‘Door één brief te schrijven kan je iemands leven veranderen’

‘Schrijven werkt, dat weten we. Eén op de vier acties zorgt voor een verbeterde situatie’, schrijft Han Verleyen aan de vooravond van de Schrijfmarathon van Amnesty International.

Als je een man ontmoet als Ales Bialiatski, besef je weer ten volle waarom je je inzet voor mensenrechten.

Ales Bialiatski kwam vorig jaar onverwacht vrij na drie jaar gevangenisstraf in Wit-Rusland. Hij werd geviseerd voor het mensenrechtenwerk van zijn organisatie Viasna en na een oneerlijk proces veroordeeld tot vierenhalf jaar en een geldboete. Drie jaar lang zat hij in eenzame opsluiting. Het gevangenispersoneel deed alles om hem te kraken: geen bezoek van zijn vrouw, geen voedselpakketten, amper frisse lucht.

Toch was er een goede reden om optimistisch te blijven: op drie jaar tijd ontving Ales zo’n 40.000 brieven van Amnesty-activisten wereldwijd. Bij elke brief flakkerde de hoop weer op. De brieven toonden dat hij niet werd vergeten, dat mensen buiten aan hem dachten. “De Belgische brieven sprongen er echt uit,” vertelde hij me, “want op de Belgische postzegels stond een vlinder, het symbool van de vrijheid.”

Tegelijkertijd schreven ook tienduizenden mensen brieven aan de Wit-Russische autoriteiten om zijn vrijheid te eisen. En dat werkte. Op 21 juni 2014 werd Ales onverwachts vrijgelaten. Van een vlindereffect gesproken.

Nu kan Ales genieten van de buitenlucht, koffie drinken met zijn vrouw, lezen en schrijven wat hij wil. Dat is niet het geval voor tal van anderen wiens mensenrechten worden geschonden. Zo zit Albert Woodfox al 43 jaar in eenzame opsluiting in Louisiana, een onmenselijke behandeling. Ook de Oezbeek Muhammad Bekzhanov zit vast. Hij werd gefolterd en in 1999 veroordeeld voor zijn kritische mening en zit nog steeds in de cel. In Burkina Faso worden elk jaar duizenden meisjes op heel jonge leeftijd uitgehuwelijkt. Soms zijn ze amper 11.

Dit moet stoppen. Daarom kruipen vanaf morgen opnieuw tienduizenden mensen in hun pen om ook hún levens te veranderen.

Schrijven werkt, dat weten we. Eén op de vier acties zorgt voor een verbeterde situatie. Zo krijgen zwangere vrouwen in Zuid-Afrika na de vorige Schrijfmarathon meer en betere prenatale zorgen. De zaak van Jerryme Corre, slachtoffer van politiegeweld in de Filipijnen, wordt nu intern onderzocht. Moses Akatugba, een jonge Nigeriaan, werd gefolterd en ter dood veroordeeld, maar kwam vrij door de druk van duizenden brieven. “De leden en activisten van Amnesty zijn mijn helden,” reageerde Moses nadien.

Ook Ales is de duizenden briefschrijvers enorm dankbaar. Hij kwam zelfs speciaal van Minsk naar Mortsel om een activist persoonlijk te bedanken. Hij gaat bovendien ijverig verder met zijn moedig werk. Zelfs tijdens zijn bezoek aan België benutte hij elk vrij moment om contact te houden met zijn collega’s in Wit-Rusland.

Dit zijn de mensen die ons inspireren om onrecht in de wereld ons persoonlijk aan te trekken. Om actie te voeren. Om brieven te schrijven. Want jouw brief kan levens veranderen.

Amnesty International organiseert van 5 tot 31 december een wereldwijde Schrijfmarathon. Het startschot wordt gegeven op 5 december van 12u tot 24u aan de Groenplaats in Antwerpen. Actie voeren kan op www.schrijfmarathon.be.