‘Een nieuw jaar, een nieuwe heksenjacht op de automobilist’

In deze bijdrage voor het Schaduwparlement van Knack.be richt Jean-Marie Dedecker op de verkeerswetgeving in ons land. ‘Verkeersregels worden pas gerespecteerd als ze als logisch en rechtvaardig ervaren worden. Als amper 4 mensen op de 100 de wet respecteren, schort er iets aan de wetgeving.’

Geen emotioneler debat dan de polemieken over verkeersveiligheid. De auto, het stinkdier en de melkkoe van de Wetstraat. Voor de anti-autolobby zijn alle chauffeurs wegpiraten, potentiele kindermoordenaars en stinkdieren die de aarde doen opwarmen. Voor autofreaks zijn bakfietsers kleinzerige naïevelingen die lijden aan het NIMBY-syndroom. De waarheid ligt op de middenberm.

Vanaf 1 januari worden twee zware verkeersovertredingen als recidive beschouwd en met een rijverbod van drie maanden bestraft. In werkelijkheid het dubbele, vooraleer je je rijbewijs en psychologische testen terug afgelegd hebt, sta je een half jaar te voet. Zondigen is een menselijke daad, schreef Leo Tolstoj, en zondigen verrechtvaardigen is een duivelse daad. Maar er is een verschil tussen misdaad en straf, tussen zonde en boete. Er is echter niets zo efficiënt om een onrecht te creëren of in stand te houden dan het recht. De willekeur van het staatsapparaat. Voor lui die hun wagen beroepshalve nodig hebben, zoals een timmerman zijn hamer, is dergelijke strafmaat broodroof en Berufsverbot. In de jungle van verkeersregels en – borden vindt een kat haar jongen niet meer terug en loert het boze oog om elke hoek.

Verkeersremmende infrastructuur

Reeds jaren wordt er een immobiliteitsbeleid gevoerd, en worden files door de overheid bewust veroorzaakt. Infrastructuur werd verkeer remmend gemaakt: afschaffen van vier- en tweebaanswegen, verkeersdrempels, dicht schilderen van rijstroken, verkeershindernissen (van paaltjes tot bloembakken), onmogelijkheid tot inhalen, superboetes, antimobiele indoctrinatie met stigmatiseren en criminaliseren van de chauffeur, steeds hogere accijnzen en taksen,… Een auto mag je enkel nog assembleren voor de werkgelegenheid, maar je mag er zeker niet mee rijden.

Het alternatief, een rood-groen politiek opbod om het openbaar vervoer te promoten, faalt. We hebben het dichtste spoorwegnet van de wereld, maar wie van Veurne naar Brussel wil zit twee uren achterop de locomotief. Als je wil doorsporen naar Genoelselderen moet je een overnachting bijboeken. De kusttram is bejaardentransport met de snelheid van een huifkar : 69 opstapplaatsen en drie uur om 68 Km te overbruggen. Wie kennis gemaakt heeft met de vrijheid van persoonlijk vervoer, kan onmogelijk terugkeren naar de ellende van veetransportachtig collectivisme.

Tussen hoestbui en paardenkoets

Zolang trein, tram en bus amper functioneren als een vangnet om sociaal zwakkeren en klokvaste ambtenaren te vervoeren, zal de auto het minst slechte lastdier blijven van de werkende mens. Tot spijt van de eco-jongens zal het nog een tijdje duren alvorens de elektrische wagens en de zelfrijdende tuftufs de huidige hoestbuien op vier wielen van de weg zullen rijden. De Tesla is de janettenbak van de happy few. Wie op skivakantie wil moet zes dagen extra verlof voorzien. Drie voor de heenreis en drie voor de terugreis. Met een actieradius van amper 350 km ver tot de volgende oplaadpaal haal je het tempo van een dagreis met een paardenkoets. Je kunt ook je chauffeur laten meerijden in een limousine als reserve.

Onze eco-jongens denken dat niemand nog zal sterven, als ze het roken verbieden, iedereen dwingen een fluorescerend hesje te dragen en de snelheidslimiet tot 70 Km per uur beperken. Verkeerd gedacht. Je kunt carnivoren ook niet dwingen om vegetariër te worden en zo de wereld te redden van de klimaatverandering. Snelheid zit in onze genen. De hormonen van een man werken op wielen. Mobiliteit is de basis van elke beschaving. Dat wisten de Romeinen en de Hunnen ook al.

Zwijgende meerderheid

Toch blijft het politiek correct om de auto uit spuwen en het gouden openbaar vervoerskalf te aanbidden. Politici lopen altijd de hardst roepende achterna. De inkt van de ene wet is nog niet droog of een nieuwe excellentie wil al accelereren met een rijbewijs op punten. Ze voelen zich gesteund door wat de Duitse socioloog Hemut Schelsky de triomf van de Sprachherrschaftsklasse noemt. De dictatuur van hen die het debat monopoliseren. Dit staat meestal haaks op de opinie van de zwijgende meerderheid.

Veiligheid is primordiaal, maar mobiliteit is ook de sleutel van onze welvaart. De evenwichtsoefening tussen beide is een en-en-verhaal en geen of-of-oefening met emotionele argumenten. Jaarlijks sterven drieduizend mensen door de ziekenhuisbacterie. Dit is drie keer meer dan in het verkeer. Geen zinnig mens die schreeuwt om onze hospitalen te sluiten. Zo is het even onzinnig het verkeer lam te leggen. Je hoeft heus geen adept van Newton te zijn om te weten dat twee stilstaande voorwerpen niet kunnen botsen. Van zodra ze echter bewegen moet men er op een rationele manier voor zorgen dat ze zo efficiënt mogelijk kunnen bewegen zonder accidenten te veroorzaken. Meer dan de helft van de ongevallen gebeurt niet door het verkeersreglement te overtreden, maar door een menselijke fout. Errare humanum est. Verkeersveiligheid is een topprioriteit, maar het verkeersbeleid moet geloofwaardig, redelijk en moreel verantwoord zijn. Een studie van de KU Leuven in het vakblad Verkeersspecialist van mei 2008 beweert dat verkeersboetes geen effect hebben op het rijgedrag. Meer controles verhogen alleen maar de extreme druk om de regels na te leven. Verkeersregels worden pas gerespecteerd als ze als logisch en rechtvaardig ervaren worden. Volgens het BIVV (Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid) wordt de zone 90 disciplinair gerespecteerd en wordt zone 70 gemiddeld met 5 km/uur overschreden en in zone 30 rijdt 96% te snel. Als amper 4 mensen op de 100 de wet respecteren, schort er iets aan de wetgeving.

‘Verkeer is gebaseerd op vertrouwen’

Vertrouwen is sociale lijm. Een maatschappij zonder vertrouwen is een psychopathisch spook. Niemand stapt in zijn wagen met het voornemen om iemand omver te rijden. Verkeer is gebaseerd op het vertrouwen dat de andere ook de regels volgt. Missen is menselijk, behalve in het verkeer waarin onoplettendheid al bestraft wordt als een misdaad

Voor verkeersovertredingen wordt er geen opzet vereist om te straffen. Voor een wanbedrijf wel. Je wordt straks meer bestraft voor het rijden met een auto dan voor het stelen ervan. Opschorting van straf wordt zelden of nooit uitgesproken voor een verkeersovertreding, voor diefstal wel. De politierechtbank is gedegradeerd tot een veredeld incassobureau met vaste gestileerde tarieven. Verkeersrechtspraak is gedegenereerd tot rekenkunde. Halsrecht door een dichterlijke minstreel uit Brugge of een keffende Roy Bean, de hanging judge van Dendermonde. Zwarte toga’s met witte befjes en een hoge profileringsdrang die overtreders denigrerend kastijden met uitlachrechtspraak. Eerder lynchtechniek dan gerechtigheid. Ze voelen zich gedekt door een opgeklopt maatschappelijk draagvlak dat elke automobilist meer en meer criminaliseert als snelheidsduivel of alcoholist. Ze beweren dat flitstoestellen de levensreddende eigenschappen hebben van penicilline. Zonder zaten we kwijlend te vegeteren of waren we reeds dood. Het is ook beter na de lunch voor dergelijke rechters te verschijnen dan ervoor. Volgens de “Proceedings of the National Academy of Sciences” moesten acht Israëlische rechters zich een ganse dag buigen over een massa aanvragen voor vervroegde vrijlating. Hun standaardbesluit was afwijzing, slechts 35% werd goedgekeurd. Elke aanvraag nam gemiddeld zes minuten in beslag. Opvallend was dat de meeste goedgekeurde gevallen na elke lunchpauze werden uitgesproken, 65% van het totaal aan goedgekeurde aanvragen. Moraal van het verhaal : hongerige rechters vellen knorrige vonnissen.

Flitspalen als jackpotten

Vroeger stond je voor een appeldiefstal al in de misdaadstatistieken. Vandaag word je net niet uitgelachen voor de aangifte van een GSM- of fietsendiefstal. Slechts 5% van de minderjarige criminelen in onze hoofdstad krijgt een sanctie. Politie is er nochtans genoeg. Met net geen 50.000 agenten zijn we Europees koploper. Eén agent per 210 inwoners. Eén op twaalf draaideurcriminelen wordt betrapt. Slechts één op acht daarvan wordt beloond met een gevangenisstraf. Dit is omgekeerd evenredig met de aandacht voor de echte zware misdadigers, de verkeersovertreders. Vorig jaar werden er net geen 4 miljoen verkeer PV’s uitgeschreven. Een nieuwe vorm van zondebelasting die 400 miljoen euro opbrengt, desnoods geïnd via de belastingbrief. Het is dus lucratiever te criminaliseren. Het is meetbaar en het loont. Ook voor de politie. Je gaat dan controleren waar de pakkans het grootste is met als alibi de veiligheid. Flitspalen zijn jackpotten in het boetecasino. Politiezones krijgen via het boetefonds een deel van de opbrengst. Dan ken je al vlug je prioriteiten. In Oostende kocht de brigade er een campingcar mee en in Middelkerke een Segway. Speelgoed voor Baywatch.

Luc Beacourt, urgentiearts en veredeld ambulancier, die al meer armen en benen van de rijweg heeft opgeraapt dan een legerarts in oorlogstijd, beweert dat de enige reden van een daling van het aantal verkeersongevallen toe te schrijven is aan de groeiende filevorming. Hij pleit voor een zwarte doos in elk voertuig. Bij een ongeval kan dan objectief het rijgedrag gecontroleerd worden en niemand ontsnapt aan zijn verantwoordelijkheid. Slim en rechtvaardig, en de wegpiraten definitief uitgeschakeld. Isaiah Berlin schreef in 1969 in zijn “Two Kinds of Liberalism” dat de vrijheid van de wolf eindigt waar de vrijheid van het schaap begint. Het is aan de overheid de veiligheid van de weggebruikers te maximaliseren, zonder hun vrijheid in gevaar te brengen.

Gelukkig Nieuwjaar

Jean Marie Dedecker