Wanneer dokters hun eed van Hippocrates uitspreken, beloven ze nooit iemand te zullen schaden. Ondertussen wordt het spaargeld van velen van hen belegd in sectoren die allerminst duurzaam zijn. ‘Veel collega’s vallen uit de lucht. Ze dachten dat het wel goed zat met hun pensioenfonds. Niet dus.’
Tien jaar lang werkte Anneleen De Bonte als huisarts. Tot ze eens goed naar haar pensioenfonds keek. ‘Toen ik destijds de eed van Hippocrates uitsprak, beloofde ik om nooit iemand te schaden’, zegt ze. ‘Maar ondertussen liet ik het geld voor mijn pensioen wel investeren in bedrijven die mensen op de een of andere manier schade toebrengen.’ Dat woog op den duur zo zwaar door dat De Bonte twee maanden geleden de deur van haar praktijk dichtrok. Toch voor een tijdje. Sindsdien is ze in dienst van de ngo FairFin en probeert ze haar confraters ervan te overtuigen om ethischer en duurzamer met hun pensioengeld om te gaan. ‘Dat kan echt het verschil maken, want het gaat om ontzettend veel geld’, zegt ze. ‘Belgische artsen die de tariefafspraken met de ziekenfondsen aanvaarden, krijgen van het Riziv jaarlijks een premie van 4.800 euro. Daar is wel een voorwaarde aan gekoppeld: ze moeten het investeren in een pensioenfonds, een verzekering voor gewaarborgd inkomen of een combinatie van de twee. Niet alleen artsen krijgen zo’n premie, maar ook tandartsen, apothekers, kinesisten en vanaf volgend jaar ook zelfstandige thuisverpleegkundigen. Daardoor alleen al wordt er jaarlijks meer dan 150 miljoen euro in die fondsen gestopt. Daarbij komen dan nog de fiscaal aftrekbare stortingen die mensen op eigen initiatief doen.’
Wat doen die fondsen met al dat geld?
De Bonte: ‘ Dat is net het probleem: de meeste artsen hebben daar geen flauw benul van. Ik vroeger ook niet. Pas toen ik drie jaar geleden met banken en verzekeraars moest onderhandelen om een duopraktijk op te starten, begon ik me vragen te stellen. Ik heb toen aangeklopt bij FairFin, een ngo die financiële instellingen tegen het licht houdt om na te gaan wat ze met hun geld doen. Zo kwam ik te weten dat haast al die pensioenfondsen en verzekeringsproducten investeren in bedrijven die allesbehalve duurzaam zijn. In grote steenkoolmijnprojecten, bijvoorbeeld, of in een vliegtuigbouwer die ook bommenwerpers voor nucleaire wapens blijkt te produceren. Daar wil ik mijn pensioengeld niet in beleggen.’
Dus haalde u uw geld meteen weg uit uw pensioenfonds?
De Bonte: ‘Was het maar zo eenvoudig. Zo’n Riziv-bijdrage mag alleen worden geïnvesteerd in fondsen en producten die zijn goedgekeurd door de financiële toezichthouder FSMA. Een duurzaam alternatief zit daar niet tussen. Bovendien moet je een fiscale boete van 33 procent betalen als je je gespaarde reserves van het ene fonds naar het andere verplaatst.’
Dus zit uw geld nog altijd in een pensioenfonds waar u eigenlijk niet achterstaat?
De Bonte: ‘Dat klopt en daar probeer ik nu met mijn werk bij Fairfin iets aan te doen. Om te beginnen voeren we campagne om artsen te doen nadenken over wat er met hun geld gebeurt en oefenen we druk uit op bestaande pensioenfondsen en verzekeraars zodat ze voor duurzame investeringen zouden kiezen. Daarnaast willen we graag een nieuw, duurzaam pensioenfonds opstarten. Dat is haalbaar als we minstens tweeduizend zorgverleners kunnen overtuigen om mee te doen en een startkapitaal van ongeveer 10 miljoen euro samen krijgen. De deelnemers zouden hun spaarreserves dan bij hun huidige fonds moeten achterlaten om die 33 procent belastingen niet te moeten betalen, maar vanaf volgend jaar kunnen ze hun Riziv-bijdrage in de nieuwe pot storten. Op dit moment probeer ik zoveel mogelijk collega’s warm te maken voor dat idee. De meesten vallen uit de lucht: ze dachten dat het wel goed zat met hun pensioenfonds. Niet dus.’
Meer informatie via: www.moveyourmoney.be/duurzaam-pensioen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
