Belast vastgoed: een rijkdom die niet kan vluchten

Jan Vercamst, nationaal voorzitter van de liberale vakbond ACLVB, gelooft sterk in belastingen op vastgoed. ‘Die rijkdommen kunnen immers niet vluchten.’ Hij stelt aan de volgende regering voor dat ze bij elk voorstel zich de volgende vraag stellen: ‘Is dit sociaal rechtvaardig?’

Toekomstige regeringen zullen massa’s memoranda op hun bord krijgen na de verkiezingen. En terecht! De uitdagingen rond de financiering van de sociale zekerheid, een rechtvaardigere fiscaliteit en een duurzame jobcreatie zijn al drie grote thema’s die onderling samenhangen en waar heel wat mensen in dit land van wakker liggen.

Na de verkiezingen komt het er dus op aan om geen kostbare tijd te verliezen aan slopende regeringsvormingen en om de koe bij de horens te vatten.

Bij elk voorstel dat toekomstige regeringen ons zullen doen, zal ik hen zelf een heel eenvoudige vraag terug stellen: is dit voorstel sociaal rechtvaardig of niet? Is bijvoorbeeld een indexsprong sociaal rechtvaardig terwijl andere inkomens uit kapitaal en vermogens buiten schot blijven? Is het sociaal rechtvaardig dat bedrijven die meer precaire arbeidscontracten te werk stellen dan sectorgenoten toch van eenzelfde fiscale regime kunnen genieten? Is het sociaal rechtvaardig dat de reële huurinkomsten niet belast worden terwijl heel wat laagverdieners niet of nauwelijks een eigen woning kunnen betalen? Is het sociaal rechtvaardig dat mensen uitgesloten worden van een uitkering omdat er geen werk is? En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Zo’n algemene toetsing op sociale rechtvaardigheid is niet alleen nodig op korte termijn, maar ook op langere termijn om sociale revoluties en clashes te vermijden. Zo las ik in Knack over de theorie van de Franse econoom Thomas Piketty uit zijn ophefmakend boek ‘Capital in the Twenty-First Century‘. Op basis van data van de achttiende eeuw tot nu, komt hij tot de bevinding dat de verhouding vermogen-inkomen stijgt in alle ontwikkelde landen. Zonder extreme tussenkomst, zoals dit het geval was bij de eerste en tweede wereldoorlog, zal die trend zich doorzetten. Ook de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) waarschuwt in haar laatste rapport voor een dalende verhouding van inkomsten uit loon ten opzichte van inkomsten uit kapitaal.

Piketty stelt dat op lange termijn economische ongelijkheid zich vooral zal afspelen tussen diegenen die massa’s geld erven en zij die dit niet erven en dus niet tussen grootverdieners en laagverdieners. We kijken niet aan tegen een wereld van ‘entrepreneurial capitalism‘, maar wel van ‘patrimonial capitalism‘. Theoretisch bekeken heeft dus de overheid niet alleen de plicht om het beste met zijn burgers voor te hebben, maar ook puur uit zelfbehoud moeten ze de vrije markt sociaal corrigeren om hun machtspositie te kunnen handhaven.

Die ongelijke behandeling tussen de belasting op inkomsten uit arbeid en inkomsten uit kapitaal, heeft de liberale vakbond ACLVB ertoe aangezet om in het eigen memorandum twee concrete ideeën naar voor te schuiven. We weten allemaal dat belastingen op traditioneel kapitaal, kapitaalvlucht veroorzaakt. Daarom geloof ik sterk in belastingen op vastgoed. Die rijkdommen kunnen immers niet ‘vluchten’.

Zo stellen wij een belasting voor van de reële huurinkomsten net zoals dit nu al het geval is in de rest van Europa. We hebben dit ook nodig om een huurbonus of een belastingaftrek van een deel van de huur te kunnen financieren voor diegenen die zich geen eigen woning kunnen permitteren. Dit zou naar analogie kunnen zijn van het systeem van de aftrek voor een eigen woning. Het zou dus gaan om een jaarlijkse aftrek van maximum 2.280 euro.

Ook betaalt iedere werknemer nu elke maand een bijzondere bijdrage sociale zekerheid van 0,3%.Wij zouden dit systeem willen veralgemenen naar andere vormen van inkomsten zoals kapitaal en vermogen zodat het een veelvoud bedraagt van de huidige 1,245 miljard euro dat het nu opbrengt. Voor een tax shift die ons toelaat lasten op arbeid te verlagen, zie ik niet alleen, maar ook de OESO voldoende ruimte. Laat er ons dus maar snel werk van maken in naam van duurzame jobs en sociale rechtvaardigheid.