. Moeten zwangere vrouwen beter beschermd worden tegen faillissementen? (Marieke Lightband)

Stevens: De angst van de vraagsteller wordt door veel zwangere vrouwen gedeeld. Niet onterecht: wie zichtbaar zwanger is, vindt vaak moeilijker een job. Hoewel een werkgever je tijdens een sollicitatiegesprek niet mag vragen of je zwanger bent of kinderen wilt, gebeurt dat toch nog vaak. Je bent niet verplicht om op die vraag te antwoorden en je mag er zelfs over liegen. De meeste vrouwen doen dat niet, omdat ze eerlijkheid belangrijk vinden. Maar ze ondervinden daardoor wel regelmatig nadelen.

In theorie zou de wetgever de werkloosheidsuitkering van zwangere vrouwen kunnen verbeteren. Niets wat gedaan wordt ter bescherming van de gelijke positie van zwangere vrouwen kan wettelijk gezien een vorm van discriminatie zijn. Of de overheid dat wil doen, is echter een politieke beslissing.

Omdat ik geen kinderen heb, wordt er van mij vaak verwacht dat ik avond- en weekendshifts doe. Worden vrouwen zonder kinderen niet evenveel gediscrimineerd? (T.M., Hasselt)

Stevens: Het is niet omdat je kinderen hebt, dat je van bepaalde opdrachten vrijgesteld moet worden. Een werkgever hoeft daar ook geen rekening mee te houden. Toch raden we werkgevers aan om goed te overleggen met alle werknemers, om zo tot een evenwicht te komen.

Mijn zwangere dochter kreeg een interimjob niet omdat het werk fysiek te zwaar was. Mag dat? (Shana Vandepoel, Tienen)

Stevens: In principe mag er tijdens de hele sollicitatieprocedure geen rekening gehouden worden met iemands zwangerschap of kinderwens. De enige uitzondering is misschien als het om een tijdelijke functie gaat, waarbij er een duidelijk medisch gevaar bestaat voor de vrouw of de foetus. Dat geldt niet als het over een job van onbepaalde duur gaat, want je blijft niet zwanger. Als je al werkt en je job wordt door een zwangerschap onveilig of medisch te zwaar, dan moet je een andere functie krijgen. Kan dat niet, dan word je vervroegd op zwangerschapsverlof gestuurd. Je mag niet ontslagen worden. Wie toch gediscrimineerd wordt, kan anoniem en vertrouwelijk bij ons terecht.

VRAAG VAN DE WEEK

Vrouwen krijgen meer zwangerschapsverlof dan mannen. Moet dat veranderen? (Hendrik Bonte, Blankenberge)

Stevens: Absoluut, wij willen dat mannen meer krijgen dan de huidige tien dagen vaderschapsverlof. Op termijn is dat de enige manier om ervoor te zorgen dat de nadelige gevolgen van kinderen krijgen beter verdeeld worden en dat de stereotypen doorbroken worden.

Als mannen en vrouwen even lang afwezig zouden zijn, zou er voor werkgevers geen reden zijn om jonge vrouwen te discrimineren. Natuurlijk pleiten wij er niet voor om het zwangerschapsverlof voor vrouwen te verkorten.