‘Is de keuze voor de toekomst van onze kinderen er écht eentje met peperdure straaljagers?’

‘Als besparen daadwerkelijk de enige optie is, is het dan zo veel gevraagd om met de vrijgekomen middelen deugdzaam om te gaan?’, zo vraagt Aaron Ooms zich af. Hij begrijpt niet waarom de regering aan slecht gevechtstuig zo veel belastinggeld wil uitgeven.

Om de toekomst van onze kinderen te vrijwaren. Zo klinkt hét standaardantwoord van deze regeringen wanneer ze de eenzijdige besparingen moeten rechtvaardigen. Een mooi antwoord is het. Bekt goed en klinkt positief, zelfs in die mate dat velen erin geloven. Maar wanneer alle inspanningen die gezinnen en werknemers in dit land moeten leveren, onder meer dienen om peperdure gevechtsvliegtuigen te kopen, krijgt dat verhaal een flinke deuk. Dan gaat het niet langer om perceptie, halve waarheden of leugens. Het is de realiteit op zijn Belgisch: surrealisme ten top.

Want hoe leg je aan ouders van studerende kinderen in godsnaam uit dat schoolfacturen of het inschrijvingsgeld aan de universiteit de hoogte in ‘moet’, terwijl miljarden klaar staan voor de aankoop van de gloednieuwe ‘Bliksem’ (de bijnaam van de F-35 die het leger zo graag wil)? Hoe moet een directeur van een basisschool aan gezinnen uitleggen dat er minder geld is om hun kinderen op maat te begeleiden, terwijl honderden miljoenen klaar staan om die nieuwe armada jaarlijks (!) een beurt te geven? Het antwoord is even simpel als kort: niet. Want je krijgt dat niet uitgelegd.

‘Efficiëntie-oefening’

Als besparen daadwerkelijk de enige optie is, is het dan zo veel gevraagd om met de vrijgekomen middelen deugdzaam om te gaan? Of – zoals excellenties van de Vlaamse en federale regering het zo graag zelf zeggen – efficiënt? Het valt me op dat diezelfde “efficiëntie-oefening” wegsmelt als sneeuw voor de zon, telkens als de vliegtuigen van Defensie ter sprake komen. Hoe zou je zelf zijn als ze er in Nederland al lang uit zijn dat de F-35 niet deugt. Daar spreken ze nu zelfs over een miskoop: de ‘Bliksem’ kan alles, maar niets op een degelijke manier. En toch… en toch wil de federale regering miljarden uitgeven aan de aankoop ervan en ook nog eens 283 miljoen euro per jaar om ze operationeel te houden.

283 miljoen euro per jaar. Dat is geen habbekrats in tijden dat we duurzaam moeten omspringen met de middelen die we hebben. Om het even tastbaar te maken: 283 miljoen euro is niet alleen de helft van het defensiebudget, maar is ook 100 miljoen euro meer dan de besparingen in ons onderwijs. Een cynicus zou bijna denken dat minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) en Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) daadwerkelijk tot de conclusie gekomen zijn dat een stevige gevechtscapaciteit de beste waarborg is om de toekomst van onze kinderen te vrijwaren. Maar voor cynisme ben ik nog te jong en wil ik zo lang mogelijk op afstand houden.

Overvloed aan alternatieven

Daarentegen probeer ik de zaken te begrijpen: wetende dat bovengenoemde ministers elk in een andere regering zitten, wetende dat defensie federale materie is en onderwijs Vlaams, wetende dat Vandeput en Crevits een pak ouder en dus ook onnoemelijk wijzer zijn dan ik. Ik pieker me suf en kan niet anders dan die éne cruciale vraag op te werpen in hun richting: is de keuze voor de toekomst van onze kinderen er écht eentje met peperdure straaljagers? Menen jullie dat? Nochtans zijn er alternatieven bij overvloed om onze kinderen en zovele jongeren rondom mij te dienen: een degelijk, toegankelijk en betaalbaar onderwijs, het wél uitbetalen van de volledige kinderbijslag, betaalbare kinderopvang, wachtuitkeringen voor jongeren die hopeloos op zoek zijn naar een job,… Het zijn maar enkele suggesties.

Dus beste regeringen, een kleine tip: vergooi ons belastinggeld niet aan slecht gevechtstuig. Naar de bliksem met die ‘Bliksems’. Gebruik daarentegen die budgettaire ruimte om te investeren in een échte toekomst.

(Aaron Ooms is voorzitter van de Jongsocialisten)