Welk verhaal blijft u bij?
Jürgen Augusteyns: Ik was er vrijdag voor de eerste keer. Na wat ronddolen raakte ik aan de praat met vier mensen uit Aleppo. Een van hen wilde graag gefotografeerd worden. Dertig dagen was de man onderweg geweest. Tijdens de reis was zijn vrouw gestorven, hij was hier verder helemaal alleen. Ik maakte de foto, praatte nog wat na, en ging verder met fotograferen elders in het kamp. Thuis drukte ik het beeld af en toen ik ’s zondags terugging, nam ik de print mee. Ik ging naar hem op zoek, en gaf hem de foto. Ik zal de ontroering, de trots – hij toonde de foto meteen aan zijn vrienden – en de dankbaarheid nooit vergeten.
Hoe reageren die mensen op een fotograaf? Voelen ze zich aangestaard?
Augusteyns: Veel hangt af van de manier waarop je ze benadert. Als ik iemand echt wil portretteren, vraag ik het eerst. Soms raak je in gesprek, andere keren krijg je een instemmend knikje, en soms – maar heel zelden – geven ze je een teken dat ze liever niet gefotografeerd willen worden.
Ook de kleine camera die ik gebruik, stelt me in staat om discreet werken. Grote camera’s kunnen intimiderend zijn, dat mag je niet onderschatten. Je mag nooit vergeten dat de omstandigheden allesbehalve een comfortzone creëren. Deze mensen komen uit een conflictgebied en reageren soms navenant als je ze bruuskeert. Maar als je zelf rustig bent, en je behandelt ze op een respectvolle manier, kom je al een heel eind. Ik had nooit het gevoel een ‘indringer’ te zijn. Je loopt er uren rond, je gaat een paar dagen later nog eens terug, en al snel herkent men je.
Er wordt weleens gezegd dat de lens een filter is voor miserie. Is dat zo, of net niet?
Augusteyns: De beslissing om op dat moment dat beeld te maken, duurt een fractie van een seconde. Dan schakel je over op technische modus: kader, licht enzovoort. Dat doe je automatisch. En toch: soms loopt het anders. Vrijdag ‘kon’ ik sommige mensen niet fotograferen, omdat hun verhalen zo schrijnend waren. Het ging door merg en been. Ik kon op dat moment simpelweg niet vragen om een foto van ze te maken, dat ging niet meer. Als je niet in staat bent om empathie te beoefenen wanneer je fotografeert, kun je volgens mij ook geen goede beelden maken.
Bekijk hier ook andere beelden van Jürgen Augusteyns
Vluchtelingencrisis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier