N-VA-voorzitter Bart De Wever weet het zelf: ‘Een aantal mensen vindt mij ongetwijfeld een waardeloze politicus, maar ik ben niet waarden-loos.’ Een gesprek over zijn partij na de slechte peilingen en het einde van zijn voorzitterschap, Elio Di Rupo en Filip Dewinter, de Turteltaks en een meerwaardebelasting, het ‘failliet’ van links en de ‘onnozelheid’ van het intellectuele debat in Vlaanderen. ‘De Vlaamse pers verveelt mij.’
De agenda van Bart De Wever, burgemeester van de grootste Vlaamse stad en voorzitter van de grootste partij van het land, zit eivol. Wanneer hij Knack ’s morgens vroeg ontvangt in zijn bureau in het Antwerpse stadhuis, verstaat hij de kunst om tegelijk handen te schudden en de post door te nemen. De eerste brief die hij tussen zijn vingers houdt, is een handgeschreven smeekbede van een Franstalige Belg om ‘aub ook in Wallonië een N-VA-afdeling op te richten’. De Wever: ‘U kunt niet geloven hoeveel brieven en e-mails ik in die zin krijg. Elke dag zijn er Walen die bij mij komen klagen dat ze het socialisme, de stakingen en het immobilisme dat hun regio teistert spuugzat zijn.’
Voor wanneer is de oprichting van de N-VA-afdeling in Wallonië?
BART DE WEVER: Je moet je nooit mengen in een andere democratie.
De regering-Michel krijgt steeds meer kritiek omdat ze geen meerderheid heeft in Wallonië.
DE WEVER: Ik las onlangs in Knack dat Louis Tobback (SP.A) dat twee jaar na de regeringsvorming heeft ontdekt, en zich daarom afvraagt of ik nog kan slapen. Terwijl die deur is opengezet door de regering-Di Rupo. Ik heb in 2011 aangeklaagd dat een Belgische regering zonder Vlaamse meerderheid geen democratische constructie was, maar toen had ik zogezegd geen recht van spreken. De federale regering had toch een Belgische meerderheid, zei men mij, en België is toch één democratie, één en ondeelbaar? In 2014 ben ik gewoon door de openstaande deur gestapt. En dan roept men ineens: ‘Deze regering heeft geen legitimiteit want in de Franstalige democratie krijgt ze slechts steun van een minderheid.’ Sorry, dat is niet mijn probleem.
De harde oppositie aan Franstalige kant is stilaan wel het eerste probleem van de regering-Michel.
DE WEVER: Ik zeg u: de zes miljoen Vlamingen zijn mijn lotsgemeenschap. Aan hen moet ik verantwoording afleggen. Een meerderheid van die Vlamingen heeft bij de verkiezingen een duidelijke keuze gemaakt voor economische hervormingen en saneringen, en voor een strakker veiligheids- en immigratiebeleid. De N-VA geeft deze mensen wat ze vroegen. Met Jan Jambon op Binnenlandse Zaken hebben we eindelijk een minister die borg staat voor onze veiligheid, het contrast met het beleid van zijn voorgangster Joëlle Milquet (CDH) is tamelijk copernicaans. En op sociaaleconomisch vlak voeren we de hervormingen door waarvan we allemaal weten dat ze er moesten komen. Ik heb dus mijn democratische plicht gedaan. Dat de meeste Franstalige Belgen twee jaar geleden opnieuw hebben gestemd voor partijen met een linkse analyse, nog altijd meer schulden willen opbouwen en de gevolgen van een opengrenzenbeleid willen dragen, is mijn probleem niet.
Een groot probleem voor een federale regering is toch altijd de zaak van de grootste regeringspartij, dus van de N-VA?
DE WEVER: Wat wilt u dat ik doe? Bij de verkiezingen van 2019 zullen de meerderheidspartijen in de twee democratieën rekenschap moeten afleggen over het gevoerde beleid. Ik hoop oprecht dat in Wallonië de centrumrechtse strekking dan versterkt wordt. Want als links er in 2019 in Wallonië op vooruit zou gaan, zitten we pas echt in een scenario van een failed nation, want dan kan het zo niet verder. Als men in Wallonië zegt dat men de Belgische democratie niet meer aanvaardt en men niet accepteert dat België bestuurd wordt door een democratische meerderheid, dan moet men de consequenties daarvan aanvaarden. Dan moet Wallonië zeggen: we willen een links landje zijn, een soort Griekenlandje in het noorden. Dat men dat dan maar doet, maar het liefst voor eigen rekening.
Cynisch gezegd: de harde opstelling van de Franstalige socialistische vakbond FGTB is een geschenk voor de N-VA. Hoe meer er gestaakt wordt en hoe roder de vlaggen zijn, hoe meer die FGTB’ers kleur geven aan uw stelling dat het linkse Wallonië wezenlijk verschilt van Vlaanderen.
DE WEVER: Dat de stakingen een ‘geschenk’ zijn, klinkt zelfs mij te cynisch. Maar inderdaad, de FGTB is het levende bewijs dat de N-VA gelijk heeft,en dat onze analyses pertinent zijn. En het is ook duidelijk dat PS-voorzitter Elio Di Rupo daarvan wakker ligt. Vandaar ook zijn amechtige tussenkomst in de Kamer tegen premier Charles Michel (MR). Ik zeg het met spijt in het hart, maar met die interventie bewees Di Rupo dat hij dépassé is. De pers heeft ervan gemaakt: ‘Di Rupo clasht met Michel’, maar eigenlijk was het een deerniswekkend schouwspel. Hij is uitgelachen door de Kamer. Dat is een groot probleem voor zijn partij.
Even opvallend was de gezamenlijke oproep van de socialistische fractieleider Laurette Onkelinx (PS) en Meryame Kitir (SP.A) aan de vakbonden om níét in verspreide slagorde te staken, ‘want dan komt ook het land in gevaar’.
DE WEVER: De PS heeft in Wallonië krachten ontketend die ze niet meer onder controle heeft. Tja, als je de doos van Pandora opent, en Raoul Hedebouw (PTB/PVDA) komt eruit, dan heb je een probleem. Die man krijg je er niet zomaar weer in. De cipiersstaking is zó ver voorbij alle rede en redelijkheid dat zelfs de wildste PS’ers, primaire types zoals FGTB-kopstuk Marc Goblet, met hun derde actieve hersencel inmiddels ook begrepen hebben dat deze wilde actie ook voor hen geen goede zaak is. Maar die geest krijgen ze niet meer zomaar weer in de fles. Elke dag bewijzen de Waalse stakers dat de N-VA gelijk heeft.
Is dat zo? In het zuiden van het land doen zich toch dezelfde trends voor als in Vlaanderen? Zelfs in progressieve kringen klinkt daar steeds luider de roep dat moslims zich dringend moeten aanpassen.
DE WEVER: Dat heeft niets te maken met een convergentie tussen Vlaanderen en Wallonië, dat is puur het gevolg van de laïcistische invloed van Frankrijk en de ideeën van schrijvers zoals Michel Houellebecq die doorsijpelen in het intellectuele debat. Als je als Vlaming wilt weten hoever je kunt gaan om met de Franstaligen een politiek akkoord te sluiten over burgerschap en identiteit moet je gewoon de Franse kranten lezen. Onze Franstaligen trekken de grens bij wat ze kennen vanuit Frankrijk. Maar als er in Frankrijk iets beweegt, zijn ze wel ongelooflijk snel mee. Thema’s die voor de PS eigenlijk te ‘gevoelig’ liggen, worden bespreekbaar vanaf het ogenblik dat men in Parijs van mening verandert. Verder zou ik daar niet te veel goeds uit afleiden voor de samenhang van het Belgische model.
Er zijn nog gelijkenissen. Oud-burgemeester Philippe Moureaux (PS) herinnert er graag aan dat de eerste integristen die de boel op stelten kwamen zetten in Molenbeek afkomstig waren uit Antwerpen.
DE WEVER: De meeste West-Europese steden hebben soortgelijke problemen, het verschil wordt gemaakt in de aanpak ervan en het raakvlak dat je probeert te vinden bij je eigen bevolking. Overal in Europa zie je dat grote Noord-Afrikaanse migratiegemeenschappen, en vooral van mensen van Marokkaanse origine, problemen hebben om zich in de samenleving te integreren. Onze cijfers tonen aan dat 75 procent van de meldingen van radicalisering betrekking heeft op ‘Marokkanen’. Voor men mij weer van stigmatisering beschuldigt: dat is een feit dat zich in heel Europa voltrekt. En dat is natuurlijk ook de voedingsbodem voor islamisme en terrorisme. Maar in tegenstelling tot in Molenbeek hebben wij de problematische jongeren wel goed in kaart gebracht, vandaar dat we ze in een vroeg stadium konden vatten. Ginds moest men ontdekken dat er zich in een zogenaamd huis van het OCMW vijf mannen met twintig kalasjnikovs ophielden. Ik denk niet dat meneer Moureaux veel recht van spreken heeft.
Er is ook een duidelijke tegenstelling zichtbaar: terwijl extreemrechts in Vlaanderen weer groeit, gaat in Wallonië extreemlinks vooruit.
DE WEVER: De aantrekkingskracht van extreemlinks in Wallonië is het spiegelbeeld van het succes van het Vlaams Belang. Het gaat namelijk om dezelfde kiezers. De Waal die voor de PTB stemt, is dezelfde ontevreden burger die in Frankrijk achter het Front National aanloopt en die in Vlaanderen terugkeert naar het Vlaams Belang. Het is de kiezer die zich verweesd en door iedereen verlaten voelt.
Ook door jullie dus, want een deel van jullie nieuwe kiezers lijkt terug te keren naar het VB.
DE WEVER: Daarom is het onze opdracht om de kiezer bij de les te houden en ons palmares beter te verdedigen. Maar mag ik u eraan herinneren dat de N-VA de vorige jaren kon doen wat de linkerzijde nooit is gelukt: kiezers weghalen bij het Vlaams Belang? Wij hebben hen overtuigd dat het nuttiger is om te stemmen voor een partij met realistische, constructieve maatregelen, dan voortdurend de middenvinger op te steken. Maar met de vluchtelingencrisis en het islamterrorisme bestaat natuurlijk het risico dat die vingers weer omhooggaan. Elke rechtse populist in Europa die kan lezen en schrijven heeft goud in handen. Nu, ik klaag nog niet: met 10 procent in de peilingen hinkt het Vlaams Belang eigenlijk achterop bij de extreemrechtse partijen elders in Europa. (op dreef) De neergang van extreemrechts vond men ter linkerzijde natuurlijk ontzettend jammer. Ik zal nooit de reactie vergeten van de aftredende socialistische schepen Robert Voorhamme, de dag na de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen: ‘Het Vlaams Belang heeft ons toch wat teleurgesteld.’ Dat zegt toch alles? Wat was de analyse van De Morgen na de laatste peilingen waaruit bleek dat het Vlaams Belang won? Dat de linkerzijde zich in de handen kan wrijven, want elke stem voor het Vlaams Belang helpt bij de terugkeer van de SP.A en de PS in de regering. I rest my case.
Feit is dat de laatste peiling niet goed was voor de N-VA.
DE WEVER: De grootste vluchtelingencrisis sinds de Tweede Wereldoorlog en de plotse manifestatie van moslimterrorisme zijn geen geschenk voor een regeringspartij. En natuurlijk staan sommige Vlaams Belangkiezers die vanaf 2009 voor ons begonnen te stemmen nog altijd open voor het verhaal van Dewinter en co. Nochtans ‘socialiseren’ wij hen: door naar elkaar te luisteren stellen die mensen hun inzichten bij. Maar dat proces vergt tijd: we moeten die kiezers doordringen van ons verhaal en onze analyses, en dat duurt jaren.
In hoeverre verstoort een slechte peiling de partijwerking?
DE WEVER: Politieke peilingen zijn als de kwartaalresultaten van een bedrijf. Op zichzelf hebben ze geen betekenis, maar ze bepalen de sfeer op de werkvloer. Een goede peiling versterkt het gevoel dat het leiderschap de juiste richting aangeeft. Intern wordt de koers dan niet ter discussie gesteld. Het geeft wind in de zeilen. Een slechte peiling bezorgt ons geen lood in de schoenen, maar op de tweede rij beginnen sommigen zich te roeren. Men zegt dan sneller: ‘Zouden we niet dit, of moeten we niet dat?’ Het kost dan meer tijd en energie om de troepen ervan te overtuigen dat de gekozen koers de juiste is.
Ook bedrijfsleiders en ondernemers zijn ontgoocheld in de regering-Michel: de centrumrechtse meerderheid realiseert niet wat ze heeft beloofd, de aangekondigde veranderingen gebeuren veel te traag.
37De regering-Di Rupo was ideologisch een stuk heterogener samengesteld dan de regering-Michel, maar hing politiek hechter aan elkaar dan dit ‘kibbelkabinet’.
DE WEVER: De regering-Michel wil een structureel tekort van 12 miljard euro tot nul herleiden. Dat betekent dus dat we voor een ongelooflijke zware saneringsoefening staan. Bovendien willen we die operatie in een ongezien tempo doorvoeren. Dat zoiets zonder interne spanning zou kunnen, is nogal illusoir. Vooral als de verschillende regeringspartijen voor een stuk op dezelfde kiezers mikken, zoals nu. De partijen van de meerderheid zijn op z’n best concullega’s. Vandaar de ‘oppositie in de meerderheid’.
Een oude wet zegt dat de regering eerder in de problemen komt door interne tegenstellingen dan door druk van de parlementaire oppositie.
DE WEVER: De zwakte van de oppositie speelt ons parten. In heel Europa is de linkerzijde ideologisch failliet. Links heeft het debat over identiteit totaal gemist. Bovendien heeft links ook geen bruikbare theorie over welvaartscreatie. Ik ben helemaal niet onder de indruk van wat de SP.A en Groen daarover zeggen. Groen zegt: we zullen 18 miljard belastingen op vermogen heffen. Dat is verhoudingsgewijs twintig keer meer dan in Frankrijk. Hoe geloofwaardig ben je dan? En de SP.A komt ook niet veel verder dan een vermogenswinstbelasting, waarvan ze zelf 25 jaar heeft nagelaten om ze in te voeren. De parlementaire oppositie overtuigt niet, zodat de schijnwerper vanzelf weer op de regering gericht staat.
Kan het komende begrotingsoverleg eindigen zonder een vorm van rijkentaks?
DE WEVER: Mensen hechten vandaag bijzonder veel waarde aan fairness, dus dat staat hoog op de agenda van de federale regering. Er moet iets gebeuren, maar ik zie nog niet wat. Als de knop die miljarden opbrengt echt zou bestaan, waarom hebben de socialisten en de groenen er dan nooit op geduwd? Waarom deden zij dan juist het omgekeerde? Wie heeft de notionele-interestaftrek ingevoerd? De excess profit-ruling? Nu roept John Crombez dat we die 700 miljoen euro die de excess profit-ruling gekost heeft, moeten terugvragen aan de multinationals. Dat hij eerst eens uitlegt waarom paars-groen dat stelsel heeft opgestart.
Toch heerst het gevoel dat dit een regering van en voor de rijken is. En de regering-Michel overtuigt niet in het bewijzen van het tegendeel.
DE WEVER: Toch zijn mensen met een inkomen uit arbeid erop vooruitgegaan. De oppositie kan het betwisten, maar de Nationale Bank liegt niet: dankzij de taxshift gaan de lage inkomens erop vooruit. Zij hebben nu al 100 euro netto extra, en dat loopt op tot 150 euro. Dat is veel geld voor mensen met een laag inkomen. De koopkracht voor werkende mensen is erop vooruitgegaan. En wie leeft van zijn spaarrekening is er de laatste jaren fors op achteruitgegaan. Er is geen rente, en de regering heeft de belastingen op vermogens en de roerende voorheffing verhoogd om de taxshift te financieren. Er is nog de Kaaimantaks, en de financiële sector moet een bijdrage betalen die hoger is dan ooit. Men doet alsof de regering de hoge inkomens niet wil aanpakken, maar dat is niet juist.
Komt er een meerwaardetaks, die overal bestaat behalve in België? Zelfs het Internationaal Monetair Fonds dringt erop aan.
DE WEVER: Ik ben niet tegen een meerwaardetaks, op voorwaarde dat ze de middenklasse niet raakt. Want let op wat je vraagt. Als je een meerwaardebelasting wilt, zal men uitkomen bij zaken die niet verplaatsbaar zijn – en kapitaal beweegt makkelijk. Dan kom je al snel bij vastgoed uit, en dat is de meest anti-Vlaamse belasting die je in België kunt heffen. De middenklasse die vandaag om fairness roept, zal ze morgen betalen.
Zelfs in een interview met een N-VA-voorzitter dreigt de federale regering met alle aandacht te gaan lopen. Terwijl zeker uw partij tevreden mag zijn met het parcours van de Vlaamse regering: de onderwijshervorming draagt de N-VA-signatuur, net zoals de afslanking van de provincies en de hervorming van de kinderbijslag. Zelfs de overkoepeling van een deel van de Antwerpse Ring strookt met wat Ben Weyts als Vlaams verkeersminister zegt: ‘Ik wil zo veel overkoepelen als kan.’
DE WEVER: Dat is zo. En het is ironisch dat nu het regionale niveau de hand aan de ploeg slaagt, het federale alle aandacht wegzuigt. Dat is soms frustrerend, ja. De hervorming van het onderwijs is voor mij een homerun. Er komt geen brede eerste graad, er is geen uitstel van de studiekeuze, we behouden het aso, in de lagere school introduceren we vakleraars: voor mij is dat een perfecte hervorming. Maar het heeft geen zin om daar hard over te toeteren. Roepen dat ‘de N-VA het onderwijsdebat volledig heeft gewonnen’ zou voor spanningen zorgen in de Vlaamse regering. Vlaanderen heeft altijd al rustiger kunnen besturen: als je spanning en sensatie zoekt in de politiek moet je niet in het Vlaams Parlement zijn, maar in de Kamer.
De Turteltaks is wel een molensteen om de nek van de Vlaamse regering.
DE WEVER: De Vlaamse regering had in de eerste week na haar aantreden moeten zeggen: ‘Beste bevolking, uit de kast van een aftredend minister is een rottend lijk gevallen.’ Jammer maar helaas heeft ze daar veel te lang mee gewacht, en dus kleeft die maatregel aan de huidige coalitie. Dat is een gemiste kans. En de oppositie heeft gedaan we ze moet doen: oppositie voeren. Alleen is ze weinig geloofwaardig. De ‘Turteltaks’ is een gevolg van een drang naar groene stroom en de wijze waarop vorige ministers die hebben gestimuleerd: zonder visie, overgesubsidieerd, surfend van de ene hype naar de andere. Over de modernisering van onze kerncentrales mocht nooit worden gesproken, terwijl dat natuurlijk klimaatneutrale energie is waarin we wel expertise en voorsprong hadden.
Hádden, zegt u. Accepteert u dat kernenergie stilaan verleden tijd is?
DE WEVER: Als men voortdurend praat over een kernuitstap, mag je van de elektriciteitsproducenten niet verwachten dat ze nog veel zullen investeren in hun knowhow. Desondanks lijkt het me logisch dat we de rest van deze eeuw nog aangewezen zullen zijn op kernenergie. We hadden dus nog een nieuwe kerncentrale kunnen bouwen en zelfs afschrijven vooraleer we ons kunnen veroorloven eruit te stappen. Er zullen nog reusachtige inspanningen nodig zijn om met het hele land de noodzakelijke omschakeling te maken naar duurzame, klimaatneutrale energie. Dus is het een totale illusie om te denken dat we in 2020 de kerncentrales al kunnen sluiten. Tenzij België natuurlijk zijn elektriciteit in Frankrijk gaat kopen. Dat wil zeggen: we sluiten onze eigen kerncentrales en betalen voor de elektriciteit van een kerncentrale vlak over de grens. Als de Fransen een overschot hebben, tenminste.
De Duitsers willen dat de Belgische regering een aantal reactoren in Doel en Tihange uit veiligheidsoverwegingen sluit. Doel ligt vlak bij Antwerpen. Bent u niet bang?
DE WEVER: Nee. Op het moment dat je aan de nucleaire veiligheid twijfelt, moet je alle centrales dicht doen, en meteen. Als de bevoegde controlediensten zeggen dat de kerncentrales niet meer veilig zijn, is het voorbij. Daar valt niet over te discussiëren. Maar in dat scenario zitten we vandaag niet. Helaas is er gedesinvesteerd, en daardoor duiken in de oude centrales nu een hoop mankementen op.
Iets anders. In de Kamer vindt nu het beladen maatschappelijke debat over inburgering plaats, en de aanpassing van de Grondwet.
DE WEVER: ‘Debat’? Sorry, maar ik kan het niet laten de cultuurpessimist uit te hangen. Ik gruw van de oppervlakkigheid en de verschraling van het publieke debat. Het blikveld van de media is beperkt tot vorige week en volgende week. Slechte peilingen verklaart de pers bij voorkeur aan de hand van twee of drie recente gebeurtenissen. Wat een onzin! De onnozelheid van het intellectuele debat in Vlaanderen… (onderbreekt zichzelf) Ik ga beter stoppen.
Gaat u vooral door.
DE WEVER: Ik betrap me erop dat ik in het weekend nauwelijks nog een krant gelezen krijg. Waarom zou ik ook, De Standaard is een slechte kopie van De Morgen geworden. (rolt met de ogen) Of de Gazet van Antwerpen: als je die edito’s leest, ben je heel ver van de rechtse krant op Linkeroever. De Vlaamse pers verveelt mij. Gelukkig heb ik duizend pagina’s Cicero bij de hand: de antieke auteurs geven mij nog altijd de beste inzichten over de politiek, bijvoorbeeld de manier waarop politici streven naar invloed, of wat ze doen om aan de macht te blijven. De geschiedenis herhaalt zich nooit omdat de context voortdurend verandert, maar de mensen veranderen niet. Mensen denken vandaag niet anders dan in de eerste eeuw voor Christus. Ook over identiteit, burgerschap, of de rol van religie in de samenleving. En dat sterkt mij in mijn overtuiging dat links ten prooi is van een ongelooflijke intellectuele schraalheid. Hoe de linkerzijde in het dragen van de hoofddoek het nec plus ultra ziet van de multiculturele samenleving is daar een bewijs van. Dat is toch verbijsterend? Waar is de tijd dat Hugo Claus zei: ‘Als ik een non over straat zie lopen, wil ik haar kap aftrekken?’ En nu roept men het individuele subjectieve recht op godsdienstvrijheid in bij elke vrouw die gesluierd wil gaan werken.
Het gaat niet om ‘godsdienstvrijheid’ in het algemeen, maar om de islam. Als er geen hoofddoekdebat was, zou geen enkele burgemeester een probleem hebben gemaakt van een loketbediende met een kruisje om de hals. U ook niet.
DE WEVER: Eigenlijk stelt u de vraag: wat zet dit debat op scherp? Zorgt een kruisje nog voor verhitte gemoederen? Nee, want het christendom is al lang geseculariseerd. De katholieke gelovigen leggen geen claim meer op de publieke cultuur. Ze gaan er ook niet meer van uit dat zij het recht of zelfs de plicht hebben om in naam van hun God een normen- en waardestelsel op te leggen aan de rest van de samenleving. Daarom gaat er van de kerstboom die elk jaar op de Grote Markt staat nog weinig religiositeit uit, behalve dat het een bepaalde spirituele sfeer geeft aan feesten die we allemaal vieren. Dat is het verschil met een stroming van gelovige moslims: die zijn wel eisend en revendicatief om hun godsdienstige regels in te brengen in onze publieke cultuur. Veel van wat zij vragen, gaat in tegen de collectieve richting die Europa sinds de verlichting is uitgegaan. Links lijkt er zich onvoldoende van bewust hoe uniek dat model is in de wereld van vandaag, en hoe broos.
Want waar zou men de linkerzijde eigenlijk verwachten? Toch in de cockpit van de verlichting? Waar zitten ze? Helemaal achteraan. Het is een publiek geheim dat het groene parlementslid Hermes Sanctorum een voorstel tot decreet heeft ingediend om het onverdoofd slachten helemaal te verbieden, en dat zijn partijgenoot Wouter Van Besien daar heel ongemakkelijk van wordt. Want Van Besien heeft in Antwerpen grote ambities, en de PVDA heeft in 2012 aan alle allochtonen uitgelegd dat de groenen in naam van de dierenrechten het onverdoofd slachten willen afschaffen, maar dat Peter Mertens de moslims zal verdedigen. Merkwaardig, hoe links het volk van opium voorziet. Waar is de linkerzijde van toen, die de mens zou bevrijden van de ketenen van een fictief opperwezen?
Waar zijn de conservatieven van toen? Ooit was elke lezer van ’t Pallieterke tegen homo’s, vandaag is Filip Dewinter haast de grootste pleitbezorger van de roze beweging, al is het maar om de moslims te jennen.
DE WEVER: Ik herinner me nog dat het Vlaams Blok bij ons op het college folders kwam uitdelen tegen homofiele leerkrachten. Maar nu sommige moslims zich bezondigen aan gaybashing, zien ze plots een nieuwe kiezersgroep. Politici zoals Dewinter zijn waarden-loos. Een aantal mensen vindt mij ongetwijfeld een waardeloze politicus, maar ik ben niet waarden-loos. Mijn visie op de samenleving is nog altijd dezelfde als toen wij vijftien jaar geleden met de N-VA begonnen. Burgerschap hoort bij de kern van mijn politieke verhaal.
In 2017 loopt uw termijn als N-VA-voorzitter af. Stopt u dan echt?
DE WEVER: Het is in principe niet de bedoeling dat ik daarna nog voorzitter ben. Als ik in 2017 het voorzitterschap van de N-VA kan overdragen, dan doe ik dat. Alleen ken ik vandaag de omstandigheden van 2017 nog niet. En net dan begint de aanloop van de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en de federale verkiezingen van 2019. Ik zal dan beslissen, op basis van de gegevens waarover ik dan beschik en de politieke kaart zoals ik die dan lees.
U houdt alle opties nog even open.
DE WEVER: Het is niet dat ik niet wil zeggen wat ik zal doen, ik kan het gewoon nog niet. Ik heb altijd gedaan wat de partij mij heeft gevraagd. Ik zal ook nooit de fout maken die ik andere politici heb zien begaan: denken dat het succes van je partij gelijk staat met je eigen rol als politiek boegbeeld. Dat is altijd het begin van het einde. Natuurlijk moet je niet voortijdig vertrekken om vooral niet eeuwig het verwijt te krijgen dat je je aan de macht vastklampt. Maar het is een ijzeren wet dat een politicus die aan de top staat het best beseft dat zijn tijd eigenlijk al voorbij is. Zoals Cicero schreef: ‘Alles wat zijn hoogtepunt heeft bereikt, heeft de vernietiging van zichzelf al ingezet.’
Doet u het eigenlijk nog graag? In Humo zei Siegfried Bracke: ‘Bart De Wever is heel eenzaam, denk ik.’
DE WEVER: Wat Siegfried Bracke bedoelde, moet u aan hem vragen. Als Siegfried een interview geeft, is er altijd minstens één verrassing, en meestal meer. (grijnst) Eenzaamheid is de prijs die je betaalt als je ergens de leiding opneemt. Ook dat is een ijzeren wet in de politiek. ‘Numquam minus solum esse quam cum solum esset‘: men is nooit minder alleen dan wanneer men helemaal alleen is.
Cicero?
DE WEVER: Hoe raadt u het?
DOOR WALTER PAULI EN EWALD PIRONET, FOTO’S DIETER TELEMANS
‘Ik klaag nog niet: met 10 procent in de peilingen hinkt het Vlaams Belang eigenlijk achterop bij de extreemrechtse partijen elders in Europa.’
’75 procent van de meldingen van radicalisering heeft betrekking op Marokkanen.’
‘Het lijkt me logisch dat we de rest van deze eeuw nog aangewezen zullen zijn op kernenergie.’
‘De Vlaamse regering had in de eerste week na haar aantreden moeten zeggen: “Beste bevolking, uit de kast van een aftredend minister is een rottend lijk gevallen.”‘
