‘Onbegrijpelijk: enerzijds hebben we investeringen in zorg nodig, anderzijds moet er meer gesnoeid worden’

Geert Messiaen van de Liberale Mutualiteiten reageert op een opiniestuk van Louis Ide (N-VA). Die laatste zag nog mogelijkheden om te besparen in de sociale zekerheid, en dan specifiek in de ziekenfondsen.

In een tijd waarin geschreeuwd wordt om transparantie lijkt het Louis Ide (N-VA) een zoveelste en nieuwe noodzakelijke stap om ook de ziekenfondsen tegen het licht te houden en als het ware in het debat te betrekken. Is dit misschien een poging om de aandacht af te leiden van andere thema’s?

Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg publiceerde begin 2016, in samenwerking met het RIZIV en het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, een rapport over de Belgische gezondheidszorg. De grote tevredenheid van het goede systeem bij de Belgische bevolking werd erin aangehaald, naast enkele pijnpunten en belangrijke uitdagingen.

Begrijpe wie kan: enerzijds hebben we investeringen in de zorg nodig, anderzijds moet er nog meer gesnoeid worden. En dan vooral bij de ziekenfondsen, volgens Ide dé boosdoeners in de gezondheidszorg. Dat is niet ernstig. De door Ide aangehaalde argumenten raken volgens ons kant noch wal, en zijn louter pro-domoargumenten.

In november hebben de ziekenfondsen met minister Maggie De Block een Toekomstpact afgesloten waarin klaar en duidelijk de engagementen vermeld staan die ze de komende jaren zullen opnemen . Naast de uitbetaling van de kosten voor gezondheidszorgen en de uitkeringen evolueren ze meer en meer naar gezondheidscoachen voor hun leden. Door de talrijke gegevens waarover ze beschikken worden ze meer betrokken bij de beleidsvoorbereiding en leveren ze een wezenlijke bijdrage om de gezondheidszorg efficiënter en transparanter te maken.

Die engagementen zijn uitgedrukt in maar liefst 66 actieverbintenissen, verdeeld over 6 assen die de volledige werking van de ziekenfondsen bestrijken.

Ook het Rekenhof speelt een rol in het toekomstpact.

Het Rekenhof kreeg als opdracht een rapport op te stellen in de eerste helft van 2017 dat het systeem van financiële verantwoordelijkheid evalueert . Deze audit wordt momenteel uitgevoerd in overleg met de ziekenfondsen en zal de basis vormen voor een voorstel tot aanpassing dat tegen midden 2018 uitgewerkt wordt in overleg met de verzekeringsinstellingen.

Vooruitlopen op de feiten, aangehaald in het rapport, heeft dus geen enkele zin, veroordelingen in dit stadium nog veel minder.

Verder nog volgende vaststellingen.

– Louis Ide laat uitschijnen dat het moeilijk is te oordelen of ziekenfondsen al dan niet winst maken. Natuurlijk kan er geen winst gemaakt worden, maar dat belet niet belet dat ziekenfondsen als goede huisvaders de tussenkomsten van hun leden beheren en er diensten mee aanbieden in het kader van de gezondheid, met als bijzonderste taak als het voeren van preventie.

– Het is zeker niet correct te stellen – en dit is een oud zeer – dat ziekenfondsen te veel administratiekosten zouden krijgen – niets is minder waar. Rekening houdend met het toenemend groeiritme in de gezondheidszorg – volgens het planbureau zelfs met 2,5 % in 2017 – komen de middelen die de ziekenfondsen vandaag ter beschikking krijgen voor de uitvoering van het gezondheidsbeleid slechts overeen met een groei van +0,5 %. Goed dat de ziekenfondsen dus eerder gespaard hebben.

– Vergeten we ook niet dat vanaf 2015 er zelfs jaarlijks 25 tot 50 miljoen besparingen met een duurzaam karakter worden opgelegd aan de ziekenfondsen en dit tot en met 2018.

– Is het verder ook echt ongepast, zoals Ide stelt, dat ziekenfondsen, in een tijdperk van digitalisering, ook vergoed worden voor opgelegde taken door de overheid, zoals MyCareNet en eHealth? Dit zijn nochtans initiatieven die zowel de bevolking als de zorgverstrekkers ten goede komen .

– Het is manifest onjuist te stellen dat geen enkele controle mogelijk is om de jaarrekeningen na te zien of de namen van de bestuurders van ziekenfondsen te achterhalen. De ziekenfondsen zijn immers wettelijk verplicht om hun jaarrekeningen neer te leggen bij de Nationale Bank, met vermelding van de namen van de bestuurders. Daarenboven publiceren de ziekenfondsen hun statuten ook op hun website en zijn de namen van de bestuurders voor iedereen consulteerbaar. Van transparantie en openheid gesproken.

Wie de zaken anders wil voorstellen, lijkt vooral een intentieproces te willen voeren, en daar is niemand bij gebaat.

– Een goed gezondheidsbeleid in ons land wordt gevoed en gevoerd door vier actoren, namelijk de overheid, de zorgverstrekker, het ziekenfonds en de patiënt. Alle betrokken partijen hebben hier een verantwoordelijkheid en die moeten ze ook opnemen.

Laat ons dit goede gezondheidssysteem in volle overleg en transparantie verder in stand houden.

Geert Messiaen is secretaris-generaal van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten en tevens auteur van verschillende publicaties over het Belgische gezondheidssysteem. Hij schrijft in eigen naam.