Aron Berger trekt zich terug, CD&V-voorzitter Beke wil ‘aantal dingen anders aanpakken’
Aron Berger is dan toch geen kandidaat bij de gemeenteraadsverkiezingen voor CD&V in Antwerpen.
De ultra-orthodoxe jood begrijpt naar eigen zeggen de ‘gevoeligheden van de samenleving’ rond het feit dat hij in zijn gemeenschap heeft geleerd om geen hand te geven aan vrouwen ‘als een vorm van respect’.
Berger trekt zijn kandidatuur in, maar stelt wel dat CD&V de ‘voordeligste’ partij blijft voor zijn gemeenschap in Antwerpen. ‘Zij zijn bereid tot dialoog met alle gemeenschappen en die dialoog zal blijven’, aldus Berger.
Vorm van respect
Hij liet verder verstaan dat de discussie van de voorbije dagen ‘niet opgelost zou worden door nu een hand te geven aan een vrouw’, ook al had hij daar naar eigen zeggen de toestemming van zijn echtgenote voor gekregen. ‘Het staat niet in het geloof dat ik dat niet mag doen’, zei hij nog. ‘Maar in mijn gemeenschap is het mij zo aangeleerd, als een vorm van respect.’
Lijsttrekker Kris Peeters liet vooral Berger aan het woord. ‘Er wordt gezegd dat er in Antwerpen een vorm van apartheid bestaat tussen gemeenschappen’, zei hij wel. ‘Antwerpen mag geen stad zijn waar gemeenschappen elkaar niet ontmoeten. Wij vinden het heel belangrijk om daarvoor inspanningen te leveren en zoeken daarom mensen uit de verschillende gemeenschappen die die zogenaamde apartheid mee willen doorbreken.’
Peeters stelt dat Berger zo iemand was van binnen de (ultraorthodoxe) joodse gemeenschap die zich al jaren voor die gemeenschap engageert en dat nu ook politiek wilde doen. ‘We hebben dan ook gesprekken gevoerd, omdat er rekening moest worden gehouden met niet alleen politieke overtuigingen maar ook religieuze’, aldus nog Peeters. ‘Voor alle duidelijkheid: niemand hier, ook Aron Berger niet, twijfelt aan het respect tussen mannen en vrouwen.’
Er werden na het afleggen van de verklaringen geen vragen meer beantwoord. Zo lijkt na twee dagen een einde te komen aan een nagenoeg ongeziene commotie rond het voorstellen van wat de eerste ultra-orthodoxe jood op een Antwerpse kieslijst zou worden. Of CD&V Antwerpen nu op zoek gaat naar een andere, meer gematigde joodse kandidaat is niet duidelijk.
Schuldig aan diefstal
Woensdag raakte ook bekend dat Berger eind maart schuldig werd bevonden aan diefstal. De rechtbank van eerste aanleg in Antwerpen bevestigt dat hij op 27 maart van de correctionele rechtbank opschorting van straf kreeg voor een diefstal van ruim 28.000 euro ten nadele van een bejaard en kwetsbaar persoon.
‘De feiten zijn ernstig’, oordeelde de rechtbank eind maart. ‘De beklaagde had geen enkel respect voor de eigendomsrechten van de man, die door zijn hoge leeftijd en zijn zwakke gezondheid extra kwetsbaar was, wat de beklaagde goed wist. Hij heeft het vertrouwen van het slachtoffer, die dacht dat hij belangeloos geholpen werd door Berger, volledig beschaamd.’
De rechtbank bevestigt dat de feiten van diefstal bewezen werden verklaard en gepleegd werden tussen april 2012 en juni 2013. Berger trof echter een regeling met de benadeelden en had bovendien geen voorgaande veroordelingen, wat de rechtbank tot een opschorting van straf voor een termijn van vijf jaar bracht.
Beke: ‘Aantal dingen anders aanpakken’
CD&V-voorzitter Wouter Beke vindt dat een aantal dingen anders aangepakt moeten worden. In Villa Politica gaf hij toe dat de hele kwestie ‘niet leuk’ is voor de partij. ‘Als we terugkijken op de voorbije twee dagen, zou iedereen zeggen dat we een aantal dingen anders moeten aanpakken. Had ik de voorbije dagen liever anders beleefd? Zeker en vast’, erkende Beke.
Hij gaf ook toe dat hij niet wist dat Berger een plaats had aangeboden gekregen op de Antwerpse CD&V-lijst, ‘maar er zijn in totaal meer dan 7.000 kandidaten en die worden ook niet allemaal voorgelegd aan de voorzitter’.
Dat de CD&V-voorzitter niet eerder had ingegrepen, gebeurde volgens Beke uit ‘respect voor degenen bij CD&V Antwerpen de voorbije maanden keihard aan de kar hebben getrokken en voor de gemeenschap waarmee in dialoog is gegaan’. Pas woensdag was er een gesprek met de joodse gemeenschap en de betrokkene zelf.
Beke ziet ook positief element in heel het verhaal: ‘Het allerbelangrijkste is dat een gemeenschap die zich vroeger nooit betrokken voelde bij datgene wat er in Antwerpen gebeurde, vandaag wel betrokken wil worden en daarvoor de CD&V Antwerpen de beste keuze vindt. Los van de figuur waarover het vandaag gaat.’
‘Anticlimax’
Joods Actueel-hoofdredacteur Michael Freilichspreekt in een reactie van een ‘anticlimax’ voor de Antwerpse joodse gemeenschap, maar ook van een opluchting. ‘Door al die commotie leefde het gevoel dat als hij kandidaat zou blijven, zijn doen en laten de komende maanden met een microscoop zou worden gevolgd en de conflicten niet zouden stoppen.’
Freilich had de kandidatuur van Berger ‘een mijlpaal’ genoemd voor de joodse gemeenschap, maar daar komt nu dus al na nauwelijks twee dagen een einde aan. ‘Ik hoop dat CD&V toch nog op zoek gaat naar een andere joodse kandidaat, al zal dat geen ultraorthodoxe zijn’, zegt hij. ‘Maar dat hoeft ook niet. Modern-orthodoxe of niet praktiserende joodse kandidaten bij andere partijen hebben ook een grote aanhang. Als ze maar de belangen van de gemeenschappen verdedigen.’
Ultraorthodoxe joden zullen nu volgens Freilich niet snel meer bereid zijn om zich kandidaat te stellen bij verkiezingen. ‘Ik zou wel een oproep willen doen om de volgende keer een vrouw zich te laten engageren’, zegt hij. ‘Zij mogen op hun beurt niet de hand schudden van mannen. Ik ben benieuwd of men dan op dezelfde manier zou reageren.’
Freilich meent dat de commotie van de voorbije dagen ‘meer zegt over de Vlaamse politiek dan over de joodse gemeenschap’. In het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten worden ultraorthodoxe kandidaten wel aanvaard, stelt hij.
Reacties andere partijen
Ook Antwerpse kopstukken van de andere partijen reageren op de vaudeville. Antwerps N-VA-voorzitter en schepen Fons Duchateau wil geen leedvermaak tonen, maar stelt tegelijkertijd dat een dergelijk probleem zich in zijn partij niet kan stellen. ‘Wij vragen onze kandidaat-mandatarissen uitdrukkelijk om de waarden van de verlichting te onderschrijven’, zegt hij. ‘Dat is de basisvoorwaarde waarop we beginnen praten.’ Duchateau heeft het verder ook over ‘een zeer kwalijke zaak voor de joodse gemeenschap in Antwerpen’, aangezien die door alle commotie in een negatief daglicht komt te staan.
Ook Antwerps SP.A-lijsttrekker Jinnih Beels betreurt dat door de commotie rond Berger de hele joodse gemeenschap wordt gestigmatiseerd. ‘Voor SP.A valt er niet te tornen aan de fundamentele grondrechten’, verwijst ze verder naar het feit dat Berger zou weigeren om vrouwen de hand te schudden. ‘Voor kandidaten die het daar niet mee eens zijn, is er bij ons geen plaats.’
Groen-lijsttrekker Wouter Van Besien wil niet inhoudelijk ingaan op de historie rond Berger. ‘Elke partij werkt op zijn manier’, stelt hij. ‘Bij Groen vertrekken we vanuit een duidelijk project voor Antwerpen. Een project van propere lucht, veilig verkeer, betaalbare woningen en respect voor iedereen. Iedereen die dat project onderschrijft, is welkom bij Groen.’
Bij Vlaams Belang valt te horen dat de heisa ‘much ado about nothing‘ is. ‘Het lijkt nu alsof de joodse gemeenschap een probleem heeft’, zegt lijsttrekker Filip Dewinter. ‘Het klopt dat zij niet geïntegreerd zijn en een eigen samenleving vormen. Maar zij zorgen niet voor overlast of criminaliteit, ze creëren zelfs meerwaarde. Dit gedoe leidt alleen maar de aandacht weg van de essentie: het probleem in deze stad is niet de joodse gemeenschap, maar islamisering.’
Open VLD-lijsttrekker Philippe De Backer wenste woensdag niet meer terug te komen op de kwestie.