Politici na banenverlies ING: ‘Laat je niet bedotten door argumentatie ING’

Met een banenverlies van 3.500 jobs bij ING vloeit alweer bloed in de bank- en verzekeringssector. Onder meer Waals minister-president Paul Magnette reageert scherp op de aangekondigde ontslagronde. “De banken die in ons land verankerd zijn, tonen meer respect”

Laat jullie niet bedotten door het argument dat een bank zoals ING ontslaat door de digitalisering van de economie. Dat heeft Waals minister-president Paul Magnette verklaard, voor aanvang van een gastcollege aan studenten politologie van de UCL in Louvain-la-Neuve.

Het zogenaamde Marshallplan van de Waalse regering, dat de Waalse economie een boost moet geven, stelt onder meer scherp op de digitalisering van de economie. Maar het zou een vergissing zijn te denken dat die evolutie alleen maar kwalijke gevolgen heeft voor de werkgelegenheid, stelt Magnette.

De technologische evolutie is slechts een deel van de verklaring voor de beslissing van ING. “Uiteraard is er een globale herstructurering bij de dienstensector. Maar de digitalisering zorgt ook voor jobs. Er is software nodig, onderhoud, veiligheidsdiensten, enzovoort”, legt Magnette uit.

“Het is een te gemakkelijke uitleg om de dividenden te doen stijgen. ING heeft de afgelopen tien jaar bijna 7 miljard euro naar Nederland gesluisd. Zijn ceo heeft enkele weken geleden 25 procent loonsverhoging gekregen. Hij verdient veertig keer meer dan het gemiddelde van zijn personeel. Dat alles verstoort de regels van het samenleven”, voegt de Waalse regeringsleider er aan toe.

Hij wijst nog op het belang van lokale verankering, ook in de bankensector. “De banken die in ons land verankerd zijn, tonen meer respect. En we zullen blijven herhalen dat ze door de overheid zijn geholpen toe ze het nodig hadden, en dat het nu hun beurt is collectieve verantwoordelijkheidszin te tonen”. Magnette herhaalt tot slot zijn pleidooi om de wet-Renault te hervormen om de rechten van het personeel tegenover multinationals te versterken.

PS-voorzitter Elio Di Rupo wil dat er sancties komen voor “beursontslagen”. Hij reageert daarmee op de aangekondigde herstructurering bij de bank ING. “Na Caterpillar en na Axa gaat opnieuw een bedrijf dat winst maakt, maar niet genoeg voor zijn aandeelhouders, over tot ontslagen. De voorbije tien jaar heeft ING België 7,2 miljard euro dividenden uitgekeerd aan zijn Nederlands moederbedrijf”, laakt Di Rupo.

Twee jaar geleden diende Kamerlid Ahmed Laaouej een wetsvoorstel in dat sancties voorziet voor “beursontslagen”, onderstreept de PS-voorzitter. Hij haalt ook zijn idee aan om in Belgisch recht een onderneming met “medebeslissing” op te richten. Daarin zou elke beslissing groen licht moeten krijgen van zowel de aandeelhouders als van het personeel, met vetorecht voor beide partijen.

Di Rupo verwijst ook naar de digitalisering van jobs. Daarom vindt hij het noodzakelijk werk te maken van een betere verdeling van de jobs, door middel van een vermindering van de arbeidsduur met compenserende aanwervingen door een deel van het budget voor werkloosheid en dalingen van de sociale bijdragen in te zetten voor de jobs die werden gecreëerd in het kader van de daling van de arbeidsduur.

Er moet een einde komen aan een systeem waarbij bedrijven winst boeken dankzij het personeel, miljarden doorsluizen naar de aandeelhouders en dan mensen gaan ontslaan. Dat zegt sp.a-voorzitter John Crombez.

“Wat de grootbanken op dit moment aan het doen zijn in België, is een pure schande”, vindt Crombez. Hij wijst erop dat ING tijdens de eerste helft van 2016 meer dan 0,5 miljard euro winst heeft gemaakt. “Dankzij het personeel, dat hebben ze zelf gecommuniceerd”, merkt de sp.a-voorzitter op.

“En de beloning is dat mensen worden ontslagen omdat ze goed gewerkt hebben en dat miljarden zijn doorgesluisd naar de aandeelhouders. Dit systeem gaat moeten ophouden en we gaan onderzoeken hoe we daar een stop op kunnen zetten”, aldus nog Crombez.

Het nieuws dat door de herstructurering bij ING 3.500 jobs bedreigd zijn, is voor minister van Werk Kris Peeters “verschrikkelijk voor de mensen die hun job bedreigd zien en voor de jobcreatie”. In een reactie in op Radio 1 zei hij dat hij na de ondernemingsraad contact heeft met de directie. Hij sluit niet uit dat er nog herstructureringen komen bij andere banken en heeft aan de sectorfederatie Febelfin gevraagd solidariteit te tonen en de oprichting te onderzoeken van een fonds dat het ontslagen personeel moet heroriënteren.

Volgens Peeters is de herstructurering te verklaren door het digitaal bankieren, de lage rente en nieuw banktechnieken. Daarom sluit hij niet uit dat nog andere banken zullen volgen en is het belangrijk dat de sector reageert en een fonds opricht om de mensen die hun job verliezen te heroriënteren. “We hebben de banken in het verleden geholpen met miljarden. Het is nu aan de banken om hun verantwoordelijkheid te nemen voor de herscholing van het personeel”, vindt de minister van Werk.

Peeters wil er alles aan doen om het aantal ontslagen zoveel mogelijk te beperken en de mensen zo snel mogelijk aan een nieuwe job te helpen. Van de directie van ING wil hij weten hoe ze het sociaal overleg zal organiseren in het kader van de wet-Renault. De wetgeving rond brugpensioen is ook voor banken van toepassing, maar voor de minister is het nog te vroeg om daarover te praten. Er is alvast geen specifieke verlaging van de leeftijd voorzien, voegde hij er nog aan toe.

“Dit is een nieuw zware slag voor de werknemers en de werkgelegenheid. Deze herstructurering wordt over meerdere jaren gespreid met een groot aandeel voor de natuurlijke afvloeiingen. Laat ons hopen dat de procedure Renault die nu opgestart wordt het aantal ontslagen kan beperken. Het bedrijf moet de mensen die moeten vertrekken ondersteunen”, reageert MR-voorzitter Olivier Chastel.

De herstructurering komt er volgens Chastel voor een groot deel door de digitale revolutie. “De Belg heeft vandaag nog zeer zelden contact met zijn bankkantoor. De bank is online toegankelijk via internet of smartphone. Maar het agentschap heeft aan belang ingeboet, de ict-banen zijn in volle ontwikkeling”, benadrukt hij.

“Voor de werknemers die geconfronteerd worden met de sluiting of herstructurering van hun bedrijf, zijn de opeenvolgende aankondigingen van de laatste weken een drama, en hun ongerustheid en woede is begrijpelijk”, vindt Charstel. “Maar de balans en de vooruitzichten zijn duidelijk: onder de regering-Michel kwamen er 76.000 nieuwe jobs bij. De Nationale Bank voorspelt dat tussen 2016 en 2018 er 140.000 jobs bijkomen. Het Planbureau spreekt van 230.000 jobs in de periode 2016-2021, ondanks de zwakke groei.”

Oppositiepartij Groen is niet te spreken over de aangekondigde ontslagenreeks bij ING. Voorzitter Meyrem Almaci vindt bovendien dat de regering-Michel zich te laks opstelt tegen de “wanpraktijken” van banken die uit winstbejag hakken in jobs en de gevolgen daarvan afwentelen op de sociale zekerheid.

Groen hekelt de manier waarop ING gretig gebruik maakte van fiscale voordelen die de Belgische politiek aanbood, met name tijdens de financiële crisis, maar tegelijk miljardendividenden bleef uitkeren aan het hoofdkantoor in Nederland. “Men sluist de winst door naar het buitenland, en stuurt de werknemers op vervroegd pensioen of dumpt hen in een werkloosheidsuitkering.”

De groenen roepen op tot een “politieke vuist” tegen dergelijke praktijken, met name door het wetsvoorstel te stemmen dat Groen en Ecolo klaar hebben. “Met ons voorstel wordt de staatssteun, die bedoeld is om jobs te creëren, teruggevorderd bij dergelijke massale ontslagen. Op die manier behoud je hefbomen om toekomstige banen te creëren, maar heb je een stok achter de deur als het fout loopt.”

Ecolo roept de federale regering op om van economische strategie te veranderen. Voor de Franstalige groenen is er nood aan maatregelen om de economie te reguleren. “Bij de sluiting van Caterpillar hebben we onze voorstellen herhaald voor een koppeling van steun aan reële jobcreatie en een verbod op buitensporige dividenden. Na de aankondiging van ING zijn ze des te actueler. Er moet dringend rekening mee gehouden worden”, stelt covoorzitter Patrick Dupriez in een mededeling.

Ecolo is verontwaardigd over de ontslagen omdat ING de laatste jaren meer dan 7 miljard euro heeft doorgesluisd naar het Nederlandse moederhuis, terwijl de bank genoot van het “gulle fiscale beleid” van de staat. De Franstalige groenen nemen het niet dat de werknemers als ‘variabele’ gebruikt worden en de grootste bedrijven de Belgische economische en sociale belangen schaden.

“Het is te gemakkelijk om de gevolgen van een blinde winstlogica af te wentelen op de sociale zekerheid. Als de federale regering niet op tafel slaat, dreigen andere grote ondernemingen het voorbeeld van Caterpillar en ING te volgen. Het is hoog tijd om wetten te stemmen die onze economie en werkgelegenheid beschermen, bijvoorbeeld door de overheidssteun terug te vorderen bij ongerechtvaardigd ontslag. Een toekomstige fiscale hervorming moet de fiscale instrumenten afschaffen die sommigen in staat stellen hun winsten te maximaliseren, en moet inzetten op de lokale jobs van onze KMO’s”, voegt de andere covoorzitster van de Franstalige groenen, Zakia Khattabi, eraan toe.

Vlaams minister-president Geert Bourgeois omschrijft de herstructurering bij ING als een “sociaal drama van een uiterst grote omvang” met zeer veel ontslagen. Maar hij wijst erop dat minister van Werk Philippe Muyters reeds overleg heeft gehad met de VDAB en Febelfin over de heroriëntering van de ontslagen werknemers. Er werden theoretische profielen uitgewerkt, die nu in de praktijk moeten gebracht, zie hij maandag op Radio 1.

Geert Bourgeois wijst erop dat de problemen in de banksector een gevolg zijn van een aantal oorzaken waar de Vlaamse regering geen vat op heeft. Hij verwijst onder meer naar grote internetspelers die in het bankieren actief worden, de digitalisering van bankieren en de lage rente.

(Belga/SK/NS)