De nieuwe Waalse regering belooft zwaar te snoeien in de erfbelasting. Komt er een fiscale race to the bottom met Vlaanderen? ‘De geschiedenis toont aan dat gewesten altijd naar elkaar kijken’, zegt fiscaal expert Michel Maus (VUB).
‘Wallonië zal de regio met de laagste erfbelasting worden’, zo klonk het donderdag bij Maxime Prévot, de voorzitter van Les Engagés die samen met zijn MR-evenknie Georges-Louis Bouchez het nieuwe Waalse regeerakkoord presenteerde.
Het akkoord belooft de tarieven voor de erfbelasting te halveren. Op termijn komt er een minimumtarief van 5 procent op alle erfenissen in de rechte lijn (zoals tussen echtgenoten en ouders en kinderen), 7 procent op erfenissen in de indirecte lijn (broers, zussen, neven, nichten, ooms en tantes) en 15 procent op erfenissen naar derden zonder familiebanden.
Ter vergelijking: in Vlaanderen bedraagt het percentage in de rechte lijn 9 procent bij bedragen tussen 50.000 tot en met 250.000 euro. Vanaf 250.000 euro gaat het om 27 procent. Het maximumtarief in de indirecte lijn bedraagt 55 procent.
Zal er een fiscale race to the bottom ontstaan tussen Vlaanderen en Wallonië? Volgens fiscaal expert Michel Maus (VUB) is er altijd een concurrentieslag tussen de gewesten. ‘Opeenvolgende staatshervormingen hebben meer fiscale bevoegdheden aan de gewesten toegekend. Sindsdien zien we dat Vlaanderen steevast het voortouw heeft genomen in de verlaging van belastingen, zoals de erfbelasting of de registratierechten.’
Op internationaal vlak zien we dat het draagvlak voor successierechten steeds kleiner wordt.
Ballonnetjes
Zo schafte Vlaanderen als eerste gewest de successierechten op de gezinswoning voor de langstlevende partner af, waarna de andere gewesten dat overnamen. Zelfde verhaal met de vriendenerfenis tot 15.000 euro, dat het Brussels Gewest recent kopieerde.
Maus is er dan ook van overtuigd dat de Vlaamse regeringsonderhandelaars van N-VA, Vooruit en CD&V – die op dit moment onder leiding van formateur Matthias Diependaele (N-VA) aan een regeerakkoord werken – naar het zuiden van het land kijken.
‘Ik denk dat Vlaanderen dezelfde stappen zal zetten als Wallonië’, zegt Maus. ‘In de verkiezingscampagne lieten verschillende politieke partijen al ballonnetjes op over de erfbelasting.’ Zo stelde Vooruit voor om de eerste 250.000 euro vrij te stellen. De Open VLD, dat weliswaar in de oppositie dreigt te belanden, wilde geen erfbelasting meer tussen partners of ouders en kinderen.
Bovendien, zegt Maus, is de budgettaire toestand in Vlaanderen rooskleuriger dan in Wallonië. Niet te vergeten: in 2023 leverde de erfbelasting een recordbedrag van 1,85 miljard euro op voor de Vlaamse schatkist. ‘Wanneer je morrelt aan de erfbelasting, moet je dus elders geld zoeken om het te compenseren.’ Rond dat laatste trekken de Waalse partijen MR en Les Engagés nog een rookgordijn op.
Dankzij de N-VA kleurde 11 juli zwart-geel-rood
Internationale trend
Is het dan mogelijk dat we binnen enkele jaren richting een erfbelasting van 0 procent gaan – het eindpunt van elke race to the bottom?
Maus: ‘Dat is mogelijk, maar opnieuw: dan moet je elders geld zoeken. Hoe dan ook zien we op internationaal vlak dat het draagvlak voor successierechten almaar kleiner wordt. In de Europese Unie heffen 10 van de 27 lidstaten geen successierechten meer. In de 17 andere landen zijn er zeer grote vrijstellingen. Zo heft Italië alleen een erfbelasting als het erfdeel meer dan 1 miljoen euro bedraagt.’
Maar wat als de erfbelasting in Wallonië toch gevoelig lager wordt dan die in Vlaanderen? Hoe kunnen Vlamingen daar dan van genieten? Maus: ‘Of de erfgenamen nu in een ander gewest of land wonen: het systeem van successie hangt af van de woonplaats van de persoon die gestorven is. En dan kijkt men naar het gewest waar men in de vijf jaar vóór het overlijden het langst heeft gewoond.’
Stel dus dat de Waalse erfbelasting lager is dan de Vlaamse, dan moet je als Vlaming minstens 2 jaar, 6 maanden en 1 dag in het Waalse gewest gedomicilieerd zijn vooraleer de Waalse tarieven van toepassing zijn.
Econoom Wim Moesen: ‘Wat Conner Rousseau over de begroting voorstelt, is de logica zelve’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier