Economen van KBC zien ‘een duidelijke afkoeling’ van de Belgische economie
Volgens KBC stapelen de donderwolken zich op boven de Belgische economie. De groeiverwachting werd drastisch verlaagd. Dat is slecht nieuws voor de overheidsfinanciën, de begroting en de regering-Michel.
Er dreigt gekletter in de Belgische economie. ‘Bijna overal horen we: het gaat slechter dan vorig jaar’, aldus Jan Van Hove, hoofdeconoom van bank en verzekeraar KBC. Als eerste verlaagde die vorige week de groeivoorspellingen voor dit jaar van 1,9 procent naar 1,6 procent. Een paar maanden geleden waren internationale instellingen als het IMF nog optimistisch: ze verwachtten voor 2018 een stevige economische groei, we waren op weg naar het sterkste jaar sinds 2010. Het IMF publiceerde geen aparte cijfers over België maar zag in de eurozone de economie groeien met 2,2 procent. In enkele maanden tijd van meer dan 2 procent groei naar 1,6 procent is een wereld van verschil. Wat is er aan de hand?
Als de regering zichzelf een beetje ernstig neemt, houdt ze bij de begrotingscontrole rekening met lagere groeicijfers.
De economen van KBC zien ‘een duidelijke afkoeling’ van de Belgische economie en de redenen daarvoor moeten we vooral internationaal zoeken. Zo is er vanuit het buitenland minder vraag naar Belgische producten en diensten. Als klein landje dat het vooral van export moet hebben, merken we dat meteen. Dat heeft zonder twijfel te maken met het toenemende protectionisme – het ‘America First’ van president Donald Trump is daar maar één voorbeeld van. Daarbij komt nog de handelsoorlog waarmee de VS ook Europa afdreigen. Ook al wordt ons land daarbij niet direct getroffen, onrechtstreeks ondervinden we de gevolgen omdat onze belangrijkste handelspartners, Duitsland, Frankrijk en Nederland, wel in de klappen delen.
Een ander element dat in ons nadeel speelt, is de stijgende olieprijs. Die schommelt rond 70 dollar per vat, het hoogste niveau in drie jaar. In euro’s uitgedrukt is de olieprijs in één jaar tijd verdubbeld. Dat heeft veel te maken met de nieuwe Amerikaanse sancties tegen Iran en de toenemende spanningen in die regio. Een stijgende olieprijs is geen goed nieuws voor onze economie, die daar sterker door wordt beïnvloed dan andere economieën in Europa. Niet alleen hebben we in ons land een grote chemiesector, we verbruiken ook vrij veel energie, onder andere omdat we nog steeds heel wat slecht geïsoleerde, oude woningen hebben.
KBC merkt ook op dat we als kleine economie weinig kunnen doen aan de oorzaken van de tegenvallende groei: het toenemende protectionisme, de dreigende handelsoorlog en de stijging van de olieprijs. Tegelijkertijd wijst KBC erop dat het potentiële groeitempo voor de Belgische economie erg zwak is. Volgens de Europese Commissie ligt dat op 1,4 procent en daarmee zitten we duidelijk lager dan Duitsland met 1,9 procent en Nederland met 2 procent potentiële groei. Alleen Frankrijk scoort nog slechter dan wij met 1,2 procent, maar het is al langer duidelijk dat onze zuiderburen in dezen niet het lichtend voorbeeld zijn. Aan die potentiële groeicijfers kunnen we wél zelf iets doen. Zo is hier al vaker geschreven dat de ondermaatse publieke investeringen, bijvoorbeeld in infrastructuur, onze potentiële groei beknotten.
Een drastische verlaging van de groeiverwachtingen één jaar voor de federale verkiezingen komt de regering-Michel zeer slecht uit
Als onze groei inderdaad vertraagt tot 1,6 procent, zal dat grote gevolgen hebben. Onze groeiachterstand in vergelijking met de meeste van onze buurlanden blijft op zijn minst behouden, als ze niet vergroot. En het is ook slecht nieuws voor onze overheidsfinanciën. Edwin De Boek, in een vorig leven hoofdeconoom van KBC en vandaag directeur van de N-VA-studiedienst, becijferde dat die groeivertraging ‘een mogelijke begrotingstegenvaller van ruim 500 miljoen’ betekent. Dat is geen goed nieuws voor de regering-Michel. Het staat al langer vast dat ze de doelstellingen die ze zichzelf bij de start had opgelegd om onze overheidsfinanciën gezond te maken niet zou halen. Als de regering zichzelf een beetje ernstig neemt, houdt ze bij de komende begrotingscontrole rekening met lagere groeicijfers. In ieder geval hield ze wel rekening met nieuwe cijfers toen de groeiverwachtingen vorig jaar naar boven werden bijgesteld.
Een drastische verlaging van de groeiverwachtingen één jaar voor de federale verkiezingen komt de regering-Michel zeer slecht uit. Want de goede financieel-economische resultaten waar ze graag mee uitpakt, zoals de aangroei van jobs, zijn vooral te danken aan de goede conjunctuur. Als die nu vertraagt, verliest dat succesverhaal aan glans. Donderwolken kunnen veel schade veroorzaken, zoals we de voorbije dagen hebben gezien.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier