N-VA wil 33 procent minder leefloon voor leefloners die onvoldoende Nederlands kennen

Wie een leefloon ontvangt, maar geen Nederlands wil leren of niet een vooraf afgesproken taalniveau haalt, moet een derde van zijn uitkering kunnen verliezen. Dat blijkt uit een voorstel dat de N-VA indiende bij het Federaal Planbureau.

‘Begunstigden die niet voldoen aan het taalcriterium verliezen 33 procent van hun uitkering.’ Zo luidt de toelichting van de N-VA bij een voorstel dat ze indiende bij het Federaal Planbureau. De maatregel past in de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s, die dinsdag werd gepubliceerd.

De N-VA wil de financiële kloof tussen werken en niet-werken vergroten. De Vlaams-nationalisten mikken op een verschil van 500 euro. De partij van Bart De Wever kijkt daarvoor onder meer naar het beperken van de uitkeringen, waaronder het leefloon. Daar hoort een niet-indexering bij, en dat vijf jaar lang.

Er mogen ook geen extra middelen bijkomen vanuit de welvaartsenveloppe, het potje geld waarmee de regering uitkeringen boven de index kan opkrikken.

Voorwaarden

Minder bekend is dat de partij het leefloon deels afhankelijk wil maken van voorwaarden. De N-VA wil een lager basisbedrag om de ‘essentiële noden’ te dekken. Aanvullende bedragen worden gelinkt aan voorwaarden, ‘waaronder het leren van Nederlands’, zo staat het in het verkiezingsprogramma.

In de programmatekst wordt niet gezegd in welke mate het leefloon afhankelijk wordt van dat taalcriterium. Tegenover het Planbureau loste de partij meer details: 33 procent, of een derde van het totaal.

Vandaag bedraagt het leefloon 1741 euro voor mensen met gezinslast. Een alleenstaande heeft recht op 1288 euro. Een samenwonende zonder gezinslast krijgt 859 euro.

‘We willen inderdaad een deel van het leefloon afhankelijk maken van integratie-inspanningen’, zegt partijwoordvoerder Philippe Kerckaert aan Knack. ‘Die maatregel is voornamelijk gericht op nieuwkomers en anderstaligen, die activeerbaar zijn en ook enige begeleiding, maar ook een zekere incentive, nodig hebben om aan de slag te gaan.’

De voorwaarden zouden ingeschreven worden in het contract tussen het OCMW en de begunstigde, het zogenaamde Geïndividualiseerd Project voor Maatschappelijke Integratie (GPMI).

‘De plannen van Vlaams Belang komen vooral de hoogste inkomens ten goede’

Resultaatsverbintenis

Hoe gaat het concreet in zijn werk? De N-VA maakt een onderscheid tussen een inspanningsverbintenis – waarin het concrete eindresultaat niet van tel is – en een resultaatsverbintenis, waar het behaalde taalniveau wel belangrijk is.

Om een leefloon te kunnen aanvragen, zou de bereidheid om Nederlands te leren een voorwaarde worden, de zogenaamde inspanningsverbintenis. ‘Daarna’, zegt Kerckaert, ‘is er een resultaatsverbintenis betreffende de kennis van het Nederlands als voorwaarde voor het behouden en verhogen van het leefloon.’

Welk taalniveau de aanvrager moet halen? ‘Om het niveau te bepalen, kan bijvoorbeeld rekening worden gehouden met wat er bepaald werd tijdens het intakegesprek bij de start van het inburgeringstraject’, zegt Kerckaert. Op het lokale niveau wil de N-VA in ieder geval zulke intakegesprekken met nieuwkomers aanmoedigen. In het ideale scenario zijn daar zowel de bevoegde ambtenaar voor inburgering als het OCMW en de VDAB bij betrokken. De N-VA wil immers ook van de inschrijving bij de VDAB een voorwaarde maken. Wie zich niet inschrijft, verliest eveneens 33 procent van de uitkering.

Volgens het Planbureau levert de maatregel 412 miljoen euro op in 2025. Tegen 2029 loopt het bedrag op tot meer dan een half miljard euro.